بی بی سی: پلیس کابل تایید کرده که محمد یوسف رشید، رئیس “بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان” (فیفا) هدف حمله مسلحانه قرار گرفته و ترور شده است.

فردوس فرامرز، سخنگوی پلیس کابل گفته که حوالی ساعت ۸:۴۵ صبح امروز، چهارشنبه (سوم جدی/دی) در ناحیه هفتم شهر کابل در منطقه “تنی‌کوت”، محمد یوسف رشید، رئیس اجرائی فیفا با راننده اش هدف حمله قرار گرفتند که آقای رشید کشته و راننده او زخمی شده است.

گفته می‌شود که آقای رشید و راننده‌اش در این حادثه زخمی و به شفاخانه (بیمارستان) منتقل شدند. آقای رشید دربیمارستان جان داده است.

آقای رشید رئیس اجرائی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان(فیفا) بود. فیفا یک نهاد مستقل انتخاباتی افغانستان که از سال ۲۰۰۴ میلادی توسط شماری از نهادهای جامعه مدنی ایجاد و رسما جواز فعالیت را از دولت افغانستان گرفت.

بر اساس اهداف فیفا، این نهاد تلاش دارد تا همه‌ای شهروندان واجد شرایط رای دهی در انتخابات، در روند انتخابات سهیم و از فرصت‌های یکسان در روند انتخابات برخوردار باشند.

فیفا گفته که هدفش از این کار این است، که انتخابات افغانستان به شکل دمکراتیک، آزاد و شفاف برگزار شود. در سایت رسمی این نهاد آمده که فیفا یک نهاد ملی، مستقل و بی‌طرف است که تلاش دارد تا مطمئن شود که تمام روندهای ملی و دمکراتیک در افغانستان از طریق شبکه‌سازی، اشتراک فعال شهروندان و حکومت‌داری خوب به صورت شفاف انجام داده می‌شود.

کابل در این روزها شاهد انفجارهای خونین بوده است. روز گذشته نیز در حمله به خودرو پزشکان زندان پلخرجی کابل ۵ نفر کشته و دو نفر زخمی شدند.

یک روز قبل از آن نیز در حمله به کاروان خان محمد وردک، نماینده مجلس افغانستان ۱۰ نفر کشته و ۵۲ به شمول این نماینده مجلس زخمی شدند.

صبح امروز نیز ساعت ۶:۵۵ صبح در ناحیه دوازدهم، یک خودرو پلیس هدف انفجار قرار گرفت که یک سرباز پلیس کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند که یکی زن است. پلیس گفته که نوع انفجار تاکنون مشخص نیست.

قبل از این امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری افغانستان نوشته بود که ریاست امنیت ملی این کشور خبر داده است که طالبان تصمیم گرفته‌اند تا اعضای جامعه مدنی را در شهرهای بزرگ افغانستان که از جمله اهداف نرم هستند، هدف قرار دهند.

او گفته بود که طالبان به این دلیل این کار را انجام می دهند که به نظر طالبان کشتارهایی که عاطفه و احساس جامعه را تحریک می‌کند باعث نارضایتی مردم از حکومت می‌شود.

هرچند که طالبان تاکنون مسئولیت این حمله‌ها را نپذیرفته‌اند ولی آقای صالح در صفحه فیسبوک خود نوشته که” انتحار، بمب مغناطیسی، بمب کنار جاده، سربریدن افراد ملکی(غیر نظامی)، برخورد غیر انسانی و اسلامی با اسیر جنگی، ویران سازی زیرساخت‌های اقتصادی از داده های طالب به ملت افغانستان است.”

او افزوده است که ” گروه‌های دیگر که به اسم‌های مختلف گاهی مسئولیت کشتارها را به عهده می‌گیرند، از بستر عملیاتی طالب استفاده می‌کنند، ائتلاف تاکتیکی و عملیاتی میان طالب و داعش واضح است و این موضوع را با تمام ثبوت آن در اختیار متحدین غربی خویش و ملل متحد قرار داده‌ایم.”

***

علی حسینی - بی‌بی‌سی

دامنه ترورها در افغانستان نسبت به گذشته فراخ‌تر شده است؛ به این مفهوم که اگر در گذشته نهادهای احتمالی مورد هدف، درجه‌بندی می‌شدند، نام “فیفا”، بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان یا در فهرست نمی‌بود و یا هم در انتهای آن می‌بود.

دیروز هم سه پزشکی کشته شدند که کارشان مداوای زندانی‌ها در زندان پل چرخی، زندان مرکزی افغانستان بود. در گذشته احتمال این‌که یک “مین مغناطیسی” به خودروی دکترها چسبانده شود، خیلی کم بود.

یک‌روز قبل‌تر از آن‌هم خبرنگار الجزیره در ولایت غزنی تیرباران و کشته شد. در حدود کمتر از یک ماه گذشته دست‌کم دو خبرنگار دیگر نیز با استفاده از مین کشته شدند و یا هدف تیراندازی قرار گرفتند.

مدتی‌ قبل‌تر یما سیاوش، گرداننده سابق تلویزیون طلوع‌نیوز که مدت‌ها می‌شد فعالیت رسانه‌ای نداشت و به‌تازگی کارمند بانک شده بود با دو همکارش کشته شدند. یک‌شنبه گذشته هم یکی از نمایندگان مجلس مورد سوءقصد قرار گرفت. در این حمله ۱۰ نفر کشته و ۵۲ نفر زخمی شدند.

همه‌ این حملات در بازه زمانی کوتاهی و کمتر از دو ماه رخ داده است. همین مسئله نشان‌دهنده آن است که ترور در افغانستان وارد مرحله نسبتاً تازه‌تری شده است.

موضوع قابل تأمل این است که تاکنون تقریباً هیچ گروهی مسئولیت این حملات را برعهده نگرفته است.

انگشت اتهام حکومت مثل همیشه طرف طالبان دراز است و از طالبان هم طرف حکومت.

در فضای کنونی یافتن عوامل این رویدادها دشوار است؛ بویژه این‌که نوعیت اهداف به پیچیدگی حل این مسئله افزوده است.

مثلا در مورد کشتن یما سیاوش، هدف از کشتن او چه بوده است و چرا هیچ کسی مسئولیت برعهده نگرفت؟

یا کشتن پزشکان زندان پل چرخی؛ با چه هدفی این کار صورت گرفته است و عوامل پشت پرده کدام طرف بوده است؟

به طور کلی هدف از حمله‌ای که عامل آن، مسئولیت را برعهده نمی‌گیرد چیست؟

شاید نتوان برای تمام رویدادهایی که در بالا ذکر شد، فرمول یک‌سانی ارائه کرد، اما می‌توان گفت که اهداف بیشتر این رویدادها در گذشته، چندان هدفی برای کسب دستاورد ویژه‌ای محسوب نمی‌شدند، و دیگر این‌که مجموعه‌ای از چنین نوع حملاتی در یک دوره کوتاه زمانی صورت نگرفته بود. از همین روست که می‌شود گفت ترور در افغانستان تقریباً شکل تازه‌تری به خود گرفته است.

زمان این حملات هم نسبت به گذشته کاملاً متفاوت است. در حدود ۲۰ سال گذشته مذاکرات صلح افغانستان هیچ‌گاه به اندازه زمان کنونی، جدی‌ نبوده است. چرا در چنین وضعیتی چنین حملاتی آن‌هم در کابل (که طالبان به آمریکایی‌ها تعهد سپرده‌اند در شهرهای بزرگ عملیات انجام ندهند) افزایش بیابد و تقریباً هر روز یک انفجار صورت بگیرد و هیچ کس هم برعکس گذشته نگوید که “کار من است.”

تحلیل اوضاع کنونی دشوار است و به راحتی نمی‌توان آن‌ را ارزیابی کرد، اما بدون شک یک موضوع را می‌شود با صراحت گفت؛ این‌که اوضاع به‌مراتب نسبت به گذشته پیچیده‌تر شده است.