ایرنا - پذیرش قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار ناراضی عربستانی از سوی ریاض و اجرای سناریوی قربانی سازی برای در امان ماندن عوامل اصلی این اقدام، نتوانسته افکار عمومی را قانع کند که محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در این جنایت دخالت نداشته است.

خاشقچی روزنامه نگار ناراضی عربستانی دوم اکتبر (۱۰ مهر) پس از مراجعه به کنسولگری این کشور در استانبول ناپدید شد. رژیم سعودی بعد از ۱۸ روز سکوت و تکذیب بالاخره تحت فشارهای جامعه جهانی بامداد دیروز (شنبه ) تایید کرد که او در کنسولگری به قتل رسیده است.

دادستانی عمومی عربستان نیز اعلام کرد که تحقیقات اولیه مرگ خاشقچی در پی مشاجره لفظی را تأیید می‌کند.

وی افزود: تحقیقات در خصوص مرگ خاشقچی همچنان ادامه دارد و در این خصوص تا کنون ۱۸ شهروند عربستان بازداشت شده‌اند.

این نهاد قضایی مدعی شد که قرار است افراد دخیل در کشته شدن خاشقچی را به دادگاه معرفی کند.

ناظران امور منطقه، فعالان رسانه‌ای و کاربران شبکه‌های اجتماعی با بر شمردن استدلال‌های متعدد، بن سلمان ولیعهد سعودی را متهم به دست داشتن در قتل خاشقچی می‌کنند و معتقدند که نام بردن از افراد دیگر به عنوان قربانی این جنایت، تنها با هدف مبرا کردن ولیعهد از اتهام قتل است:

۱- بحران ربوده شدن خاشقچی زمانی آغاز شد که طی برنامه ریزی قبلی، کنسولگری عربستان در آمریکا این روزنامه نگار را برای انجام کارش به کنسولگری این کشور در استانبول ارجاع داد.

گفته می‌شود سازمان امنیت آمریکا مکالماتی را شنود کرده که در آن سعود القحطانی وزیر دربار پادشاهی و از مقربین بن سلمان که از سوی پادشاه برکنار شده، از خالد بن سلمان  فرزند پادشاه و سفیر سعودی‌ها در واشنگتن می‌خواهد درخواست خاشقچی برای ثبت ازدواجش را به کنسولگری این کشور در استانبول ارجاع دهد.

پیش‌بینی القحطانی این بود که با یک سناریوی از پیش تعیین شده ناپدید شدن خاشقچی را به گردن دولت ترکیه خواهند انداخت و از این طریق ضرب شستی به دولت آنکارا و شخص رجب طیب اردوغان رییس جمهوری این کشور به دلیل حمایت‌های بی‌دریغ او از قطر نشان خواهند داد و به این ترتیب ضمن انتقام گرفتن از اردوغان، یکی از جدی‌ترین مخالفان بن سلمان هم حذف خواهد شد.

به دلیل همین هماهنگی بود که ساعاتی قبل از مراجعه خاشقچی به کنسولگری، ۱۵ نفر از ماموران امنیتی سعودی با دو فروند هواپیما به استانبول سفر کردند. دوربین‌های امنیتی مختلف رفت و آمد آنها به ساختمان کنسولگری، محل زندگی کنسول و سپس خروج از ترکیه را به ثبت رسانده‌اند.

بنابر این با توجه به نزدیکی القحطانی و خالد بن سلمان به ولیعهد غیر ممکن است این اقدام بدون هماهنگی او انجام گرفته باشد.

۲- بعد از پذیرش قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان، ملک سلمان شاه سعودی در احکامی جداگانه القحطانی مشاور دیوان پادشاهی و از نزدیکان بن سلمان ولیعهد، احمد العسیری معاون دستگاه اطلاعات عمومی و سخنگوی پیشین ائتلاف سعودی، سرتیپ محمد مریح معاون اطلاعاتی، سرتیپ عبدالله بن خلیفه الشایع معاون امور انسانی و سرتیپ رشاد المحمادی مدیر اداره اطلاعات عمومی و حفاظت در دستگاه اطلاعات عمومی عربستان را برکنار کرد.

کمی توجه به این اسامی و پست‌هایی که در اختیار داشته‌اند، نشان می‌دهد که این فرد یا افراد باید بالاترین هماهنگی را با ولیعهد عربستان برای انجام امور داشته باشند و هرگز و در هیچ زمانی نمی‌توان تصور کرد که این افراد بدون اجازه بن سلمان اقدام به ربودن و به قتل رساندن یک روزنامه نگار ناراضی کنند.

به عنوان مثال ژنرال العسیری که زمانی سخنگوی ائتلاف خود خوانده در جنگ ظالمانه علیه مردم یمن بود، به دلیل نزدیکی با بن سلمان به عنوان وزیر دفاع توانست تا معاونت دستگاه اطلاعات عمومی کشور ترقی کند. گفته می‌شود العسیری حتی بیانیه‌های مطبوعاتی خود درباره جنگ یمن را هم به اطلاع بن سلمان می‌رساند. اکنون فردی با این ویژگی چگونه ممکن است بدون کسب نظر فرمانده خود، دست به جنایت بزند.

۳- دو فروند هواپیما که ۱۵ مامور سعودی را در روز جنایت به استانبول ترکیه انتقال داده، در مالکیت بن سلمان قرار دارد. بررسی‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که او در برخی سفرهای خود به ویژه در داخل کشور از این هواپیماها استفاده کرده است.

۴- ربوده شدن، شکنجه و قتل در داخل کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه انجام شده است. چنانکه وزیر دادگستری عربستان می‌گوید ساختمان کنسولگری جزیی از خاک کشورش محسوب می‌شود. بنابر این چگونه می‌توان پذیرفت اقدامی در داخل خاک عربستان روی بدهد و دستکم وزیر امور خارجه یا ولیعهد این کشور از آن بی اطلاع باشند.

مکالمات ضبط شده در داخل کنسولگری نشان می‌دهد، کنسول سعودی زمانی که از قاتل یا قاتلان می‌خواهد خاشقچی را درون اتاق او نکشند، با پاسخ صدایت را ببر مواجه می‌شود. کدام مقامی می‌تواند کنسول یک کشور که نماینده سیاسی آن کشور محسوب می‌شود را با ادبیاتی این‌چنینی خطاب کند، مگر اینکه پشتیبان او فرد با نفوذی مانند بن سلمان باشد.

۵- القحطانی از یاران نزدیک بن سلمان بارها تلاش کرده بود تا خاشقچی را راضی کند تا به عربستان بازگردد. آیا ممکن است تلاش‌های او برای بازگرداندن این روزنامه‌نگار ناراضی بدون دستور ولیعهد باشد.

القحطانی در یک سال و نیم گذشته یکی از مورد وثوق‌ترین افراد بن سلمان بوده است. او بود که برای اولین بار پرده از طرحی برداشت که بر اساس آن دولت ریاض قصد دارد با حفر کانال در تنها مرز زمینی قطر، این کشور را به جزیره تبدیل کند.

وی تنها فردی است که خارج از سازمان امنیت عربستان از سمت خود برکنار شده است. همانطور که پیشتر هم اشاره شد، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا مکالماتی از او با خاشقچی ضبط کرده‌اند که طی آن تلاش داشته او را به هر طریقی به کشور بازگرداند.

۶- روزنامه واشنگتن پست پیشتر گزارش داده بود، دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا گفت ‌و گوهای مقام‌های سعودی درباره طرحی برای دستگیری خاشقچی را شنود کرده‌اند.

طبق این گزارش، نتیجه این شنودها نشان می‌دهد بن سلمان ولیعهد سعودی دستور عملیاتی را صادر کرده که هدف آن طعمه گذاشتن برای کشاندن خاشقچی به عربستان از منزلش در ایالت ویرجینای آمریکا و دستگیری او بوده است.

واشنگتن‌پست نوشته که این موضوع که مقام‌های آمریکایی آن را مطرح کرده‌اند، گواه دیگری است که نقش مقام‌های بلندپایه رژیم سعودی را در ناپدید شدن روزنامه‌نگار منتقد عربستانی، بعد از ورود به کنسولگری این کشور در استانبول نشان می‌دهد.

چند نفر از دوستان خاشقچی به واشنگتن‌پست گفته‌اند، در چهار ماه گذشته مقام‌های ارشد نزدیک به بن سلمان با خاشقچی تماس گرفته‌ و به او پیشنهاد داده‌اند در صورت بازگشت به کشورش تحت حفاظت قرار خواهد گرفت و شغل رده بالایی در حکومت به او پیشنهاد می‌شود.

خاشقچی به این پیشنهادها مظنون بود. او به یکی از دوستانش گفت که حکومت سعودی هیچ‌گاه به قولش برای صدمه نزدن به او عمل نخواهد کرد.

خالد صفوری فعال سیاسی عرب - آمریکایی می‌گوید که خاشقچی در ماه می ‌بلافاصله بعد از گفت‌وگوی تلفنی با القحطانی مشاور دستگاه سلطنتی، گفته است: من ذره‌ای به آنها اعتماد ندارم.

۷- پنهان کاری رژیم سعودی یکی از دلایل مهم دیگری است که نشان می‌دهد، بن سلمان در این پرونده دخالت داشته است. سعودی‌ها در ابتدا مدعی بودند که خاشقچی بعد از اتمام کار، ساختمان کنسولگری را ترک کرده و تلاش داشتند ناپدید شدن وی را به ترکیه نسبت دهند. روزنامه عکاظ در این زمینه با تهیه گزارش مفصلی از وضعیت امنیتی شهرهای آنکارا و استانبول تلاش وسیعی به عمل آورد تا ناپدید شدن خاشقچی را به شرایط امنیتی ترکیه نسبت دهد که البته موفق نشد.

۸- کاربران فضای مجازی از بازگشت فوری خالد بن سلمان سفیر عربستان در واشنگتن همراه با ناپدید شدن عادل الجبیر وزیر خارجه و القحطانی وزیر مشاور دربار پادشاهی به عنوان یکی دیگر از دلایل دست داشتن بن سلمان در ماجرای قتل خاشقچی نام می‌برند.

الجبیر که به هر مناسبت و تنشی که کشورش در منطقه و جهان ایجاد می‌کرد، اولین مقام سعودی بود که با اظهار نظر و صدور بیانیه‌های مطبوعاتی وارد موضوع می‌شد، از روز اول که کشورش وارد یک تنش جدی دیپلماتیک ناشی از ربوده شدن یک روزنامه‌نگار سرشناس شد، خاموش مانده است.

کاربران فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی با بیان اینکه بر اساس پروتکل‌های سیاسی بین‌المللی، وزارت خارجه هر کشوری در قبال حوادث و اتفاقاتی که برای سفارتخانه‌ها یا کنسولگری‌های آن کشور در سایر دولت‌ها روی می‌دهد، صلاحیت و مسئولیت دارد، از بیان حتی یک کلمه از سوی الجبیر از ماجرای ربوده شدن خاشقچی ابراز تعجب کردند.

در تمام این مدت، رسانه‌ها تنها الجبیر را سه شنبه گذشته هنگام استقبال از  مایک پمپئو  وزیر خارجه آمریکا دیدند. علاوه بر او القحطانی هم به شکل مرموزی از آغاز این ماجرا در ملا عام ظاهر نشد.

مجتهد فعال سیاسی سعودی پیش از برکناری القحطانی، فاش کرده بود که وی از ۹ اکتبر (۱۷ مهر) در دفترش حاضر نشده و در توئیتر حضور ندارد و فرد دیگری به جای وی در این شبکه اجتماعی مطلب می‌گذارد.

وی اعلام کرده بود: هنوز نقش واقعی القحطانی مشخص نیست، اما آنچه تایید شده، وی کینه شدیدی نسبت به خاشقچی داشت و دو تن از قاتلان این روزنامه‌نگار از افراد نزدیک به وی هستند.

۹- وقت‌کشی و عدم اجازه به پلیس ترکیه برای ورود به ساختمان کنسولگری و انجام تحقیقات گسترده پلیسی، از دیگر شگردهای رژیم سعودی برای پاک کردن آثار جرم و مبری کردن خود از اتهام انتسابی بود.

گفته می‌شود، رژیم سعودی ابتدا قصد داشت با اصرار بر کتمان موضوع، اساسا حاضر به پذیرش مرگ خاشقچی نشود تا آثار و تبعات آن گریبانگیر ترکیه شود و به همین دلیل تا توانست اقدام به پاک کردن آثار جرم در ساختمان کنسولگری و محل اقامت کنسول خود در استانبول کرد.

اگر چنانچه افراد خودسر اقدام به ربودن و قتل خاشقچی کرده بودند، دلیل این همه پنهان کاری و طول دادن موافقت با انجام تحقیقات مشترک با پلیس ترکیه بی‌منطق به نظر می‌رسد.

۱۰- سابقه بن سلمان در دستگیری، ربودن و شکنجه افراد مختلف هم یکی از مهم ترین دلایلی است که دست داشتن وی در پرونده قتل خاشقچی را هم اثبات می‌کند.

اگر ماجرای ربوده شدن سعد الحریری نخست وزیر لبنان در نوامبر سال ۲۰۱۷ را به حساب نیاوریم، براساس گزارش‌های تائید شده، حداقل سه تن از شاهزادگان سعودی که در اروپا زندگی می‌کردند، طی چند سال گذشته بنا به دستور مستقیم بن سلمان ناپدید شده‌اند.

همه این شاهزادگان از منتقدان دولت عربستان بوده‌اند که در اروپا ربوده شده و به این کشور منتقل شده‌اند. از سرنوشت این افراد تا کنون خبری منتشر نشده است.

اکنون دهها نفر از کسانی که خواسته‌های مدنی یا صنفی خود را به ساده‌ترین و مسالمت آمیزترین روش بیان کرده‌اند، با اتهام ارتباط با بیگانه، تروریسم و مزدوری به راهروهای تنگ و تاریک زندان‌ها کشانده شده‌اند و به بی رحمانه ترین روش تحت شکنجه و گرفتن اعتراف‌های اجباری قرار گرفته‌اند.

روحانیون مشهوری چون سلمان و خالد العوده، عوض القرنی، محمد البراک و فعالان مدنی زن همچون سمر بدوی (برنده جایزه بین‌المللی زن شجاع سال ۲۰۱۲ آمریکا)، اسراء الغمغام، لجین الهذلول، عزیزه الیوسف و ایمان النفجان اکنون در زندان به سر می‌برند و بر اساس گزارش رسانه‌های غربی وضعیت مناسبی در زندان ندارند و شماری از آنها در حالی با بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند که حکومت قائل به مداوای آنها نیست و در مقابل برای اعتراف به جرایمی که مرتکب نشده‌اند و دست کشیدن از مخالفت با رژیم، شکنجه می‌شوند.

***

به نقل از یک مامور سابق اف‌بی‌آی
اشپیگل: بن‌سلمان خواست که قتل خاشقجی وحشیانه باشد

یک مجله آلمانی نوشت، ولیعهد عربستان پایانی خونین و ترسناک را برای خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد خود خواست و این قتل حامل پیامی برای تمامی مخالفان او بود.

به گزارش ایسنا، مجله «اشپیگل» آلمان در شماره جدید خود مساله قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی را موضوع اصلی قرار داد و عکس اصلی خود را تصویری تیره از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان با عنوان “شاهزاده و ترور” قرار داد و در پس‌زمینه عکس بن سلمان تصویر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دیده می‌شود.

مجله اشپیگل به نقل از علی سفیان، بازپرس سابق اف.بی.آی نوشت، خاشقجی به دلیل شناختی که از ساختار درونی نظام حاکم در عربستان داشت و نیز به دلیل اعتبار بسیاری که در غرب و داخل کشورش برخوردار بود، با تمامی مخالفان عربستانی خارج این کشور فرق داشت، این امر به منزله خطر بزرگی برای شخص بن سلمان بود.

این مامور سابق اف‌بی‌آی افزود: چرا محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان باید دستور قتل خاشقجی را صادر کند؟ حالا به ذهن رهبران مستبد نفوذ می‌کنیم. چه چیزی باعث شد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تصمیم به قتل منتقدانش در مرکز لندن بگیرد؟

سفیان در ادامه گفت، بن سلمان خواست همانند آنچه رخ داده قتل خاشقجی خونین و ترسناک باشد، او در عین حال می‌خواهد به هر طریقی خودش را از این جنایت بیرون بکشد.

این بازپرس سابق اف.بی.آی در ادامه نوشت، چرا بن سلمان دستور قتل خاشقجی را داد؟ زیرا می‌خواست این پیام را بدهد که «اگر با من مخالفت کنی، هرجا باشی به سراغت می‌آیم» او این پیام وحشیانه را داد زیرا می‌دید که خاشقجی فکر می‌کند خواهد توانست از مجازات فرار کند.

علی سفیان در ادامه تاکید کرد، ولیعهد عربستان خاشقجی را هدف قرار داد زیرا او بر خلاف دیگر چهره‌های مخالف در خارج این کشور محصول حاکمیت عربستان بود، او چهره‌ای مخالف بود که در کنار رهبران عربستان فعالیت داشت، او عربستان را دوست داشت و با درون ساختار حاکم بر این کشور آشنا بود، او اعتبار بسیاری در داخل عربستان و غرب داشت و از طرف رسانه‌های غربی و بسیاری از اعضای خاندان آل سعود فردی محترم بود.

این مقام سابق اف‌بی‌آی در خصوص تهدید محسوب شدن خاشقجی برای بن سلمان توضیح می‌دهد: جمال بر خلاف دیگر شخصیت‌های مخالف سعودی که در خارج از این کشور به سر می‌برند، تولید خودِ این حکومت بود. او یک مخالف نبود. او برای رهبری سعودی و حتی با شاهزاده ترکی الفیصل کار کرده بود که نظارت بر اطلاعات سعودی را بر عهده داشته است. او مرد روابط عمومی خاندال آل سعود و پادشاهی سعودی بود. او واقعا عربستان را دوست داشت و حکومت سعودی را از داخل می‌شناخت.

این بازپرس سابق اف.بی.آی نوشت، اگر ثابت شود که بن سلمان دستور قتل خاشقجی را داده است، زیان بزرگی خواهد بود، او اعتبار خود در جهان را از دست خواهد داد و میلیون‌ها دلاری که برای شرکت‌های روابط عمومی و نیز گروه‌های لابی جهت ایجاد چهره‌ای اصلاح‌گر از خود هزینه کرده از دست می‌روند.

لؤلؤة الرشید، پژوهشگر عربستانی و مدیر موسسه خاورمیانه در مرکز دیل کارینگی آمریکا در تحلیل ابعاد این برخورد خونین و هولناک با خاشقجی گفت، ولیعهد عربستان تمامی مواردی که پادشاهان سابق عربستان برای دور نگه داشتن خود از اقدامات وحشیانه رعایت می‌کردند را در هم شکست.

مجله اشپیگل نوشت، قتل وحشیانه خاشقجی با انگیزه‌ای سیاسی بر گفته زیگمار گابریل، وزیر خارجه سابق آلمان صحه گذاشت.

گابریل پس از ماجرای استعفای سعد حریری، نخست وزیر لبنان در ریاض، سیاست ولیعهد عربستان را خطرناک و ماجراجویانه خواند.

این مجله آلمانی به نقش مصر و امارات در پرونده قتل خاشقجی اشاره کرد و نوشت، قابل توجه است که دو جت اختصاصی که حامل تیم امنیتی عربستانی بودند، در پرواز بازگشت از استانبول به جای پرواز مستقیم به مقصد ریاض، در قاهره و دبی توقف داشتند.

اشپیگل در ادامه نوشت، این توقف شبانه قابل توجه اینگونه نشان می‌دهد که اعضای تیم امنیتی عربستان باید درباره ماموریت خود در ترکیه به همکارانشان در اطلاعات مصر و امارات توضیح می‌دادند.

این مجله آلمانی در گزارش مفصل خود به ابعاد جدیدی از این پرونده پرداخت و به نقل از جان بردلی، روزنامه‌نگار انگلیسی و دوست چندین ساله خاشقجی نوشت، خاندان آل سعود شبیه گروه‌های مافیا هستند که بدون هیچ رحمی همکار خود را حذف کردند همانند کاری که مافیا با اعضای خارج شده خود انجام می‌دهد.

اشپیگل در ادامه به نقش صلاح الطبیقی، رئیس پزشکی قانونی عربستان پرداخت و نوشت، او پیشتر در مصاحبه با روزنامه‌ای عربی به توانمندی‌ خود در تشریح اجساد در مدت زمانی کوتاه بالیده بود.

***

آیا آل سعود از بحران خاشقجی جان به در می‌برد؟

بیانیه رسمی ریاض در اعتراف به قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی در کنسولگری‌ این کشور در استانبول پر از تناقض است و نشان‌دهنده تلاشی مذبوحانه از طرف آل سعود برای وقت گرفتن. به همین دلیل نیز با تردیدهایی مواجه شد و درخواست‌ها برای آغاز تحقیقاتی بین‌المللی و شفاف افزایش یافت.

به گزارش ایسنا، عبدالباری عطوان، تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه رای الیوم نوشت: این گفته که خاشقجی در پی درگیری با بازپرسی در کنسولگری به قتل رسیده پر از بلاهت و ساده‌لوحی بوده و اصلا قانع کننده نیست. این مرد برای مشاجره و دعوا به ساختمان کنسولگری نرفت، بلکه تنها برای دریافت سندی قانونی به این ساختمان مراجعه کرد و قرار بوده که این سند آماده باشد و کار تحویل آن تنها چند ثانیه زمان ببرد. علاوه بر این چرا طرف دوم این دعوا باید گروهی شامل ۱۵ نفر باشند؟

بازداشت ۱۸ تن از کسانی که در این جنایت دست داشته‌اند و برکناری پنج تن دیگر که از مهم‌ترین آن‌ها احمد عسیری، معاون سازمان اطلاعات عربستان و سعود القحطانی، مشاور دفتر سلطنتی و چهره بسیار نزدیک به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان بودند، تنها تلاشی برای یافتن قربانی‌ برای این جنایت و دور کردن نگاه‌ها از مسئول اصلی این جنایت یعنی ولیعهد عربستان است.

عسیری به عنوان معاون رئیس دستگاه اطلاعات عربستان نمی‌تواند بدون صدور دستوراتی از طرف محمد بن سلمان چنین جنایتی را انجام و چگونگی آن را ترتیب داده و عوامل اجرایی آن را انتخاب کند. این واقعیت را القحطانی در توییت خداحافظی که در صفحه خود پس از برکناری منتشر کرد، آشکار کرد، او نوشت، هر کاری که انجام داده تنها در راستای عمل به دستورات شخص پادشاه و ولیعهد بوده است.

خاندان حاکم در عربستان اکنون با یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی مواجه هستند که ماهیت وجودی و بقای آن‌ها را تهدید می‌کند و مبالغه نکرده‌ایم اگر بگوییم این پرونده خطرناک‌تر از دو جنگ اول و دوم یمن بوده است، زیرا قتل خاشقجی در زمانی اتفاق افتاده که عربستان با اختلافات داخلی، فشارهای بین‌المللی و محبوبیت رو به کاهش چه در سطح داخلی و چه خارجی مواجه است، نشست اعضای خاندان سعودی برگزار نمی‌شود، شاهزادگان برجسته این کشور به حاشیه رانده شده‌اند و شاهزادگان کوچک و چه شاهزادگان عالی رتبه برای دیدار شخص پادشاه با مشکل مواجه هستند و گفتگو با او درباره امور خاندان و کشور دشوار است و خوش‌شانس‌های آن‌ها باید چندین روز منتظر بمانند و اگر هم با درخواست آن‌ها موافقت شود این دیدار با تدابیر امنیتی بسیار شدید انجام می‌شود.

تصور نمی‌شود اعتراف رسمی عربستان به قتل خاشقجی این پرونده فاجعه‌بار را ببندد و یا این آخرین بیانیه ریاض باشد، بلکه بیانیه‌های دیگری به این پرونده اضافه خواهد شد که ریاض در آن‌ها تلاش می‌کند حقایق را عوض کند از جمله این ادعا که خاشقجی ساختمان کنسولگری را ترک کرده و در این ساختمان به قتل نرسیده است.

محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سه روز پس از ناپدید شدن خاشقجی زمانی که در گفتگو با خبرگزاری بلومبرگ تاکید کرد که او ساختمان کنسولگری را ترک کرده، حقیقت را مخفی نکرده بود، اما نگفت، خاشقجی چگونه این ساختمان را ترک کرده، مرده یا زنده، صحیح و سالم یا تکه تکه شده؟ در حال حاضر این جنایت در صدر گزارش‌های تلویزیونی قرار گرفته و تیتر اصلی روزنامه‌های جهان را در بر گرفته است، زیرا مسئولان ترکیه خواسته‌اند اینگونه باقی بماند و دولت عربستان همچنان حقایق بسیاری را مخفی می‌کند و اعترافاتش در این پرونده قطعا به صورت بخش بخش خواهد بود.

تنها مسئله مورد اطمینان و قطعی تا به این لحظه این است که خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول فوت شده است، حال یا خفه و یا تکه تکه شده است، اما همه به دنبال مدرک مهم‌تری برای این جنایت یعنی جسد قربانی و اتفاقی که برای آن افتاده و چگونگی مخفی کردن آن چه زیر زمین چه روی آن هستند.

رهبران عربستان با پول و قراردادهای تسلیحاتی توانستند بحران حملات ۱۱ سپتامبر را پشت سر بگذارند اما عبور از بحران خاشقجی برای آن‌ها دشوار خواهد بود، زیرا اولا این پرونده مساله‌ای داخلی در آمریکا و در درجه دوم موضوعی جهانی، نقطه اتکای اصلی در انتخابات پارلمانی میان دوره‌ای و نیز عامل اتحاد رسانه‌های آمریکا و جهان شده است، هر چند که در این میان استثناهای اندکی وجود دارند اما چه کسی پیش بینی می‌کرد در مورد مرگ خاشقجی سی.ان.ان که ضد ترامپ است در کنار فاکس نیوز که حامی اوست، قرار بگیرد.

دونالد ترامپ می‌خواهد از مساله خاشقجی برای باج‌گیری و تهدید قضایی عربستان استفاده کند تا از این طریق بتواند به بزرگ‌ترین قرارداد ممکن دست پیدا کند و شاید اظهارات اخیر او درباره اعتراف عربستان به قتل این روزنامه‌نگار بهترین مدرک باشد. ترامپ بیانیه‌ عربستان در این خصوص را توضیحی عاقلانه توصیف کرد و گفت، “این گام نخست خوبی است و آنچه رخ داده غیر خردمندانه بوده است”. اینکه ترامپ می‌گوید این بیانیه گام نخست بوده یعنی اینکه باید گام‌هایی پس از آن برداشته شود،‌ اما گام‌هایی که منظور ترامپ است، کدامند؟ تغییر در ساختار حاکمیت عربستان شامل معرفی ولیعهد جدید؟ چه کسی؟

به نظر می‌رسد ما در برابر سناریوی مشابهی برای تحقیقات بین‌المللی و دادگاهی ویژه به شکل «پرونده لاکربی» هستیم اما با تغییرات بسیار که مهم‌ترین آن‌ها رسیدگی به تخلفات متهم اصلی و نه فقط قربانی است، زمان تغییر کرده، شرایط نیز تغییر کرده‌اند، دادگاه کیفری احتمالا فصل پایانی این سریال خواهد بود.

عربستانی‌ها در اجرای این عملیات موفق بودند که البته این بخش آسان کار بود،‌ اما آن‌ها در مخفی کردن مدارک و شواهد که بخش پیچیده کار بود شکست خوردند.