عفو بین‌الملل:
اعدام روزنامه‌نگار روح‌الله زم “ضربه مهلکی” به آزادی بیان است

دیانا الطحاوی، معاون دفتر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین الملل، در واکنش به خبر به دار آویخته شدن روح الله زم، خبرنگار مخالف، توسط مقامات ایرانی، گفت:

ما از اینكه مقامات ایرانی روح الله زم، خبرنگار مخالف را سحرگاه امروز اعدام كردند، مبهوت و وحشت زده هستیم. در روز ۱۸ آذر، مقامات اعلام کردند که دیوان عالی کشور حکم اعدام روح الله زم را تأیید کرده است. مقامات تنها چهار روز بعد حکم اعدام روح الله زم را به اجرا گذاشتند. به باور ما این شتابزدگی با هدف قبیح جلوگیری از شکل‌گیری یک کارزار بین‌المللی برای نجات جان وی صورت گرفته است.

استفاده از مجازات اعدام علیه روح‌الله زم طبق قوانین بین‌المللی مطلقا ممنوع بوده است، زیرا وی در ارتباط با اداره کانال خبری‌ آمد نیوز، که مقامات آن را مسئول تشویق مردم به اعتراضات دی ۹۶ می‌دانستند، مورد پیگرد قرار گرفته بود. اعدام وی هجمه‌ای مرگبار به آزادی بیان است و نشان می‌دهد تا چه حد مقام‌های ایرانی می‌توانند در کاربست شیوه‌های بیرحمانه برای ایجاد ترس و سرکوب صدای اعتراض پیش ‌روند.

در حالی که مقام‌های ایرانی حملات شدید قبلی خود به حق حیات و حق آزادی بیان را به سطوح بی‌سابقه‌ای می‌رسانند، جهان نباید در سکوت نظاره‌گر باشد. ما از جامعه بین المللی، از جمله کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل و اتحادیه اروپا، می خواهیم که فوراً برای تحت فشار قرار دادن مقامات ایرانی برای متوقف کردن استفاده فزاینده از مجازات اعدام به عنوان سلاح سرکوب سیاسی، اقدام کنند.

****

پدر روح‌الله زم: تائید حکم اعدام پسرم را از او پنهان کردند

حجت‌الاسلام محمدعلی زم در یک یادداشت اینستاگرامی فاش کرد که دستگاه قضائی تائید حکم اعدام پسرش را از او پنهان کرده بود. روح‌الله زم به پدرش گفته او را پس از خاتمه محاکمه و صدور حکم هم دو ماه بازجویی کرده‌اند.

پدر روح‌الله زم در واکنش به اجرای حکم اعدام پسرش می‌گوید در آخرین دیداری که اعضای خانواده با او داشتند مسئول پرونده “مكرر و بسیار بسیار تأکید کرده بود” که خبر تائید حکم اعدام را به اطلاعش نرسانند.

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه ۱۸ آذر ماه از تائید حکم اعدام مدیر سایت و کانال تلگرامی آمد نیوز در دیوان عالی کشور خبر داده بود. به گفته دادسرای عمومی و انقلاب تهران این حکم بامداد شنبه ۲۲ آذر اجرا شده است.

حجت‌الاسلام محمد علی زم اندکی پس از انتشار خبر اعدام فرزندش در یک یادداشت اینستاگرامی به شرح آخرین دیدار اعضای خانواده با او در عصر جمعه پرداخت و نوشت که ماموران امنیتی نه تنها خبر تائید حکم اعدام را از پسرش پنهان کردند که خانواده نیز از زمان اجرای آن باخبر نبود.

بی‌خبری خانواده زم از زمان اعدام

محمد علی زم می‌گوید، پس از این دیدار “تصميم گرفتيم دسته‌جمعی سه‌شنبه با قطار مشرف به زيارت امام هشتم بشويم و آنجا تحت عبا، برای آزادی‌اش، حديث كساء بخوانيم”.

به نوشته او مسئول پرونده به روح‌الله زم گفته است: «اگر حکم تأیید شده باشد که به این سادگی نیست، اجرای آن فرایندی دارد که ما به تو خواهیم گفت!»

در آئین‌نامه نحوه اجرای احکام “سلب حیات” مقرر شده زمان اجرای حکم اعدام باید دست‌کم ۴۸ ساعت قبل به اطلاع محکوم، وکیل و اعضای خانواده او برسد و به فرد محکوم به اعدام باید امکان داده شود در صورت تمایل وصیت‌نامه بنویسد.

روح‌الله زم در دیدار با خانواده به پدرش گفته است که با وجود پایان دادگاه و صدور حکم ماموران حفاظت اطلاعات قوه قضائیه و وزارت اطلاعات حدود دو ماه او را بازجویی کرده‌اند.

وعده مبادله زندانی برای گرفتن اعتراف

او که مهرمماه سال پیش در عراق بازداشت و به ایران منتقل شد، در این ملاقات عنوان کرده که در جریان بازجویی‌های قوه قضائیه با او گفته‌اند ابراهیم رئیسی، رئیس دستگاه قضائی قصد دارد او را در “طرح مبادله” قرار دهد تا با کسی “از آن طرف” مبادله شود.

مطابق روایت محمد علی زم، پسرش مجبور شده در ازای قرار گرفتن در طرح مبادله چیزهایی را بنویسد و مقابل دوربین صحبت‌هایی بکند.

بر پایه شرحی که محمد علی زم از آخرین دیدار با پسرش منتشر کرده، فیلمی از اعتراف‌های اجباری روح‌الله زم که به تازگی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شده مربوط به همین بازجویی‌هاست.

در این فیلم مدیر سابق کانال آمدنیوز به دریافت دلار از کشورهای خارجی، جاسوسی و لو دادن جای قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین واحد برون مرزی سپاه پاسداران متهم شده که روح‌الله زم منکر آنها است.

روح‌الله زم درباره بی‌اساس بودن اتهام دریافت پول به پدرش گفته که “پرینت حساب ورودی” او از سال ۹۰ در اختیار ماموران امنیتی است و همانطور که در کیفرخواست هم آمده کل ورودی آن ۹۷ هزار و ۵۰۰ دلار بوده است.

نزدیکان روح‌الله زم می‌گویند بخش بزرگی از این پول را دولت فرانسه برای مخارج زندگی او به عنوان پناهنده سیاسی به حسابش واریز کرده است.

رسیدگی به پرونده روح‌الله زم بهمن ماه سال گذشته آغاز شد و به گفته سخنگوی قوه قضائیه شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران تیرماه امسال ۱۳ مورد از اتهام‌های او را “از مصادیق افساد فی‌الارض” تشخیص داد.

در حدود ۱۳ ماهی که روح‌الله زم در زندان بود چند فیلم از “اعتراف‌های اجباری” او پخش شد که واکنش اعتراضی نهادهای حقوق بشری بین‌المللی را در پی داشت.

فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و سازمان عدالت برای ایران مستقر در لندن، در گزارش مشترکی که ماه ژوئن امسال منتشر شد فاش کرده‌اند که صدا و سیمای جمهوری اسلامی در یک دهه گذشته دست‌کم در ۳۵۵ مورد اقدام به انتشار فیلم “اعتراف‌هایی” کرده که زیر شکنجه و اجباری گرفته شده‌اند.