درباره موشک‌های مافوق صوت روسیه چه می‌دانیم؟

دویچه وله: چهار هفته از حمله نظامی گسترده روسیه به خاک اوکراین می‌گذرد. روسیه جمعه هفته گذشته دست به یک حمله زد کە شباهتی با دیگر حمله‌هایش نداشت. گفته شد که هدف یک انبار زیرزمینی اسلحه و مهمات در روستای کوچک دلیاتین در ١٠٠ کیلومتری مرز اوکراین با رومانی بوده است. در این حمله برای اولین‌ بار در جنگ علیه اوکراین از موشک مافوق صوت موسوم به کینژال استفاده شد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در سال ٢٠١٨ هنگام رونمایی از یک زرادخانه موشکی، کینژال را “شکست ناپذیر” نامیده بود.

شاید این توصیف مبالغەای با اهداف تبلیغاتی باشد. اما حقایقی نیز در گفتەهای او وجود دارد. موشک‌های مافوق صوت در مقایسه با سلاح‌های بالستیک معمولی سرعت بیشتری دارند، در ارتفاع کمتر پرواز می‌کنند و کار را برای سیستم‌های دفاع ضد موشکی سخت می‌کنند.

سرعت موشک‌های مافوق صوت چقدر است؟

موشک‌های مافوق صوت پنج تا ده برابر سرعت صوت پرواز می‌کنند. این یعنی سرعت آنها ۵ تا ١٠ ماخ است. البته باید توجه کرد کە این موشک ها سرعت ثابتی ندارند، چون سرعت آنها به متغییرها بستگی دارد. از جمله به محیط و دمای محیط.

برخی از کارشناسان می‌گویند کە کینژال با سرعت ۶ هزار کیلومتر پرواز می‌کند، چیزی حدود ۵ ماخ. البته برخی دیگر از کارشناسان معتقد هستند کە سرعت این نوع موشک بیشتر است.

به هر حال این واقعیت را باید پذیرفت کە این موشک سریع است. یک متخصص سلاح به وبسایت آمریکایی “میلیتاری” گفتە است:«فشار هوا در اثر حرکت کینژال یک ابر پلاسما ایجاد می‌کند با قابلیت جذب امواج رادیویی. همین ویژگی باعث می‌شود کە ردیابی کینژال و موشک‌های مافوق صوت به امری دشوار تبدیل شود.»

پرواز در ارتفاع کم

پرواز در ارتفاع پایین این دشواری را تشدید می‌کند. موشک‌های مافوق صوت در ارتفاع بسیار کمتری نسبت به موشک‌های بالستیک متعارف پرواز می‌کنند. آنها مسیری را دنبال می‌کنند که به عنوان مسیر جو-بالستیکی پایین شناخته می‌شود.

بیشتر اوقات، سیستم دفاع ضد موشکی مبتنی بر رادار هنگامی موفق به شناسایی یک موشک مافوق صوت می‌شود کە آنها به هدف خود آنقدر نزدیک شدەاند کە دیگر نمی‌توان عکس العملی نشان داد.

این موشک‌ها در میانه راه می‌توانند مسیر حرکت خود را عوض کنند.

برد موشک‌های مافوق صوت چقدر است؟

موشک مافوق صوت مورد استفاده روسیه در جنگ اوکراین از هوا و به احتمال زیاد از یک هواپیمای جنگی میگ ۳۱ شلیک شده است.

سلاح‌های مافوق صوت را می‌توان از کشتی‌ها و زیردریایی‌ها نیز پرتاب کرد. آنها قادر به حمل کلاهک هسته‌ای هم هستند.

گفته می شود که موشک کینژال می‌تواند هدفی را تا فاصله ٢٠٠٠ کیلومتری مورد اصابت قرار دهد. موشک‌های مافوق صوت دیگر، بردی در حدود ١٠٠٠ کیلومتر دارند.

اگر موشک‌های مافوق صوت در قلمرو روسیه در کالینینگراد مستقر شوند، می توانند چندین پایتخت اروپایی را هدف قرار دهند. استان کالینینگراد از سرزمین اصلی روسیه جدا است و با لهستان، لیتوانی و دریای بالتیک هم مرز است. پایتخت آلمان کمتر از ۶٠٠ کیلومتر با آن فاصله دارد.

با این وجود برخی از تحلیلگران معتقد هستند کە روسیه از موشک “شکست ناپذیر” خود بی رویه استفاده نخواهد کرد و علیرغم مزایایی که موشک‌های مافوق صوت نسبت به موشک‌های بالستیک متعارف دارند، حمله به دلیاتین در اوکراین می‌تواند یک رویداد نادر باشد.

روسیه تنها کسوری نیست کە این تکنولوژی را در اختیار دارد. بنا بر گزارش کنگره آمریکا، ایالات متحده، آلمان، استرالیا، چین و هند نیز این تکنولوژی جنگی را در اختیار دارند یا در شرف دستیابی به آن هستند.