اعتراضات قزاقستان؛ ۱۶۴ کشته در یک هفته

وزارت بهداشت قزاقستان از کشته شدن ۱۶۴ نفر در اعتراضات یک هفته گذشته خبر داد و دفتر رئیس‌جمهوری قزاقستان نیز اعلام کرد که تاکنون بیش از ۵ هزار نفر بازداشت شده‌اند.

آمارهای اعلام شده توسط وزارت بهداشت در روز یکشنبه ۱۹ دی‌ نشان از افزایش چشمگیر شمار کشته‌ها نسبت به آمارهای رسمی چند روز گذشته دارد. مقامات قزاقستان پیشتر گفته بودند که در ناآرامی‌هایی که از ۱۲ دی از شهرهای جنوب غربی این کشور آغاز شد، ۲۶ شهروند و ۱۶ افسر پلیس کشته شده‌اند.

آمارهای جدید به شمار کشته‌ها در میان شهروندان و نیروهای امنیتی به‌صورت جداگانه اشاره نکرده، اما بزرگترین شهر کشور، آلماتی، با ۱۰۳ کشته بیشترین شمار جان‎‌باختگان یک هفته گذشته را داشته است.

یک نهاد رسمی مدافع حقوق کودکان گفته است که سه کودک در میان قربانیان بوده‌اند.

در شهر آلماتی معترضان ساختمان‌های دولتی را محاصره کرده و برخی از آن‌ها را آتش زده‌اند.

اعتراضات قزاقستان در پی دو برابر شدن قیمت گاز مایع آغاز شد و به سرعت به اعتراضات گسترده علیه دولت تبدیل شد.

وزارت بهداشت قزاقستان قبلا اعلام کرده بود ۲۲۰۰ نفر در اعتراضات زخمی شده‌اند و وزارت کشور نیز شمار زخمی‌ها در میان نیروهای امنیتی را ۱۳۰۰ نفر عنوان کرده بود.

هم‌چنین وزارت کشور قزاقستان طی بیانیه‌ای اعلام کرده که شمار دستگیرشدگان در حوادث اخیر این کشور به ۵ هزار و ۱۳۵ نفر افزایش یافته است.

در پی اوج‌گیری اعتراضات، دولت قزاقستان با «تروریست» خواندن معترضان و منتسب کردن آن‌ها به خارج، از «سازمان پیمان امنیت جمعی» درخواست کمک کرد و نیروهای نظامی روسیه همراه با دیگر اعضای این سازمان جهت مهار اعتراضات وارد کشور شدند.

قاسم جومارت توقایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان، همچنین روز جمعه دستور تیراندازی بدون اخطار به معترضان را صادر کرد.

دفتر ریاست‌جمهوری روز یکشنبه اعلام کرد که کنترل ساختمان‌ها و نهادهای اجرایی دوباره به دست دولت افتاده است. این گزارش همچنین بدون ارائه جزئیات، از بازداشت «شمار زیادی از شهروندان خارجی» خبر داد.

در همین حال خبرگزاری رویترز روز یکشنبه گزارش داد دسترسی به اینترنت در شهرهای مختلف قزاقستان همچنان محدود است و تنها وب‌سایت ریاست‌جمهوری و تعداد انگشت‌شماری از سایت‌های خبری محلی در دسترس هستند.

بر اساس گزارش این خبرگزاری، زندگی عادی در آلماتی که کانون بیشترین درگیری‌های هفته گذشته بوده است به حالت عادی برگشته، اما تعداد خودروهای در حال تردد کم‌تر از حد معمول است. فعالیت فرودگاه آلماتی نیز قرار است از روز دوشنبه از سر گرفته شود.

بنابر آخرین گزارش‌ها شهر آلماتا که با آغاز تظاهرات سراسری در قزاقستان به کانون خشونتها و درگیریهای مسلحانه تبدیل شده بود، در حال بازگشت به شرایط عادی است.

ستاد فرماندهی مستقر در آلماتی نیز طی بیانیه‌ای با اعلام این مطلب تصریح کرده است: وسایل نقلیه عمومی در فواصل ۲۰ تا ۳۰ دقیقه شروع به کار کرده و تعداد فروشگاههای بزرگ باز از ۲۸ به ۴۹ شعبه افزایش یافته است. محصولات غذایی اکنون به اندازه کافی وجود دارد.

همچنین بعد از اینکه صدای تیراندازی در مرکز شهر خاموش شد اپراتورهای تلفن نیز بار دیگر خدمات رسانی را آغاز کرده‌اند.

هم‌چنین گفته شده که فعالیت فرودگاه آلماتی نیز قرار است از روز دوشنبه از سر گرفته شود.

با این حال آثار درگیری‌های خشونت‌بار هفته گذشته بین نیروهای دولتی و شهروندان در جای جای شهر قابل مشاهده است و دفتر ریاست‌جمهوری نیز اعلام کرده است به رغم این‌که نیروهای امنیتی کنترل «همه مناطق» کشور را در دست گرفته‌اند، عملیات «پاکسازی» کماکان ادامه دارد.

کمیته امنیت ملی قزاقستان روز ۱۸ دی‌ در بیانیه‌ای اعلام کرد که کریم ماسیموف، رئیس پیشین این نهاد که در پی ناآرامی‌های چند روز اخیر از سمت خود برکنار شده بود، با اتهام «خیانت بزرگ» روبه‌رو است.

آقای ماسیموف از متحدان نزدیک نورسلطان نظربایف، رئیس‌‌جمهوری پیشین قزاقستان، از روز پنج‌شنبه همراه با چند تن دیگر از مقامات این کشور که نام‌شان فاش نشده است، در «بازداشت موقت» به سر می‌برند.

منابع: رادیو فردا، خبرگزاری آناتولی