سه شنبه ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ -
Tuesday 30 April 2024
|
کلمه – روشنک ابراهیمی
صبح روز پنجشنبه احمد زیدآبادی پس از آزادی از زندان رجایی شهر کرج، برای تبعید و انتقال به شهر گناباد در اختیار ماموران نیروی انتظامی قرار گرفت و ساعتی پیش با هزینه شخصی خود به گناباد منتقل شد. این در حالی است که وکلا و حقوقدانان برجسته معتقدند این تبعید خلاف آشکار قانون است.
یک منبع مطلع در این باره به خبرنگار کلمه میگوید: «صبح امروز آقای زیدآبادی از زندان آزاد شدند و از آنجا مستقیم به مرکز نیروی انتظامی که به قول خودشان مرکز اعزام متهمین به شهرستانها است منتقل کردند و ایشان را برای تبعید به گناباد بردند. حالا خود آقای زیدآبادی باید خانه بگیرد و دوران تبعیدش را در گناباد بگذراند. به هرحال تبعید آزادانه در یک شهر دیگر، بهتر از حبس در زیرزمینی در زندان رجایی شهر است.»
احمد زیدآبادی، روزنامه نگار و دبیرکل سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) است که در خرداد سال ۸۸، ساعاتی پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم، بازداشت شد. او ۱۴۱ روز را در سلول انفرادی بند ۲۴۰ زندان اوین به سر برد.
زیدآبادی که مدت کوتاهی در بند ۳۵۰ زندان اوین زندانی بود و در ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ به زندان رجایی شهر کرج منتقل شد، در آذر ماه ۸۹ از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به شش سال زندان و پنج سال تبعید در گناباد و محرومیت مادام العمر از هرگونه فعالیت سیاسی و شرکت در احزاب و هواداری و مصاحبه و سخنرانی و تحلیل حوادث به صورت کتبی و شفاهی محکوم شد؛ حکمی که از سوی دادگاه تجدیدنظر هم تایید شد.
به گزارش کلمه، این منبع مطلع در ادامه میافزاید: «آقای زیدآبادی شش سال زندان را گذراند و حالا دوران تبعید و بعد از آن هم ممنوعیت مادام العمر از هر گونه فعالیت سیاسی و شرکت در احزاب و مصاحبه و سخنرانی و تحلیل حوادث، به صورت کتبی یا شفاهی شروع شده است. ما واقعا نه علت این حکم را میدانیم و نه جمهوری اسلامی ظاهرا روی تبعات آن فکر میکند. مسائلی از جمله اینکه در مدت شش سال حبس او در زندان، خانوادهاش با انواع مشکلات دست به گریبان بودند، اما ظاهرا این شش سال کافی نبوده است.»
وی ادامه میدهد: «الان او باید در تبعید هزینه زندگی خود را تامین کند. اما اینکه از چه راهی، جمهوری اسلامی به آن فکر هم نکرده است؛ زیرا آقای زیدآبادی را از فعالیت در رشته تخصصیاش که نوشتن و تحلیل مسائل روز جامعه و روزنامه نگاری است به طور مادام العمر محروم کردهاند! البته علی رغم تمام این مسائل، شخصیت ایشان به گونهای است که از هر جهنمی برای خود بهشت میسازد. گناباد هم که کویر است با روحیه او سازگار. خوشحالیم که در این سالها به خصوص امروز از روحیه بسیار خوب و بالایی برخوردار بود.»
او سپس به اجرایی نشدن قانون مجازات اسلامی جدید اشاره میکند و توضیح میدهد: «اگر قانون مجازات اسلامی را اجرا کنند دیگر هیچ قاضی نمیتواند بیشتر از دو سال حکم تبعید و محرومیت بدهد. حتی ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی که تصویب شده اجرا نمیشود. اگر این قانون اجرا میشد، تمام زندانیان سیاسی که حکم شش سال داشتند محکومیت آنها به پنج سال کاهش پیدا میکرد. یعنی طبق این ماده آقای زیدآبادی باید پارسال از زندان آزاد میشد. منتهی قانون را اجرا نکردند.»
اشاره وی به ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی در خصوص تعدد اتهامات مجرمان است که بر اساس آن فقط بالاترین میزان مجازت میتواند در نظر گرفته شود.
مطابق ماده ۲۳ همین قانون نیز دادگاه نسبت به احکام تکمیلی اعم از تبعید، محرومیت کاری، محرومیت از بعضی فعالیتهای مدنی یا سیاسی، نمیتواند در مجموع بیش از دو سال حکم بدهد.
صالح نیکبخت: این مجازات، ناروا و غیر اخلاقی است
صالح نیکبخت حقوقدان در این زمینه به خبرنگار کلمه میگوید: «طبق ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی، مجازات تکمیلی بیش از دو سال نیست. صرف نظر از اینکه مجازاتی که به آقای زیدآبادی داده شده سنگین و غیراخلاقی و ناروا بوده، طبق قانون مجازات اسلامی جدید، مجازات تکمیلی ایشان نمیتواند بیش از دو سال اجرا شود. بنابراین مجازاتهای تکمیلی و تبعی مطابق تبصره یک ذیل ماده ۲۳ نمیتواند بیش از دو سال باشد.»
نعمت احمدی: در قانون جدید، حداکثر تبعید دو سال است
دکتر نعمت احمدی حقوقدان دیگری است که به سراغش رفتیم تا در خصوص قانون مجازات اسلامی و علت عدم اجرایی شدن این قانون بپرسیم. او به تفصیل توضیح میدهد: «زمانی که حکمی صادر شد لازم الاجرا است مگر در مواردی که قانون تغییر کند و قانون جدیدی تصویب شود. بخشهایی از قانون مجازات اسلامی آزمایشی است و سالهاست که پنج سال به پنج سال تمدید شده است. در این بخشی که در قانون جدید آمده و بیش از یک سال است که لازم الاجرا شده، اصولا ساختار مجازاتها به انواع جرایم درجه بندی و تغییراتی در سقف و کف مجازات با توجه به عناوین آنها داده شده است.»
وی میافزاید: «آقای دکتر زیدآبادی مطابق قانون سابق محاکمه شدند و مجازات اصلی ایشان حبس بود و علاوه بر آن مجازات تکمیلی برای او صادر شد. مجازات تکمیلی به این معنا است که قانون گذار دست قاضی را باز گذاشته است تا علاوه بر مجازات اصلی با توجه به شخصیت متهم مجازات دیگری هم برای او در نظر بگیرد. ظاهرا آقایان زمانی که دکتر زیدآبادی را محاکمه کردند، با هر توجیهی، تشخیص دادهاند که مجازات اصلی برای ایشان کم است و مجازاتهای تکمیلی هم برای ایشان در نظر گرفتهاند. البته اینجا در مورد رای صحبت نمیکنم بلکه تاکیدم بر این است که با تغییر قانون مجازات اسلامی، ماده ۱۹ قانون سابق در قالب ماده ۲۳ و تبصرههای ذیل آن اصلاح شده است. در قانون جدید حداکثر تبعید دو سال است یعنی قاضی بیش از دو سال نمیتواند فردی را به اقامت اجباری در محلی محکوم کند. بنابراین اگر امروز دکتر زیدآبادی محاکمه میشدند قاضی نمیتوانست بیش از دو سال برای او حکم تبعید بزند.»
نعمت احمدی خاطرنشان میکند: «در همین قانون مجازات اسلامی جدید، راهکار آمده است که چگونه حکمی که در قانون سابق صادر شده مطابق با قانون جدید اصلاح شود. همان اجرای احکامی که وظیفه خود دانسته دکتر زیدآبادی را پس از آزادی از زندان مستقیم به گناباد بفرستد، بر حسب قانون «مکلف» است به دادگاه صادرکننده رای یعنی دادگاه بدوی بنویسد که مطابق با قانون مجازات اسلامی جدید باید مجازات تکمیلی را اصلاح کند. یعنی حتی نیازی نیست دکتر زیدآبادی چنین درخواستی را بدهد و این جزو الزامات اجرای احکام است که اگر انجام ندهد تخلف است.»
باید از آنها که قانون را اجرا نمیکنند بپرسیم چرا
این استاد حقوق دانشگاه سپس با اشاره به اینکه یکی از اشکالاتی که در اجرای قوانین داریم به همین موضوع اجرا نشدن ماده ۱۳۴ بر میگردد، میگوید: «اگر این ماده اجرا شود بسیاری از رایهای صادر شده تغییر میکنند زیرا در تجمیع جرمها قانون سابق فرمول دیگری داشت و در قانون مجازات اسلامی جدید وضع مناسب تری به نفع متهم در نظر گرفته شده است. از سوی دیگر، ما موارد زیادی داشتیم که مثلا حکم تبعید در زندان برازجان صادر کردهاند یعنی قاضی میتوانست برای آقای دکتر زیدآبادی حبس در تبعید (زندان گناباد) حکم بدهد که همزمان حبس و تبعید را بگذراند اما از این بابت هم اجرای عدالتی نسبت به ایشان نشد.»
احمد زیدآبادی در حالی برای تبعید روانه گناباد شد که همین ۶ سال را هم به نوعی در تبعید به سر برده و در محلی غیر از محل سکونت خود و خانوادهاش، یعنی زندانی رجایی شهر کرج و استان البرز زندانی بوده است.
دکتر احمدی در این زمینه تصریح میکند: «قاضی نمیتواند رای صادر کند که فرد متهم در کدام زندان حبس خود را بگذراند بلکه رویه قانونی این است که متهم در زندانی تحمل حبس کند که دادگاه در آنجا برگزار شده است. حالا اگر گفته شود که کمبود جا است که بسیاری از زندانیان با جرایم عادی و مالی در اوین هستند اما بسیاری از آنها را به زندان رجایی شهر بردهاند که تبعات سختی برای خانوادههایشان از نظر رفت و آمد دارد. در واقع زندان رجایی شهر یک مجازات مضاعف است.»
از دکتر احمدی در خصوص علت عدم اجرایی شده برخی از مواد قانون مجازات اسلامی علی رغم تصویب آن میپرسم، که میگوید: «اینکه چرا اجرا نمیشود را باید از کسانی که اجرا نمیکنند پرسید. اما من به عنوان یک معلم حقوق میگویم که ما نباید بین مادههای قانون تفاوتی قائل شویم. قانونی که تصویب شد و به تایید شورای نگهبان رسید، لازم الاجرا است و مطابق قانون همه افراد در برابر قانون یکسان هستند و قانون باید نسبت به همه به طور یک سال اجرا شود. اما اینکه ماده ۱۳۴ را اجرا نمیکنند به باور من نوعی نادیده گرفتن حقوق طبیعی محکومینی است که شامل این ماده میشوند. اگر این ماده اجرا شود بسیاری از دوستان زندانی ما خصوصا افرادی که یک عملی را انجام دادند و عناوین مختلف به اعمال آنها داده شده و برای هرکدام یک مجازات حبس داده شده است؛ در حالی که ماده ۱۳۴ مانند بقیه مواد قانونی است و لازم الاجرا است. اما اینکه چرا اجرا نمیشود نوعی تبعیض به حقوق متهم است که باید از مسئولینی که آن را رعایت نمیکنند پرسید چرا؟»
مهدیه محمدی، همسر زیدآبادی پیش از این در مصاحبه با کلمه گفته بود: «زیدآبادی یک روزنامهنگار توانا و با استعداد است. مملکت ما به خوبی نخبهپروری میکند اما متاسفانه چگونگی استفاده از نخبگان را بلد نیستند. به عبارتی دانشگاههای ما نخبه به جامعه تحویل میدهد اما همین نخبگان دانشگاه رفته را میاندازند زندان و این طور اسیر میکنند… من بعضی اوقات یاد آن فیلم روز واقعه میافتم که روزهای عاشورا را نشان میدهند و تکرار میکند «هَل مِن ناصر یَنصُرنی»، با شنیدن این جمله ما چنان احساس مظلومیت میکنیم و هر دفعه میگویم که هیچ فریادرسی نیست که به فریاد ما برسد.»
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|