مصاحبه‌ی تلویزیون سوئد با هانس بلیکس

persiran.se | پرس ایران
روز دوشنبه کشمکش غرب با ایران وارد مرحله تازه‌ای شد. اتحادیه اروپا دامنه تحریم‌های خود علیه ایران را گسترش داد و گفته شد که اگر ایران همکاری نکند و به غنی سازی اورانیوم ادامه دهد تمام واردات نفت از ایران متوقف خواهد شد. ایران پیشتر تهدید کرده بود که در صورت گسترش تحریم‌ها در اقدامی تلافی‌جویانه تنگه‌ی هرمز را خواهد بست. مصاحبه با هانس بلیکس رییس سابق آژانس انرژی اتمی در پی تصویب تحریم نفتی ایران توسط اتحادیه‌ی اروپا انجام گرفته است. هانس بلیکس از سیاستمداران قدیمی سوئد است. وی پیش از حمله‌ی آمریکا و هم‌پیمانانش به عراق به دلیل به زیر سوال بردن گفته‌های مقامات آمریکایی مبنی بروجود جنگ افزارهای غیرمتعارف در عراق و از جمله تلاش عراق برای به دست آوردن سلاح هسته‌ای شهرت جهانی پیدا کرد.

توجه شما را به مصاحبه‌ی برنامه خبری کانال اول تلویزیون ملی سوئد (اکتوئلت) با هانس بلیکس جلب می‌کنیم. تاریخ پخش مصاحبه :دوشنبه ۲۳ ژانویه ۲۰۱۲ / ۳ بهمن ۱۳۹۰

مجری/ هانس بلیکس خوش آمدید. شما پیش از این از جمله رئیس آژانس انرژی هسته ای بودید. حالا اتحادیه‌ی اروپا تحریم‌ها علیه ایران را تشدید کرده است. این کار چه عواقبی خواهد داشت؟
هانس بلیکس/ یک قمار سیاسی و دیپلوماتیک در سطح خیلی بالایی در جریان است. اما باید دقت کرد و خوب گوش داد که دو طرف چه کلماتی بکار می‌برند. بحث سر بستن یا نخریدن نفت آن‌ هم امروز نیست بلکه گفته می‌شود که واردات نفت از ایران از اول ژوئیه متوقف خواهد شد. کنترلی هم از وضعیت در اول ماه مه صورت خواهد گرفت که قرارداد‌های خرید در آن زمان به پایان می‌رسند. گفته می‌شود که می‌خواهند ایران به پای میز مذاکره برگردد. در واقع چیزی از ایران خواسته می‌شود، می‌خواهند که ایران عقب نشینی کند و به خواسته آنها تن دهد اما دقیقا نمی‌گویند که خواسته‌شان چیست البته همه میدانیم که از ایران می‌خواهند که به غنی‌سازی اورانیوم خاتمه دهد و ایران هم در تمام مدت پاسخ منفی به این خواسته‌ی آنها داد ه است.

مجری/ فکر میکنید که ایران تحت تاثیر قرار خواهد گرفت؟
هانس بلیکس/ روشن است که تحریم‌های ناخوشایندی است اما پرسش این‌است که آیا می‌شود کشور بزرگی را چنان ترساند که تسلیم شود؟ در مورد کره شمالی که نشد که کشوری به مراتب کوچکتر و فقیرتر است و دولتش مردم را در گرسنگی نگه ‌می‌دارد اما حاضر نیست تن به خواسته خارجی‌ها بدهد. شاید باید این پرسش را مطرح کرد که آیا ساده‌تر نیست که تلاش کنیم آنها را به سوی خودمان جلب کنیم؟ چه چیزی می توانیم به آنها پیشنهاد بدهیم؟ اروپای غربی پیش از این پیشنهاد‌های عدیده‌ای به آنها داد بود، مثل تسهیلات برای عضویت در سازمان تجارت جهانی، کمک های فنی برای نیروگاه‌هسته‌ای و غیره اما به آنها پیشنهاد رابطه دیپلماتیک با آمریکا داده نشد، تضمینی که آنان برای استقلال خود می‌خواهند به آنها داده نشد و مانند اینها. شاید باید پرسید چرا اسرائیل کمکی به حل موضوع نمی‌کند؟ چرا مثلا اسرائیل خود را خلع سلاح هسته‌ای نمی‌کند؟ اینها چیز‌هایی است که ممکن است ایران را به همکاری جلب کند و بگویند بسیار خوب بیایید همه‌ی ما در خاورمیانه این کار را بکنیم.

مجری/ فکر نمیکنید این کمی ساده لوحی است؟ آیا با حرف و قرار داد می‌شود کشوری مانند ایران را وادار به کاری کرد که ما می‌خواهیم؟
هانس بلیکس/ شاید حق باشما باشد، ببینید آمریکایی‌ها همیشه از چماق و هویج حرف می‌زنند. اما راستش را بخواهید از نظر آنها فقط چماق ارجحیت دارد. اما همه ما می‌دانیم که هم چماق و هم هویج برای پیشبرد کارها لازم است. من به‌ سهم خودم تفاوتی میان دولت‌ها و بچه‌ها نمی بینم و برای بچه‌ها هویج هم لازم است. و در مورد ایران هویج‌های زیادی هست که از آنها استفاده نشده است. بهرحال در حال حاضر قمار بزرگی جریان دارد.

مجری/ ایران می‌گوید تنگه‌ی هرمز را می‌بندد. چه اتفاقی می‌افتد اگر آنها این کار را بکنند؟
هانس بلیکس/ باید بدقت گوش داد که آنها چه می گویند. آنها می گویند اگر مانعی در فروش نفت پیش آید، مثلا فکر کنید که اگر نیروی دریایی آمریکا جلوی یک نفت‌کش ایرانی را بگیرد که می‌خواهد نفت به چین حمل کند، در این صورت این آمریکایی ها هستند که جنگ را شروع کرده‌اند، اما اگر ایرانی‌ها مزاحمت ایجاد کنند و تنگه‌ی هرمز را مین‌گذاری کنند آنگاه ایرانی‌ها جنگ را شروع کرده‌اند، همانطور که می بینید بازی بزرگ و خطرناکی است و هر آن ممکن است اشتباهی بشود و کار به جنگ بکشد. ضمن اینکه هستند کسانی که واقعا می‌خواهند که یک جنگی در اینجا بشود. نتانیاهو صحبت از این می‌کند که تحریم‌ها گامی در جهت درست است. جهت درست برای او حتما بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران است، در آمریکا هم همینطور، جناح عقاب‌های طرفدار اسرائیل یا کاندیداهای جمهوری‌خواه همه صحبت از جنگ می‌کنند.

مجری/ خطر جنگ تا چه اندازه واقعی است؟
هانس بلیکس/ مطمئنا دولت اوباما خواهان جنگ نیست. آمریکایی‌ها چند روز پیش با اسرائیلی‌ها توافق کردند که برنامه‌ی یک مانور مشترک را لغو کنند و وزیر دفاع آمریکا گفته است که برای آنان آنچه که تعیین کننده است ساختن بمب توسط ایرانی‌هاست و نه توانایی ساختن بمب. به همین دلیل مطمئنا اوباما خواهان جنگ نیست ، بویژه آنهم در میانه کارزار انتخاباتی. اما او نمی‌تواند اجازه دهد که تحقیر شود. جناح عقاب‌ها و لابی طرفدار اسرائیل او را زیر نظر دارند.

مجری/ فکر میکنید تاریخ درباره ما چه قضاوتی خواهد کرد که همه تلاشمان را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی بکار نبردیم؟
هانس بلیکس/ من معتقدم که ما واقعا همه‌ی توانمان را بکار نبردیم و از همه‌ی هویج‌هایمان استفاده نکردیم. یک تلاش‌هایی شد اما دیگر چنین تلاش‌هایی نمی‌شود و اکنون تنها زبان تهدید است که بکار گرفته می‌شود.

مجری/ از حضور شما متشکرم.