دویچه وله فارسی

تعدادی از نمایندگان مجلس در یک تذکر کتبی از روحانی پرسیده‌اند که چرا بر خلاف مواضع خامنه‌ای موضع‌گیری می‌کند. انتقاد اصولگرایان افراطی مجلس به ابراز آمادگی مشروط رئیس جمهوری برای ملاقات با همتای آمریکایی او برمی‌گردد.

احمد امیرآبادی فراهانی، از اصولگرایان افراطی مجلس و عضو جبهه پایداری، در نشست علنی روز سه‌شنبه، پنجم شهریور (۲۷ اوت) تذکر کتبی بیش از ۸۰ نماینده را خطاب به رئیس دولت دوازدهم، حسن روحانی خواند.

در این تذکر از روحانی پرسیده شده: «علت اتخاذ مواضع خلاف مواضع مقام معظم رهبری از سوی جنابعالی چیست؟ چرا در صدد ملاقات و مذاکره با فردی هستید که خودتان وی را دیوانه خواندید و مقام معظم رهبری هم فرمودند با این دولت آمریکا به هیچ وجه مذاکره نمی‌کنیم و این سم مهلک است.»

پایگاه اطلاع رسانی مجلس شورای اسلامی ساعتی بعد تعداد تذکردهندگان به روحانی را ۱۰۰ نفر اعلام کرد. ظاهرا ۱۶ نماینده دیگر نیز تذکر جداگانه‌ای به رئیس دولت دوازدهم داده‌اند.

در تذکری که محمدمهدی زاهدی، نماینده کرمان، خوانده با اشاره به این که از درون دولت زمزمه‌هایی در مورد دیدار روحانی با «ترامپ بی‌شرف» در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل به گوش می‌رسد، از رئیس جمهوری خواسته شده «سریعا موضع‌گیری» و این مسئله را تکذیب کند.

حسن روحانی روز دوشنبه با اشاره به خبرهایی که پس از حضور محمد جواد ظریف در محل برگزاری اجلاس سران گروه هفت درباره ملاقات احتمالی او و رئیس جمهوری آمریکا منتشر شد گفته بود که برای آبادانی کشور و رفع مشکلات مردم حاضر است با هر کس ملاقات کند.

روحانی روز سه‌شنبه با تکرار اظهارات چندی پیش خود شرط مذاکره مستقیم با واشنگتن را رفع تحریم‌ها عنوان کرد: «در رابطه ایران با آمریکا بدون آنکه آمریکا از تحریم‌ها دست بردارد و روی مسیر غلطی که انتخاب کرده، خط بکشد، شاهد هیچ تحول مثبتی نخواهیم بود.»

«نظر مردم» درباره مذاکره با آمریکا

نصرالله پژمان‌فر، نماینده مشهد در مجلس نیز در یک تذکر آئین‌نامه‌ای مذاکره با آمریکا را «بازی دو سر باخت» خواند و تاکید کرد که «مردم» اجازه مذاکره با آمریکا را به روحانی نمی‌دهد. این ادعا در حالی مطرح شده که اصولگرایان تندرو بارها با پیشنهاد برگزاری همه‌پرسی در مورد مسائل مهمی چون مذاکره با آمریکا به شدت مخالفت کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، پژمان‌فر روحانی را به فرافکنی متهم کرده و می‌گوید او می‌خواهد وانمود کند «خط قرمزهایی برای من تعیین شده و من نمی‌توانم به دلیل این خط قرمزها کاری انجام دهم».

علیرضا سلیمی، نماینده محلات و یکی دیگر از روحانیون اصولگرای مجلس نیز در واکنش به سخنان اخیر رئیس جمهوری گفته است که دستاورد توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) چیزی جز «گرانی و تورم» نبوده و اکنون «نگرانی‌هایی در خصوص تحمیل برجام دوم وجود دارد».

پاسخ پیشاپیش روحانی به منتقدان مذاکره

حسن روحانی که ظاهرا انتظار چنین برخوردهایی را داشته همان روز دوشنبه که برای مذاکره مستقیم با دونالد ترامپ اعلام آمادگی مشروط کرد یادآور شد که برخی به اشتباه فکر می‌کنند که بین مذاکره و مقابله همیشه باید دومی را انتخاب کرد.

او گفت: «گویی در گوش بعضی‌ها پنبه است و هر چه ما می‌گوییم آنها می‌گویند مذاکره چه خاصیتی دارد، بعد از مذاکره به جای یک میلیون بشکه نفت، دو میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر کردیم. میلیاردها دلار به کشور آوردیم هر ماه یک میلیارد دلار از پول‌های خود را آزاد کردیم.»

زمزمه احتمال مذاکره مستقیم تهران و واشنگتن پس از سفر غیرمنتظره وزیر خارجه جمهوری اسلامی به محل برگزاری اجلاس سران کشورهای گروه هفت بالا گرفت.

محمد جواد ظریف که روز جمعه و یک روز پیش از آغاز اجلاس برای شنیدن پیشنهادهای رئیس جمهوری فرانسه به پاریس سفر کرده بود، دو روز بعد در سفری اعلام نشده به محل برگزاری اجلاس در شهر ساحلی بیاریتز رفت و با امانوئل مکرون و همتای فرانسوی خود ژان ایو لودریان دیدار و گفت‌وگو کرد.

سفر مجدد ظریف پس از مشورت در تهران

حسن روحانی که در ماه‌های گذشته بارها با مکرون تلفنی گفت‌وگو کرده روز دوشنبه گفته که ظریف برای سفر مجدد به فرانسه «با ما مشورت کرده» است.

همزمان با مخالفت شدید رسانه‌ها و نمایندگان اصولگرایان تندرو با سفر دوباره ظریف به فرانسه و سخنان روحانی، ۱۵۰ نماینده مجلس با انتشار بیانیه‌ای وزیر خارجه را «زبان گویای ملت رشید ایران در مجامع بین‌المللی» خواندند و از او به خاطر آنچه آشکار کردن سیاست‌های دوگانه آمریکا خوانده شده تقدیر کردند.

امانوئل مکرون در خاتمه اجلاس گروه هفت در یک کنفرانس مشترک خبری با دونالد ترامپ، با اشاره به گفت‌وگوهای خود با رئیس جمهوری ایران و مواضع اخیر روحانی، دیدار او با همتای آمریکایی‌اش را ممکن ارزیابی کرد.

مکرون می‌گوید برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن نقشه راهی تهیه کرده که ملاقات روحانی و ترامپ در حضور او می‌تواند بخشی از آن باشد.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا ظریف روز سه‌شنبه گفته چنین ملاقاتی به نظر «قابل تصور» نیست و او این مسئله را در سفرش به محل برگزاری اجلاس گروه هفت هم مطرح کرده است. با این همه وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز مانند حسن روحانی شرط چنین دیداری را بازگشت آمریکا به جمع کشورهای موسوم به پنج به علاوه یک، شش کشور طرف توافق هسته‌ای عنوان کرده است.