يک گام تا توافق بزرگ
آرمان/سعيد سيف
چهارشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۳
ايران و ۱+۵ تدوين پيش‌نويس توافقنامه هسته‌ای را آغاز کردند اين را ريابکوف نماينده روسيه می‌گويد. مقامات آگاه وزارت خارجه هم از آغاز نگارش يک يا دو بند توافقنامه سخن می‌رانند. پس از يک ماه بيم و اميد ايران و ۱+۵ تدوين پيش‌نويس جامع هسته‌ای را آغاز کردند. انگار همين يک ماه پيش بود که وين۴ به نتيجه نرسيد و برخی چنان از قيد «خوشبختانه» در يادداشت‌های خود استفاده کردند که گويی فتح‌الفتوحی صورت گرفته است. دور گذشته مذاکرات وين توأم با هوای بارانی، سرد و حتی گاه طوفانی اين شهر اروپای غربی بود اما شهر دانوب آرام در اين دور از مذاکرات خبرنگاران را غافلگير نکرد و هوای نيمه‌ابری شهر بيشتر مانند روزهای بهاری تهران (البته بدون آلودگی از نوع صوتی و دودی‌اش) بود.
صبح چگونه آغاز شد
وزير خارجه کشورمان در حاشيه نشست پنجم جمهوری اسلامی ايران و گروه ۱+۵ در وين، صبح روز سه‌شنبه با يوکيا آمانو مديرکل آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در مقر سازمان ملل در وين ديدار و گفت‌وگو کرد. همکاری‌های جمهوری اسلامی ايران و آژانس بين‌المللی انرژی اتمی و همچنين انتظارات کشورمان پيرامون وظايف آژانس از مهم‌ترين موضوعات مطرح شده در اين ديدار بود. ساعت ۱۴:۴۰ به وقت تهران بود که مذاکره ميان ايران و ۱+۵ به صورت رسمی آغاز شد و در دور اول ساعت ۱۶:۱۰ پايان يافت که چيزی نزديک به دو ساعت مذاکرات به درازا انجاميد.
پيش‌بينی مايکل مان
پس از آن بود که مذاکره‌کنندگان به تشريح بازی برد – برد خود نزد خبرنگاران پرداختند. سخنگوی مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا در جمع خبرنگاران حاضر در وين گفت که ديروز ناهار کاری بين ظريف و اشتون داشتيم، بعد مذاکرات سه‌جانبه و ديدارهای ديگری نيز داشتيم و امروز هم ديدار ايران و ۱+۵ را داشتيم که بر تدوين مفاد متن توافقنامه جامع ايران و ۱+۵ تمرکز داشت. مايکل مان افزود: اکنون نيز ديدارهای کارشناسی خواهيم داشت و اکنون درباره توافقنامه جامع مذاکره می‌کنيم و جزييات آن در آينده مشخص خواهد شد. سخنگوی اشتون در ادامه گفت: سعی داريم که در زمان باقيمانده تا ۲۰جولای به توافق برسيم اما مهم‌ترين چيز کيفيت يک توافق خواهد بود.
نظر ديتر لوکاس
ديروز هانس ديتر لوکاس مذاکره‌کننده آلمانی در حالی که وارد هتل می‌شد، گفت که مذاکرات ايران و گروه ۱+۵ سازنده بود. پس از پايان نشست يک ساعت و نيم اول بود که دو نشست کارشناسی بين ايران و گروه ۱+۵ در دو بعد فنی و حقوقی از ساعت ۱۶ به وقت وين (۱۸:۳۰ به وقت تهران) برگزار شد. پس از پايان مذاکرات دور اول ساعت۱۶ ويليام برنز هتل را ترک کرد.
نظر وانگ چو
وانگ چو مذاکره‌کننده چين هم درباره نگارش متن توافق جامع با ايران گفت: اين مذاکرات همانند مذاکرات ديگر سخت و دشوار است، به‌ويژه بخش نگارش متن توافق، تقريباً می‌توان گفت که سخت‌ترين بخش مذاکرات مرحله نگارش متن توافق است. وی در پاسخ به اينکه آيا نگارش متن توافق آغاز شده يا نه و اينکه مذاکرات چگونه ادامه خواهد يافت؟ افزود: در روز اول مذاکرات گفت‌وگوهای داخلی جريان داشت و مذاکرات هنوز بطور رسمی شروع نشده است. همه در تلاشند تا يک توافق خوب به زودی حاصل شود. در عين حال به نظر می‌آيد احتمال‌ها برای رسيدن به تفاهم ميان دو طرف بر سر يک يا دو موضوع مورد بحث در اين دور از مذاکرات قوت گرفته است. يک ديپلمات ايرانی در اين باره به ايسنا گفت: به احتمال زياد در اين دور از مذاکرات بتوانيم بر سر يک يا دو موضوع به تفاهم رسيده و آنها را روی کاغذ بياوريم.
نگارش پيش‌نويس شروع شده است
نماينده روسيه در ۱+۵ پس از ديدار با سيدعباس عراقچی عضو ارشد مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان گفت: مذاکرات با ايران بسيار خوب و سازنده بود. سرگئی ريابکوف در پاسخ به اين سوال که روند پيشرفت مذاکره چگونه بود؟ تصريح کرد: خيلی جلو نرفته‌ايم. وی در اين باره که آيا نگارش متن آغاز شده است؟ گفت: تقريبا نگارش پيش‌نويس شروع شده است. بر اساس اين گزارش هيات ايرانی و روسی صبح ديروز در هتل کوبورگ مذاکرات دوجانبه‌ای داشتند.
متنی که ظريف روی آن کار می‌کرد تمام شد
ظريف از روز دوشنبه روی متنی کار می‌کرد که از آن تعبير به فتوای تحريم انرژی هسته‌ای است. در بخشی از متن ظريف آمده است: در حالی که اين روزها مباحث رسانه‌ای زيادی درباره احتمال به نتيجه رسيدن دور نهايی مذاکرات هسته‌ای ايران و ۱+۵، در يک ماه آينده جريان دارد و همزمان نظريات غيرسازنده‌ای از سوی برخی بازيگران راديکال درباره چگونگی افزايش زمان دستيابی احتمالی ايران به سلاح اتمی يا به اصطلاح «فرار هسته‌ای» مطرح می‌گردد، بررسی‌های فقهی نشان می‌دهد که موضوع مخالفت با ساخت و استفاده از تسليحات کشتار جمعی يک سابقه تاريخی بسيار گسترده در فقه شيعه دارد. ظاهرا اين متن در اختياز مذاکره‌کنندگان ۱+۵ قرار گرفته تا بيشتر با اهداف و ديدگاه‌های فرهنگی ايران آشنا شوند.
