رسانه به جای حزب

گزارش «اعتماد» از شبکه رسانه‌یی لاریجانی، قالیباف و رضایی

سه چهره و سه جریان. اگرچه نام رضایی، لاریجانی و قالیباف همیشه در کنار هم در رسانه‌ها مطرح می‌شود ولی هیچگاه این سه نتوانستند با هم تشکیلاتی منسجم تاسیس کنند و حتی کار تشکیلاتی با یکدیگر را هم بر نمی‌تابند، اما اینکه این سه چهره چگونه با هم پیوند خوردند به انتخابات مجلس هشتم بر می‌گردد. ولی در‌‌ همان انتخابات هم ارایه لیست از سوی این سه چهره با واکنش‌های مختلفی از سوی بدنه محافظه‌کاران مواجه شد. عده‌یی با رویکرد منفی به ائتلاف لاریجانی، قالیباف و رضایی نگاه کردند و برخی دیگر روی گشاده به این ائتلاف سیاسی نشان دادند.‌‌ همان زمان نام این سه چهره در کنار هم قرار گرفت اما بعد از انتخابات کم‌کم اختلاف نظر بین لاریجانی و شهردار تهران با دبیر مجمع تشخیص بیشتر شد و از‌‌ همان زمان جریان رسانه‌یی آن‌ها فعالیت خود را آغاز کرد.

قالیباف و انبوه رسانه
شاید محمدباقر قالیباف که زمانی در رقابت انتخاباتی با لاریجانی و رضایی شرکت کرده بود بیش از دیگران به در اختیار گرفتن رسانه بعد از تصدی شهرداری تهران احساس نیاز کرد، هر چند رسانه ارگان شهرداری خود به تنهایی بخش اعظم فعالیت شهردار تهران را پوشش می‌داد ولی قالیباف تمایلش برای فعالیت در فضای سایبر بیش از دیگران بود به همین دلیل سایت‌هایی که از آن‌ها به عنوان سایت‌های منتسب به شهردار تهران نام برده می‌شود یکی بعد از دیگری فعالیت خود را آغاز کردند؛ از «فردا» و «شفاف» گرفته تا «فرارو» و به تازگی هم سایت «سفیر». علاوه بر سایت‌های نام برده شده استفاده از ظرفیت‌های همشهری آنلاین هم در کنار دیگر رسانه‌های نزدیک به شهردار تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از توان و ظرفیت‌های خبرنگاران رسانه‌های منتقد دولت از جمله اهداف اصلی این سایت‌هاست. البته باید سایت هواداران محمدباقر قالیباف را هم به لیست رسانه‌های همسو و حامی شهردار تهران افزود. این سایت در صورت اتخاذ موضعی علیه قالیباف به سرعت به آن واکنش نشان می‌دهد. اخیرا هم به دنبال استفاده از واژه «امپراتور رسانه‌یی قالیباف» از سوی یکی از رسانه‌های نزدیک به دولت، هواداران قالیباف در یادداشتی بشدت به استفاده از چنین واژه‌یی از سوی رسانه مذکور انتقاد کرده بودند. از سوی دیگر رسانه‌های همسو با شهردار تهران در آستانه انتخابات مجلس با تغییر مدیریتی در تحریریه خود درصدد ورود تمام قد به عرصه انتخابات و حمایت از نمایندگان نزدیک به قالیباف هستند.

لاریجانی و نگاه به صدا وسیما
علی لاریجانی که خود زمانی تصدی پرمخاطب‌ترین رسانه کشور را بر عهده داشت، این روز‌ها اگرچه رسانه‌یی که تحت حمایت شخص خودش باشد ندارد ولی سایت‌های همسو با او در حال فعالیت هستند اما رییس مجلس نگاهش بیش از آنکه به فضای مجازی باشد صدا و سیما را مخاطب خود قرار داده، به همین دلیل از دو سال گذشته برنامه‌یی که سال‌ها در رسانه ملی با عنوان «مردم و مجلس» پخش می‌شد به دستور لاریجانی به دلیل عدم جذابیت پخش آن متوقف شد و برنامه‌یی تحت عنوان «خانه ملت» جایگزین آن شد. سردبیر این برنامه هم به یکی از خبرنگاران منتقد دولت سپرده شد. این برنامه که روزهای پنجشنبه از شبکه اول پخش می‌شود تیتراژ آغازین آن با سخنی از لاریجانی است و جالب آنکه در یکی از قسمت‌های این برنامه که به بهانه سفر رییس مجلس به شیراز گزارشی از این سفر منتشر شد، یکی دیگر از برنامه‌های صدا و سیما یعنی «صرفا جهت اطلاع» را هم درآورد و از رویکرد «خانه ملت» به لاریجانی بشدت انتقاد کرد. البته در فضای مجازی هم سایت‌هایی همچون خبرآنلاین، سایت ۲۴ خبرگزاری خانه ملت که زیرنظر هیات رییسه مجلس اداره می‌شود، سعی در پررنگ نشان دادن مواضع لاریجانی دارند، هر چند خبرگزاری خانه ملت به تازگی دستخوش تغییرات مدیریتی شده و گفته می‌شود سخنگوی هیات‌رییسه مجلس در اداره این خبرگزاری نقش موثرتری نسبت به لاریجانی دارد.

رضایی و درک درست از رسانه
شاید محسن رضایی از جمله افراد و چهره‌های سیاسی‌ای باشد که بیش از دو چهره دیگر و بعد از خروج از سپاه به فکر ایجاد رسانه‌یی تحت حمایت خود افتاد، به همین دلیل سایت خبری بازتاب را در سال ۸۰ راه‌اندازی کرد و این سایت به سرعت یکی از پرمخاطب‌ترین سایت‌های خبری شد. این سایت با انتقاد‌های تند و صریح خود به جریان‌های دوم خرداد بویژه روند پرونده هسته‌یی ایران، همچنین ارایه برخی اخبار خاص نظامی و امنیتی که مشخصا به گفته مدیران خود سایت از برخی کانال‌های امنیتی تامین می‌شد، شروع به کار کرده بود. با موج فیلترینگ سایت‌های اینترنتی همواره این سوال مطرح بود که با توجه به نوع و نحوه عملکرد این سایت چرا برخوردی مشابه برخورد با سایت‌های وابسته به جریان دوم خردادی با آن نمی‌شود. اما سرانجام در دولت نهم بازتاب طولانی‌ترین مدت فیل‌تر خود یعنی ۷ ماه را تجربه کرد و نهایتا در روز چهارشنبه ۲۸ شهریورماه ۸۶ دفتر این سایت در خیابان کبکانیان تهران با حکم قضایی پلمب شد و فعالیت بازتاب عملا معلق ماند و رضایی که تا مدتی از در اختیار داشتن یکی از پرمخاطب‌ترین رسانه‌ها به خود می‌بالید دیگر رسانه‌یی در اختیار نداشت. اما بعد از توقف فعالیت بازتاب، رضایی به فاصله کمی سایت تابناک را راه‌اندازی کرد و تاکنون به عنوان یکی از پر بازدید‌ترین سایت‌های خبری ایران محسوب می‌شود، اما فرمانده اسبق سپاه که تلاش‌های متعددی در انتخابات گذشته انجام داده و بعد از تجربه راه‌اندازی سایت‌های خبری به فکر در اختیار داشتن رسانه مکتوب هم افتاد. به همین دلیل سال گذشته روزنامه ملت ما را البته با صاحب امتیازی دکتر عبدالحسین روح‌الامینی منتشر کرد، البته در مقطعی هم یکی از روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌های کشور هم مواضع رضایی را به صورت برجسته منتشر می‌کردند. از سوی دیگر هم‌اکنون در فضای مجازی برخی سایت‌های خبری- تحلیلی همچون «آرمان ایران» که متعلق به بازماندگان حزب منصورون است و رضایی هم از اعضای اصلی این حزب بود از حامیان دبیر مجمع تشخیص مصلحت محسوب می‌شود که البته در خردادماه سال جاری فیل‌تر شد.

رسانه‌هایی که جریان‌ساز می‌شوند
سه چهره شاخص اصولگرایان که این روز‌ها درصدد داشتن نماینده‌یی در کمیته موسوم به وحدت اصولگرایان هستند، اگرچه خود حزب مستقلی تاسیس نکردند اما رسانه‌های تحت حمایت خود را به عنوان جریان‌سازان سیاسی ایجاد کردند که البته سهم علی لاریجانی در این بین از دیگر رقبای خود برای در اختیار داشتن رسانه متبوع کمتر است.