iran-emrooz.net | Sat, 07.01.2006, 8:40
ايسنا: خبرگزاری رويتر به نقل از مقامات و ديپلماتهای آمريكايی گزارش داد، پنج قدرت هستهيی بر روی يك بيانيهی هشدارآميز مشترك كار میكنند كه هدف از آن نشان دادن يك راهحل متحد بیسابقه و اعمال فشار جديد عليه ايران است تا اين كشور تحقيق بر روی سوخت هستهيی را از سر نگيرد.
اين خبرگزاری انگليسی خاطرنشان كرد، ايران گفته است كه تحقيق و توسعه سوخت هستهيی را در تاريخ ٩ ژانويه (١٩ دیماه) از سر میگيرد.
اين خبرگزاری به نقل از مقامات و ديپلماتهايی كه نامی از آنها نبرد، افزود: آمريكا، انگليس، فرانسه، روسيه و چين در تلاشی جديد برای اعمال فشار جديد عليه ايران در ساعاتی پيش از آن كه تهران گامی را بر دارد كه میتواند گامی خطير باشد، بر روی بيانيهای كار میكنند كه با اين اقدام ايران مخالفت میكند و از تهران میخواهند به مذاكرات درباره يك پيشنهاد مصالحه آميز بازگردد.
اين گزارش به نقل از مقامات افزود، اگر چه انتظار نمیرود اين بيانيه كه به عنوان اقدامی ديپلماتيك شناخته شده است، تهديداتی خاص نظير ارجاع ايران به شورای امنيت را در نظر داشته باشد، اما میتواند تاثير سياسی چشمگيری داشته باشد.
يك مقام آمريكايی كه به علت در جريان بودن ديپلماسی خواست نامش فاش نشود، گفت: اين كار از نظر فشار ديپلماتيك، چرخ دندهی ديگری رو به بالاست، زيرا اولين ابتكار هماهنگ از سوی پنج كشور دارندهی سلاحهای هستهيی در برابر ايران است و اتحاد و انسجام ميان اين پنج كشور را نشان میدهد.
رويتر ادامه داد: پنج قدرت هستهيی به اين واقعيت اشاره میكنند كه پنج عضو دايم شورای امنيت سازمان ملل نيز هستند.
مقامات ياد شده كه روز جمعه صحبت میكردند، گفتند: هدف اين است كه ظرف ٢٤ ساعت آينده اين بيانيه صادر شود، اما هنوز برخی بحثها دربارهی آن وجود دارد.
يك مقام عالیرتبه آمريكايی گفت كه چين در برابر اين اقدام مشترك مقاومت میكند و خواستار آن است كه هر يك از پنج كشور بيانيهای جداگانه را دربارهی ايران صادر كنند.
اما يك ديپلمات ديگر ابراز خوشبينی كرد بر مشكلات فايق آيند و گفت: اين احساس وجود دارد كه اين ضرورتا سرسختگيرانهترين طرح ديپلماتيك نيست، اما يك اجماع وجود دارد.
رويتر افزود: روسيه كه در حال ساخت نيروگاه هستهيی بوشهر است، به همراه چين برای پيوستن به اين نتيجهگيری كه فعاليتهای هستهيی ايران يك نگرانی جدی است و به آمريكا و سه كشور اروپايی ملحق شود، بيشترين اكراه را دارد.
در بخش ديگر از اين گزارش با اشاره به اينكه مقامات روسی و ايرانی قرار است در هفتهی جاری با يكديگر ديدار كنند، به نقل از ديپلماتها آمده است: اين گفتوگوها تاثيری مهم را بر حمايت يا عدم حمايت روسيه از اقدام ديپلماتيك جدیتر در آينده عليه ايران خواهد داشت.
روسيه برای اولين بار رياست گروه هشت را عهدهدار شده است و برای نشان دادن قابليتهای رهبریاش مورد توجه قرار دارد. روزنامه نيويورك تايمز نيز در گزارشی به نقل از ديپلماتهای آمريكايی و اروپايی نوشت: آمريكا روز جمعه در تلاش برای به دست آوردن حمايت روسيه و چين به منظور اعمال فشار عليه ايران به متحدان اروپايیاش پيوست.
ديپلماتهای ياد شده گفتند كه هدف از اين تلاش جديد متوقف كردن ازسرگيری تحقيق دربارهی غنی سازی اورانيوم در روز دوشنبه در ايران است، گامی كه امريكا و اروپا هشدار دادهاند میتواند به مذاكرات احتمالی بيشتر با ايران پايان دهد.
برخی ديپلماتها گفتند كه بخشی از اين تلاشهای ديپلماتيك كه انتظار میرود در اين روزها انجام گيرد، تلاشی به رهبری آمريكا، انگليس و فرانسه برای متقاعد ساختن روسيه و چين به حمايت از اين نتيجهگيری است كه شواهد نشان میدهد تهران قصد ديگری غير از مصارف صلحآميز در برنامهی هستهيیاش دارد.
ديپلماتهای ياد شده افزودند، يك بيانيه درباره ايران از سوی پنج كشور هستهيی از اعتبار كافی برخوردار است زيرا آنها پنج قدرت اصلی دارندهی سلاح هستهيی و از اعضای دايمی شورای امنيت سازمان ملل هستند.
نيويورك تايمز نوشت: تلاش برای ارايهی يك بيانيه متحد از سوی اين اعضای دايمی شورای امنيت اوايل ماه دسامبر آغاز شد، اما در روزهای اخير در پاسخ به يك سری اظهارات مقامات ايرانی درباره اسراييل و برنامهی هستهيیشان تشديد شد.
اين گزارش يادآور شد: كاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريكا در روزهای اخير گفت كه هدف آمريكا همچنان ارجاع مسالهی فعاليتهای هستهيی ايران به شورای امنيت است، اما در انتظار شكلگيری اجماعی است كه روسيه و چين را نيز شامل شود.
اين روزنامهی آمريكايی در ادامه نوشت: مقامات آمريكايی میگويند هنوز به چنين نقطهای نرسيدهاند، اما روسها به ديدگاه آمريكايی نزديكتر شدهاند و بخشی از علت آن نپذيرفتن پيشنهاد مصالحهی روسيه از سوی ايران برای ايجاد برنامه غنی سازی اورانيوم مشترك ميان دو كشور، اما در خاك روسيه است.
يك ديپلمات غربی گفت: هر روز روشنتر میشود كه ايرانیها قصد دارند در برنامهشان پيش روی كنند و به طور كارآمد به مذاكرات پايان دهند.
وی كه به علت مجاز نبودن انجام گفتوگو در اين باره از افشای نامش خودداری كرد، افزود: روسها در اين زمان بازيگرانی هستند كه از مركزيت بيشتری برخوردارند، زيرا از رفتار ايران بسيار عصبانی شدهاند.
وی گفت: آنها پيشنهادشان را مطرح كردند و آن بدون هيچ ملاحظهای كنار گذاشته شد.
يك ديپلمات اروپايی كه به علت حساسيت مذاكرات خواست نامش فاش نشود، گفت: محمد البرادعی، مدير كل آژانس بينالمللی انرژی اتمی از رفتار نمايندهی عالیرتبه ايران در نشست اخير در وين عصبانی شده است.
اين گزارش افزود: تلاش دقيقهی ٩٠ روسيه برای متقاعد ساختن ايران به ازسرنگرفتن تحقيق و هر گام ديگری نظير شكستن مهر و مومهای تاسيسات به وسيله سرگئی كيسلياك، معاون وزير امور خارجهی روسيه در سفر به تهران انجام میگيرد.
يك ديپلمات غربی گفت: اگر ايران هرگونه فعاليت مربوط به غنی سازی را انجام دهد، به طور موثری به مذاكرات با اروپا پايان داده است.
اين روزنامه افزود: مشخص نيست كه آيا روسيه و چين به تلاش برای افزايش فشار عليه ايران از طريق اعمال و يا تهديد به اعمال مجازات بپيوندند يا خير؛ به ويژه گفته میشود كه چين با چنين اقدامی مخالف است.