۲۸ سیاره ی فراخورشیدی و ۷ کوتوله ی قهوه ای جدید

دکتر «جیسون.تی.رایت»(Jason T. Wright) و دکتر «جان ایشر جانسون» (John Asher Johnson) از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی, خبر کشف این سیارات جدید را در نشست نیم سالانه جامعه نجومی آمریکا (AAS) اعلام کردند. این یافته ها حاصل کار مشترک تیم جستجوی سیارات کالیفرنیا و «کارنگی»(Carnegie) و تیم جستجوی سیارات «آنگلو-استرالیا»( Anglo-Australian) است.
این ۲۸ سیاره جزو ۳۷ جرمی هستند که این تیم ها در سال گذشته کشف کرده اند و همگی آن ها به دور ستاره ی مادر خود می گردند. ۷ جرم از این اجرام کوتوله های قهوه ای هستند. ستاره هایی نارس که اگر جرم آن ها کمی بیش تر بود قادر بودند از طریق همجوشی هسته ای انرژی تولید کنند. دو جرم دیگر در مرز جرمی بین سیارات گازی غول پیکر و کوتوله های قهوه ای قرار دارند.
تصويري تزييني از يک سياره فراخورشيدي - تصوير از رصدخانه جنوبي اروپا
رایت می گوید هم اکنون مهارت تیم ها بسیار افزایش یافته است و آن ها قادرند سیاراتی کوچک تر و دورتر از ستاره ی مادر خود کشف کنند. چنین سیاراتی تاثیر کم تری بر ستاره ی مادر خود دارند و تشخیص آن ها دشوارتر است. با کشف این ۲۸ سیاره ما تعداد فراخورشیدی ها را ۱۲ درصد افزایش دادیم و از این امر بسیار خوشحالیم. این سیارات جدید اهداف خوبی برای بررسی های بیش تر منظومه های فراخورشیدی است.
به جز این ۲۸ سیاره کشف شده رایت مطالب جدیدی درباره ی یک فراخورشیدی که آن ها ۲ سال قبل کشف کرده بودند بیان کرد. این سیاره به دور ستاره ی Gliese ۴۳۶ که کوتوله ی سرخی در فاصله ی ۳۰ سال نوری از ما است می گردد. یک سیاره ی بزرگ و سرد که جرم آن حداقل ۲۰ برابر جرم زمین تخمین زده می شد. ( جرم نپتون ۱۷ برابر جرم زمین است) . بعد از کشف این سیاره در سال ۲۰۰۴ دو هفته پیش یک اخترشناس بلژیکی به نام میکائیل گیلون(Michael Gillon) به همراه تیمی تحقیقاتی با رصد گذر این سیاره از مقابل ستاره مادر جرم آن را برابر ۲۲.۴ جرم زمینی به دست آورد و شعاع و چگالی آن را نیز محاسبه کرد.
چگالی این سیاره دو برابر چگالی آب است و احتمالا از ۵۰ درصد آب و ۵۰ درصد سنگ و مقادیر کمی هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است . هسته ی آن سنگی است و اطراف آن را لایه ی ضخیمی از آب احاطه کرده است که در اعماق به دلیل فشار و دمای زیاد جامد شده است. رایت می گوید که دوره تناوب گردش این سیاره به دور ستاره ی مادر تنها ۲.۶ روز است و این بدین معنی است که فاصله ی آن تا ستاره بسیار کم و دمای آن بسیار زیاد است. مدار این سیاره بر خلاف سایر سیارات بزرگ نزدیک به ستاره ی مادر مداری بیضوی شکل است. رایت می گوید به احتمال زیاد دانشمندان در آینده ای نزدیک جوی در اطراف این سیاره خواهند یافت.
در میان این ۲۸ سیاره ی جدید کشف شده حداقل ۴ سیاره در منظومه ای چند سیاره ای قرار دارند و ۳ کوتوله ی قهوه ای نیز همانند سیاره به دور ستاره مادر خود می گردند. رایت می گوید به دلیل آن که تشخیص سیارات کوچک تر و بیرونی تر سخت تر از غول های گازی موسوم به مشتری های داغ است, احتمالا درصد منظومه های چند سیاره ای در آینده بیش تر خواهد شد. اگر ما منظومه ی خود را از فاصله ای دور رصد می کردیم تنها قادر به تشخیص مشتری بودیم. در آینده با پیشرفت ابزارها امکان کشف سیارات کوچک تر و دورتر بیش تر خواهد شد.
۳ سیاره از میان این سیارات به دور ستاره هایی با جرمی بین ۱.۶ تا ۱.۹ جرم خورشید می گردند. ستاره هایی با رده طیفی A وF که به دلیل تپش های سطحی و چرخش سریع به دور خود پیدا کردن سیاره برای آن ها دشوارتر از ستارگان کم جرم است. با این حساب تعداد سیاره هایی که به دور ستاره ای با جرمی بیش از ۱.۵ برابر جرم خورشید می گردند به ۹ عدد رسید. اما هیچ یک از این سیارات در فاصله ای کم تر از ۰.۸ واحد نجومی به دور ستاره ی مادر نمی گردند و این نشان می دهد که احتمالا تکامل سیاره ها در منظومه هایی که ستاره ی مرکزی آن ها پرجرم است با منظومه هایی که ستاره مرکزی آن ها کم جرم است تفاوت دارد. جانسون و همکارانش قصد دارند با تحقیق بیش تر بر روی ستاره های پر جرم و سیارات آن ها اطلاعات بیش تری درباره ی چگونگی روند تکامل آن ها به دست آورند و دلیل دورتر بودن مدار این سیارات را درک کنند.