بیش از پانصدنفر از کنشگران حقوق زنان، همزمان با تصمیم کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در خصوص اصلاح قانون مهریه، با صدور بیانیه‌ای، رعایت حق زنان و اتخاذ راهکارهای عادلانه برای حل مسئله مهریه را گوشزد کرده‌اند.

به گزارش وبسایت «دیگری»، امضاکنندگان این بیانیه گفته‌اند پیش از تصمیم گیری درباره قانون مهریه و محدود کردن آن، باید برای مشکل فرودستی اقتصادی زنان و فقدان تساوی حقوقی زن و مرد در قرارداد ازدواج چاره اندیشی شود. در پایان بیانیه راهکارهای جایگزین مانند تنصیف اموال و برخورداری زنان از حقوق مساوی با مردان، فراهم کردن حمایت و تأمین اجتماعی برای زنان و برخوردار شدن آنها از مسکن، اشتغال و بیمه‌های درمانی ارائه شده است.

متن کامل بیانیه فعالان حقوق زنان:

بیانیه فعالان حقوق زنان درباره اصلاح قانون مهریه

در شرایط فعلی که بی‌ثباتی وضعیت اقتصادی، افزایش شکاف طبقاتی، نابرابری اجتماعی و گسترش فقر جامعه ایران را فرا گرفته است، ‏زمینه بروز ده ها  مشکل،مسئله وآسیب اجتماعی فراهم شده که بسیاری از آنها لاینحل باقی مانده اند. یکی از این مشکلات که ‏متأثر از وضعیت اقتصادی ظهور کرده، ناتوانی برخی از مردان در پرداخت تعهد مهریه و افزایش تعداد زندانیان مهریه است که از ‏همان بدو ظهور کارگزاران قوه مقننه و قضاییه را برای حل مسئله به تکاپو انداخت. متأسفانه تاکنون راهکارهایی ارائه شده برای حل مسئله ‏مهریه  معطوف به حل مشکل مردان و با بی توجهی به وضعیت زنان و تضییع حق آنها بوده است. در واقع نظام ‏قانونی و حقوقی به جای آنکه ملجأیی برای آحاد جامعه از مرد و زن باشد، با نادیده گرفتن حقوق زنان سعی در حل این مشکل به ‏نفع مردان داشته است. ‏

اکنون نیز بار دیگر خبر اصلاح قانون مهریه در کمیسیون حقوقی و قضائی منتشر شده و صحبت از راهکارهای احتمالی همچون ‏حذف مجازات حبس برای پرداخت نکردن مهریه، تبدیل مهریه از یک تعهد عندالمطالبه به قراری عندالاستطاعه و کاهش ‏سقف آن شده است. چنین راهکارهایی اگر چه ممکن است موقتاً از مشکل برخی مردان بکاهد اما چون اقتضائات زمانه و شرایط ‏اجتماعی نادیده گرفته شده است و ضمن آن حقوق نیمی از جامعه آشکارا پایمال می شود، نمی توانند راهکارهایی ماندگار و مؤثر باشد و ‏بدون تردید آسیب های متعددی از پس آن ظهور خواهند کرد. ‏

آنچه قانونگذاران قبل از هر اصلاح و تغییری در قانون مهریه باید در نظر داشته باشند توجه به شرایط اجتماعی و کارکردهای ‏مهریه در جامعه ایران است. در شرایطی که نظام اقتصادی کشور به گونه ای استوار شده که سهم زنان از مشارکت اقتصادی ۱۶ ‏درصد است و زنان عمدتاً به لحاظ اقتصادی به مردان وابسته هستند، ازدواج در واقع راهی برای ادامه حیات و امرار معاش زنانی ‏است که از داشتن شغل و درآمد محرومند و لاجرم به امور خانه داری مشغول می شوند، بدیهی است در صورتی که پیوند ازدواج به ‏هر دلیل بگسلد، این دسته از زنان فاقد منبع اقتصادی و مالی خواهند شد و تنها چاره موجود برای آنها استفاده از حقی است که ‏تحت عنوان مهریه شناخته می شود. ‏

از طرفی از آنجا که بر اساس قوانین موجود، ریاست مرد بر خانواده و برتری مرد بر زن تضمین شده و حقوقی نظیر طلاق، حضانت ‏فرزندان، تعیین حق مکان، اجازه اشتغال و تحصیل زن و خروج از منزل و … به مرد داده شده و شرط تساوی حقوقی در قرارداد ‏ازدواج رعایت نشده، مهریه تنها امتیازی است که طی ازدواج برای زن پیش بینی شده است. علاوه بر این نباید نادیده گرفت که در ‏شرایطی که قانون حق طلاق را به طور یک طرفه به مرد اعطا کرده است و از طرفی چند همسری را برای مردان را مجاز می ‏شمارد، تعیین مهریه های سنگین یک پاسخ اجتماعی و عرفی به چنین وضعیتی است و نوعی ضمانت برای تداوم ازدواج و ‏جلوگیری از بی وفایی مرد در فسخ یک طرفه قرارداد ازدواج است.  ‏

ما جمعی از فعالان حقوق زنان ایران بر این باوریم که آنچه نیاز به تغییر و تجدید نظر دارد، نابرابری حقوقی زن و مرد در قوانین ‏خانواده است و لازم است قانونگذار به جای آنکه در یک پیوند عاطفی و انسانی، با قرار دادن مرد در مرتبه‌ای بالاتر و اعطای تمام ‏حقوق به او و نشاندن زن در موقعیتی فرودست و محروم کردن او،  زمینه را برای تعارض و ناسازگاری فراهم کند، اصل مساوات ‏جنسیتی را رعایت کند و به طرفین قرارداد ازدواج حقوق برابر اعطا نماید. ‏

‏ حل مسئله مهریه نیز در وهله اول نیازمند حل مسئله فرودستی اقتصادی زنان است و در این راستا لازم است ساختار اقتصادی ‏کشور به گونه ای تجدید سازمان شود که مشارکت اقتصادی زنان افزایش یابد و زنان بتوانند با اشتغال و کسب درآمد از وابستگی ‏اقتصادی به مرد رهایی یابند و در قرارداد ازدواج ضمن برخورداری از حقوق مساوی، نیازمند تعیین مهریه نباشند. اما تا فراهم شدن ‏چنین زمینه ای ضروری است در پرداختن به مسئله مهریه، واقعیت موجود زندگی زنان و آسیب هایی که بعد از طلاق آنها را تهدید ‏می کند در نظر گرفته شود. برای این منظور ما راهکارهای زیر را ارائه می دهیم تا هم مردان به مجازات حبس محکوم نشوند و هم ‏زنان در فردای طلاق بدون هیچ حق و حقوقی به حال خویش رها نشوند. ‏

‏۱-‏‏ تنصیف اموال راه حلی است که می تواند جایگزین مهریه شود؛ به این ترتیب که همه اموالی که طی زندگی مشترک ‏حاصل شده، حتی اگر همه آن به اسم مرد ثبت شده باشد، اموال مشترک زن و مرد تلقی شود و بعد از طلاق به طور ‏مساوی بین آنها تقسیم شود. ‏

‏۲-‏حذف مجازات زندان برای بدهی مهریه (که به لحاظ حقوقی یک بدهی همانند سایر بدهی هاست) و معاف کردن مرد از ‏پرداخت آن، غیر قانونی و متضمن تضییع حق زنی است که قادر به استیفای طلب قانونی خود از مرد نشده است. اگر قرار ‏است مرد به دلیل عدم تمکن مالی مهریه را پرداخت نکند، و متحمل مجازات زندان هم نشود، ضروری است که ‏قانون گذار راه دیگری برای ادای دین مردان فاقد تمکن مالی پیش بینی کند که ضمن آن پرداخت مهریۀ زن (دست کم ‏تا سقف قانونی تعیین شده) از طریق منابع عمومی (بیت المال) ممکن شود. ‏

‏۳-‏راه سوم این است که زنانی که به علت عدم تمکن مالی مرد، از دریافت مهریه محروم شده اند، بعد از طلاق تحت حمایت ‏قرار گیرند و از تأمین اجتماعی برخوردار شوند، به طوری که دولت و سازمان های رفاهی برخوردار شدن آن ها از مسکن، ‏اشتغال و بیمه های درمانی را تضمین نمایند. ‏

‏۴-‏نظر به اینکه در حال حاضر یکی از کارکردهای مهریه برای زنان، جبران محرومیت شان از حق طلاق است و  شماری از ‏زنان برای طلاق، مهریه شان را می بخشند؛ لازم است در صورت محدود شدن مهریه، زنان از حق طلاق برخوردار شوند. ‏

اسامی امضاکنندگان بیانیه

آتنا عباسی /  آتنا کامل / آذین رضاییان / آرتا کریمی / آرتمیس بابایی / آرمیتا پارسیامهر / آرمیتا مرادی / آزاده امیری / آزاده بی‌زارگیتی / آزاده خرازی / آزاده محمدی زیارتی / آزیتا سربازى / آمنه رضایی / آناهیتا ابدالی / آنجلا هوسپیان  /  آبراهام هوسپیان / آوا سلطانی نوروزی‎ ‎ / آوا صالحی / آوین مصطفی زاده / آی سان نقابی / آیدا جودکی / آیدا زند / آیسا بی‌ریا / آیناز داوطلب‎ / ‎آینده آزاد / ائلناز سرداری نیا / اشرف حسینی / اشرف کارگر / اعظم خاتم / افرا رضاقلی‌زاده / اکرم حمزه لویان / اکرم قربانی / اکرم مصباح‎ ‎ / الهام اقراری / الهام رضایی / الهام شفیعی / الهام طوفان / الهام عبداله زاده / الهام کبیر / الهه افشاری / الهه امانی / الهه مرادی / الهه مشایخی / ام البنین رستمانی‎ ‎ / امیرحسین حسین زاده‎ ‎ / اندیشه جعفری / بشیر رضایی / بنفشه حجازی / بهار حاتمی‎ ‎ / بهار دلبری / بهزاد امامی / بهناز میرزازاده / بهنوش پورمیر / بیان خالدی / بیتا حاجی صادقیان / بیتا محمدی / پارسا مینو / پارمیدا شجاعی / پارمیدا نقوی / پانیذ میلانی / پاییزغمگسار / پرتو برهانپور / پردیس صالحی / پرستو اله یاری / پرستو جهانبازی / پرستو فرخی‎ ‎ / پروانه کدخدازاده‎ ‎ / پروین داوری / پروین رقیب زاده‎ / پروین مرتضوی / پری احمدی / پری موستووی / پری‌سا رخصتی / پریسا فرهپور / پریسا یوسفی / پوران آصفی / پیروزه علیزاده‎ / ترانه رحیمیان / تهراندخت قدیمی / تهمینه جلالی / تینا یاوری / ثریا حاجی میرزایی / جلیله نوازی / جمیله طالب زاده‎ / جمیله علیمحمدی / جواد پیران / حرمت رضوی / حسن نایب هاشم / حشمت الملوک مالکی‎ ‎ / حمید قیصری / حمید رضا رحمانی / حمیدرضا وطنی / حمیده رجبی / حمیده معصومی‎ / حمیده نور / حوا سپاهی / خاطره فهیمی فام / خدیجه مقدم / درسا باقری / درسا رحیمیان‎ / دریا راد / دریا زنگنه / دریا صفوی / دنا حاجت پور / دومان اردم / رباب رستم زاده / رجا هادیان / رزا پریدری / رزانت عباسی / رعنا سیدزاده / رقیه اسکندری / رقیه اصغری / رقیه صادقی / رکسانا فرقان زاده / رکسانا مه آبادی / روح انگیز کراچی / روژین لعل / روشنک گرامی زاده / رومینا بهگام / رویا رضایی / رویا سعیدی نایینی / رویا عزیزی / رها حسین پور / رها مومنی / رهامختاری / ریحانه شیخی / ریحانه صلاحی / ریحانه قجاوند‎ ‎ / رئوفه میرباقری / زرنوش شوخ چشم / زری مالکی / زهرا ترک لادانی / زهرا ادیب‌نیا / زهرا جوینده / زهرا حسین زاده / زهرا حسینی / زهرا حمیدی / زهرا حیدری / زهرا زاج چناری / زهرا شاهرخی / زهرا عبادی / زهرا غفاری / زهرا غلامی / زهرا قاسمی / زهرا گودرزی / زهرا محمدزاده / زهرا مداح / زهرا مشهدی / زهرا ناصرزاده / زهرا نژادنیلی / زهرا ولی زاده / زهرامرادی / زهراناصرزاده / زهره خانی / زهره رجبی‎ ‎‎ / زهره قائمی / زهره معینی / زینب احمدی / زینب امیری / زینب شیخی / زینب صفابخش / زینب مفاخر / ژیلا بنی یعقوب / ژیلا مکوندی / ژیلا میرمرادزهی / ساده حسینی / سارا ابراهیم / سارا حافدی / سارا حسنی / سارا خلیلی / سارا سموعی / سارا سیدزاده / سارا شکوهی / سارا محمودی فرد / ساناز قلاوند / سایه خلیلی / سپیده اشرفی / سپیده بیک رسولی / سپیده عموئی / ستاره تعالی / ستاره رستمی‎ / ستایش عمرانی پور / سحر احمدی / سحر افضلی / سحر حنانی / سحر درخشانی‎ / سحر عجمی / سحر عمرانی / سحر فرهادی / سحر نامدار / سحرجلیلی / سعیده رمضان‌زاده / سعیده میرکی / سکینه درگاهی / سما آژر / سمانه احمدی / سمانه خدادوست / سمانه سوادی / سمانه کوچکزایی / سمیرا خنجری / سمیرا رحیمی / سمیرا صیفوری / سمیرا فولادی / سمیرا نجفی کشکولی / سمیه توللی / سمیه حیدری / سمیه رستمانی‎  / سمیه قدوسی / سمیه میرصیفی / سمیه هداوند / سودا کاظم زاده / سوسن سیدصدری / سوگل طهماسبی / سوگند عبدی / سهیلا خلج / سهیلا زارعی مقدم / سهیلا فعال / سیده الهه اشرفی پور / سیده فاطمه مرتضوی / سیما فرخ نژاد / سیمین کاظمی / سیمین رادمهر / سیمین نظری‎ ‎ / شادی انصاری‎ / ‎شاهین احمدزاده / شَری نجفی / شعله ابراهیمى / شقایق پیران / شقایق حاله‎ / شقایق حطب کن / شقایق مهدوی / شمین مکوندی / شهره حمیدی فرد / شهلا اعزازی / شهلا فروزانفر / شهلا کواکب / شهلا مختاری / شیدا بهرامی / شیدا غفارنژاد / شیرین بهپور / شیرین بهرامی‌راد / شیلان حسنی فرد / شیما احمدی / شیما قائمی / شیما قوشه / شیما یزدانی / صبا غضنفری‎ ‎ / صدیقه صباغ شهری / طاهره حسینی / طاهره صفری / طاهره ویانجى / طناز مشین چی / طوبی علی خانی / طیبه رجب‌زاده / طیبه عاطف راد / عادله رضایی / عالمه رضایی / عاطفه قربانی نژاد / عاطفه محمدی / عالیه اقدام دوست‎ / عالیه جودی / عزت همتیان / عسل امیرفرهنگی / عسل رفیعی / عطیه باستان / قیله عشقی زاده‎ ‎ / علی دوست منصوری / علی قدرتی‎ / علیرضا قلیپور / غزال ابن علیان / غزال مرادی / غزاله خلیلی / غزل رمضانی / غزل شاکری / غزل یاراحمدی / فائزه حجازی / فاطمه ابراهیمی / فاطمه البرزی / فاطمه ایزدی / فاطمه بحرینی / فاطمه بشیریان / فاطمه جانباز / فاطمه حاتمى / فاطمه حبیبی / فاطمه رضایی / فاطمه رفیعی / فاطمه زهرا آقائی / فاطمه سلطان پور / فاطمه سهیل پور / فاطمه شادی / فاطمه شوشتری / فاطمه فیض آبادی / فاطمه قربانی مهاجر / فاطمه کریمی / فاطمه کناری / فاطمه منفرد / فاطمه موسوی / فاطمه ناصری / فاطمه نصیری / فائزه تجزیه چی / فائزه شریفی‌نیا / فائزه عباسی / فائزه علی زاده / فائزه محمدی / فائزه مولایی / فتانه صادقی / فتانه عبدالحسینی / فخری شادفر / فرانک فرید‎ / فرح بهمن / فرح کمانگر / فرخنده جعفری / فردوس حاج میرزا علیان / فرزانه فرخوی / فرزانه نجفی / فرشته جودکی / فرشته یزدی / فرناز خجسته‎ / ‎فرناز نوری / فرنگیس بادپی / فرنوش لرستانی‎ / فریبا سبحانی‎ / فریده رضایی / فریده غائب / فیروزه غلامرضایی / فیروزه فیروز / فیروزه محمد زمانی / کبری یوسفوند / کوکب بلیوند / کیانا دهقان / کیمیا بردبار / کیمیا معِزّی / کیمیا یاریان / گلباغ اسدی شیرین / گلناز حضرتی / لاله جوانشیر / لاله سلیمی / لاله عنبری / لیدا فتاحیان / لیلا آلبو / لیلا آژیر / لیلا بهرامی / لیلا روستایی / لیلا شمسی / لیلا عطارچی / لیلا کریمی / لیلا گلرخی / لیلا مبینی / لیلا محمدی / لیلا میرکانی / لیلا نظری / لیدا پورشیراز / مانا خورسند / مانا نامدار / مائده صفری / مبینا رمضانی / مبینا محمدی / مجتبی شهسواری / محبوبه شماعی / محدثه محمدی / محدثه یوسفی / محمدرضا جعفری / محمد امین صالحی / محمدکریم آسایش‎ ‎ / محوش نیازی / مهرانه الیاسی / مرجان خوشبخت / مرسده جامعی / مرضیه انصاری / مرضیه شهریاری / مرضیه نحوی / مرضیه نوح پیشه / مرضیه اسکندری / مریم احمدی نژاد / مریم اسماعیلی / مریم اکبری / مریم آزاد / مریم حسینی / مریم حق طلب / مریم حیدری / مریم دباغ / مریم ربیعی / مریم رجبی / مریم رستمی / مریم رضایی / مریم زراندود / مریم سالکی / مریم سبزی / مریم سیدانوری / مریم شمسی / مریم صادقی / مریم صلاتی / مریم صیامی نمین / مریم عسکری / مریم عطروش / مریم فتاحی / مریم فتحی / مریم فیض الهی / مریم کاویانی پور / مریم کریمی / مریم محجدی / مریم موسوی / مریم مهرزاد / مریم میرزانژاد / مریم نصیری / مریم نورائی نژاد / مریم واحدی / مریم رحمانی‎ / مژگان دستوری / مژگان عباسی / مسعوده فتحی / مسیحا ماندگار‎  / معصوم افتخار / معصومه پرک‎ ‎ / معصومه حسین پور / معصومه نوروزی / ملودی جهانی / ملوک عزیززاده / ملیکا ابریشمی / ملیکاروحانی زاده / منصوره باغگرایی / منصوره سادات میرحسینی / منصوره شجاعی / منصوره موسوی / منیره آقایی / منیژه ارسلان / منیژه نجم عراقی / موسی ساکت‎ / مهتاب سلیمانی / مهتاجمشیدی / مهدیه آهنی / مهدیه حمیدی / مهرناز بیات / مهسا جعفرزاده‎ / مهسا علی اکبری / مهسا کربلایی خیاوی / مهسا مهدوی فرد / مهشید قربانپور / مهشید رضاقلی / مهشید محمدی / مهلا نیکبخت / مهلا یزدانی / مهلا یزدانی / مهنا دیانتى / مهنا عبداللهی / مهناز قنبریان / مهوش خسروی نژاد / مهین ذوالقدری / میترا کریمی راهجردی / المیرا حسینی / میرا قربانی فر / میلاد روحانی زاده / مینا بهروزی / مینا شیخ الاسلامی / مینا عزیزی / مینا مبینی / مینو اعرابی / مینو حیدری کایدان / نارین مهرآور / الناز بابایی / الناز عبدلی / نازنین شفیعی / نازی اردلان / ناهید توسلی / ناهید جعفری / ناهید صالحی / ناهید مرتضوی / ناهید مطیع / ناهید مقدم‎ ‎ / نجما رحمانی / ندا یعقوبیان / نرجس بگلری / نرگس رستمی / نسیم آزاد / نسیم سلطان‌بیگی / نسیم غفاری‎ ‎ / نسیم مقدم  / نفیسه رستمانی / نفیسه محمدپور / نگار انسان / نگین روفه گری / نگین گتمیری / نوشین احمدی خراسانی / نوشین محققی / نیکتا جمشیدی / نیلوفر جلیلیان / نیلوفر رسولی / نیلوفر روشن زاده / نیلوفر قنبرپور / نیلوفر وحدت / نیما رضاقلی زاده / واحده خوش سیرت / هاجر صفابخش / هاجر کبیرى / هانیه جهانخانی / هانیه حمامی / هانیه دبیر / هدیه ایزدی / هستی محجوب / هلیا مقدم / یاسمن بهاری / یاسمن حسینی / یاسمن علوی / یاسین پیران / یگانه بیاری / یلدا درویش امیری / یلدا علایی