تهدید روسیه به مداخله نظامی را محکوم می‌کنیم

بیانیه همبستگی جمهوری‌خواهان ایران پیرامون بحران اوکراین
تهدید به مداخله نظامی دولت روسیه را محکوم کرده و از استقلال، تمامیت ارضی و حاکمیت ملی اوکراین دفاع می‌کنیم.‏

بیش از چند ماه است که کشور اوکراین با تهدید نیروهای نظامی روسیه دچار بحران شده است. این بحران که محصول رویارویی ‏روسیه و ناتو است عرصه‌های اقتصادی و امنیتی اوکراین را مختل کرده و امنیت و صلح جهانی را نیز با چالشی جدید مواجه ‏ساخته است. این بحران تقریبا از یک سال پیش با تجمع تدریجی و مرحله‌ای نیروها و تجهیزات نظامی روسیه در نزدیکی ‏مرزهای اوکراین شروع شد و الان به مرحله‌ای گسترش یافته که هر لحظه امکان دارد جنگی با پیامدهای منطقه‌ای و جهانی در ‏شرق اروپا رخ دهد. بر اساس ارزیابی‌ها اکنون ۱۹۰۰۰۰ نیروی نظامی روسیه با تسلیحات سنگین و امکانات پشتیبانی در ‏مرزهای غربی و نزدیکی کشور اوکراین حضور دارند. ادعای روسیه مبنی بر کاهش محدود پرسنل نظامی از سوی کشورهای ‏غربی رد شده‌است.

روسیه بعد از انجام مانور نظامی تحریک‌کننده در نمایش قدرت هسته‌ای راهبردی در بلاروس هنوز ۳۰۰۰۰ ‏نیروی نظامی خود را در این کشور بر خلاف زمانبندی اولیه حفظ کرده‌است. در روزهای گذشته مناطق شرقی اوکراین دستخوش ‏ناآرامی شده و انفجارهایی رخ داده‌است. جمهوری‌های خودخوانده «دنتسک» و «لوهانسک» در اظهاراتی فاقد مستند مدعی شدند ‏که دولت اوکراین قصد حمله نظامی دارد و از ۷۰۰ هزار نفر زن و کودک ساکن این مناطق خواسته‌اند تا محل سکونت خود را ‏ترک کنند. دولت اوکراین ضمن تکذیب این ادعا و انتساب خشونت و انفجارهای به نیروهای جدایی‌طلب روس‌گرای اوکراینی این ‏تحرکات را زمینه‌سازی دولت روسیه برای توجیه حمله نظامی خود در پوشش دفاع از جامعه روسی ساکن در اوکراین ‏دانسته‌است.

دراین شرایط نگرانی جدی وجود دارد که جنگی مخرب با ابعاد فاجعه انسانی بزرگ جان ده‌ها هزار نفر را به خطر انداخته و با ‏شکل‌گیری یک موج جدید آوارگان صلح بین‌المللی به خطر بیفتد. همچنین با توجه به تهدید کشورهای غربی در اعمال تحریم‌های ‏سنگین و بی‌سابقه علیه دولت روسیه در صورت حمله نظامی به اوکراین جهان در آستانه وخیم‌ترین بحران امنیتی دوره پساجنگ ‏سرد و بزرگترین جنگ در اروپا بعد از جنگ جهانی دوم قرار گرفته‌است که اقتصاد جهانی را نیز با مشکلات تازه‌ای روبرو ‏خواهد کرد.‏

علت اصلی بحران، توسعه‌طلبی دولت روسیه با میدان‌داری ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور جاه‌طلب این کشور است که ضمن ‏تضعیف دمکراسی و ارزش‌های لیبرالیسم سیاسی به دنبال بازسازی نفوذ شوروی سابق و تغییر نقشه امنیتی اروپا است. دولت ‏روسیه در نگاه حداکثری می‌خواهد نفوذ قبلی خود در اروپای شرقی را بازسازی کند و به صورت حداقلی انتظار دارد با تهدید و ‏استفاده از قوه قهریه “فنلاندیزه شدن” مشابه دوران جنگ سرد را بر اوکراین تحمیل کند. ادعای دولت روسیه مبنی بر دفاعی بودن ‏تحرکات راهبردی و نظامی و متهم کردن ناتو به توسعه‌طلبی پروپاگاندایی بیش نبوده و یک کارزار روانی ضداطلاعات و ‏ادعاهای نادرست را بازتاب می‌دهد. دولت روسیه از سال ۲۰۱۴ بعد از برکناری دولت روس‌گرای «ویکتور یانکوویچ» در ‏نتیجه یک خیزش بزرگ مردمی با الحاق نامشروع شبه جزیره کریمه مناطق شرق اوکراین را در قالب دو جمهوری خودخوانده ‏دنتسک و لوهانسک عملا از اوکراین جدا کرده‌است.‏

ازاینرو  دولت روسیه در تلاش برای بازسازی مناسبات استعماری کلاسیک حق بنیادین کشورها در تعیین خطوط اصلی سیاست ‏خارجی، سمت‌گیری بین‌المللی و حفظ تمامیت ارضی را مورد تعرض قرار داده‌است. مقامات مسکو در پنداری غلط و ‏تجاوزگرایانه و در چارچوب یکجانبه‌گرایی کشورهای پیرامونی را حیاط خلوت و منطقه نفوذ طبیعی خود بشمار آورده و استقلال ‏و حاکمیت ملی آنها را نادیده می‌گیرند. گویی مردم کشورهای اوکراین، گرجستان و دیگر کشورهای اروپای شرقی حق تشخیص ‏مصلحت خود در تنظیم مناسبات خارجی را نداشته و باید زیر یوغ روسیه باشند.

ملل دنیا و از جمله ملت ایران خاطرات تلخی از زیاده‌خواهی و منفعت‌طلبی یک طرفه روس‌ها چه در دوران روسیه تزاری و چه ‏شوروی کمونیستی دارند. همین الان روسیه در مناسبات با ایران بازی «برد-باخت» را به نفع خودش دنبال کرده و از ایران به ‏عنوان یک ابزار برای تعقیب اهداف امنیتی، راهبردی و اقتصادی خود بهره‌برداری می‌کند. رصد کردن عملکرد روس‌ها در چند ‏دهه گذشته نشان می‌دهد که تا چه میزان اعتماد به روسیه و سمت‌گیری به سمت اتکای راهبردی به آن نتایج مخربی در بر داشته ‏است.

اینکه آیا صلاح کشورهای همسایه روسیه و بویژه اوکراین که سابقه دیرینه منازعه با روسیه را دارد در حضور یا عدم پیوستن ‏به ناتو است؟ امری مربوط به خود کشورها است و تصمیمگیری باید در چارچوب سازوکارهای داخلی آنها انجام شود. استفاده از ‏قوه قهریه و نظامی‌گری از سوی یک کشور خارجی برای تحمیل راهبرد سیاست خارجی و سمت‌گیری جهانی آنها مردود بوده و ‏در صلح و امنیت بین‌الملل اختلال جدی ایجاد می‌کند. ملاحظه خواسته‌های امنیتی مشروع روسیه با زورگویی،  تهدید به حمله ‏نظامی و باج‌گیری قابل تحقق نیست؛ بلکه باید از طریق گفتگو و دیپلماسی و تامین رضایت متقابل حاصل شود.

‏ رفتار پوتین آژیر خطر بازگشت روسیه به سیاست‌های توسعه‌طلبانه و دکترین برژنف را به صدا در آورده‌است که مداخله در ‏کشورهای هدف در صورت تعقیب سیاست‌خارجی مغایر با انتظارات شوروی را تجویز می‌کرد. روسیه در دوران زعامت سیاسی ‏پوتین همواره با مداخله در کشورهای دیگر از جمله بلاروس، قزاقستان، سوریه و ... به دنبال حفظ و تحکیم حکومت‌های ‏خودکامه و فاسد بوده و در برابر اراده ملت‌ها برای تغییر و تعیین سرنوشت خویش ایستاده است. امروز روسیه پوتینی یک تهدید ‏بزرگ برای دمکراسی، صلح پایدار و حکمرانی درست و شایسته و سلامت اقتصادی در دنیا است.

همبستگی جمهوری‌خواهان ایران ضمن اعلام همبستگی با مردم اوکراین و تاکید بر اینکه عضویت در ناتو با توجه به تنوع ‏جمعیتی در اوکراین و ملاحظات داخلی این کشور شاید به صلاح نباشد اما در نهایت تصمیم‌گیری برای عضویت و یا عدم ‏عضویت در ناتو را حق انحصاری مردم کشور اوکراین می‌داند و مداخله زورگویانه دولت روسیه در این خصوص را شدیدا ‏محکوم  می‌کند.

به باور ما جهان آزاد باید در برابر زیاده‌خواهی دولت روسیه که صلح پایدار و دمکراسی در دنیا را با خطر جدی مواجه ‏کرده‌است، بایستد. همچنین افکار عمومی ایران تحت تاثیر فضاسازی‌های خاص روسیه  بخصوص کارزار اطلاعاتی گمراه‌کننده و ‏دخالت دادن ملاحظات ایدئولوژیک قرار نگرفته و از حق مردم اوکراین در اعمال حاکمیت ملی و حفظ استقلال و یکپارچگی ‏سرزمینی خود دفاع کند.

هیئت سیاسی – اجرائی همبستگی جمهوری‌خواهان ایران
‏۲ اسفند ۱۴۰۰، ۲۱ فوریه ۲۰۲۲‏