موافقت‌شورای‌امنیت باوقفه بشردوستانه در جنگ غزه

شورای امنیت سازمان ملل متحد سرانجام پس از چهار تلاش ناموفق، نخستین قطعنامه خود را از زمان آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس تصویب کرد و خواستار توقف بشردوستانه «فوری و طولانی‌مدت» برای رسیدگی به وضعیت بحرانی غیرنظامیان فلسطینی شد.

۱۲ رای از این شورای ۱۵ نفره به این قطعنامه که چهارشنبه، ۲۴ آبان، تصویب شد، مثبت بود. گیلاد اردان، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، بلافاصله این قطعنامه را رد کرد، آن را «بی‌معنی» نامید و تأکید کرد که کشورش تا نابودی حماس به عملیات خود ادامه خواهد داد.

آمریکا و روسیه و بریتانیا، سه عضو دارای حق وتو در شورای امنیت، روز چهارشنبه به این قطعنامه رای ممتنع دادند.

در تلاش قبلی اعضای شورای امنیت در جلسه روز ۱۶ آبان این شورا، پیش‌نویس قطعنامه‌ای که ده عضو غیردائم ارائه کرده بودند، با وتوی ایالات متحده و بریتانیا روبه‌رو شده و رای نیاورده بود.

از آغاز حمله گروه افراطی حماس که آمریکا و اروپا آن را یک گروه تروریستی می‌دانند، اختلاف اعضای این شورا تا حد زیادی بر این موضوع متمرکز بوده است که آیا باید خواستار «وقفه بشردوستانه» شد یا «آتش‌بس».

وقفه معمولاً کمتر رسمی و کوتاه‌تر از آتش‌بس تلقی می‌شود که باید توسط طرف‌های متخاصم موافقت شود. ایالات متحده از وقفه حمایت کرده است، در حالی که روسیه بر ضرورت آتش‌بس تأکید دارد.

در حالی که در هفته‌های اخیر مقامات اسرائیلی به صراحت با آتش‌بس مخالفت کرده‌اند، مقام‌های مختلف جهان از جمله مقامات سازمان ملل متحد بر این موضوع تأکید کرده‌اند.

مخالفت چهره‌های ارشد سازمان ملل متحد با ادامه جنگ علیه غزه چنان با صراحت مطرح شده که منجر به درگیری لفظی رهبران اسرائیل با دبیرکل سازمان ملل و دیگر مقامات ارشد این سازمان نیز شده است.

حامیان آتش‌بس می‌گویند اسرائیل به بهانه نابودی گروه افراطی حماس، به مجازات دسته‌جمعی مردم غزه دست می‌زند و به همین دلیل غیرنظامیان که بیشتر آنها را کودکان و زنان تشکیل می‌دهند، به شدت آسیب دیده‌اند.

اسرائیل در واکنش، گروه حماس را به استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر دفاعی و کشتن مردم خود متهم می‌کند، اتهامی که از سوی این گروه رد شده است.

در هفته‌های اخیر تجمعات گسترده‌ای در نقاط مختلف جهان از جمله آمریکا برای توقف حملات هوایی و عملیات زمینی اسرائیل به غزه برپا شده است.

در قطعنامه اخیر نه به حملات گروه افراطی حماس به شهرک‌های اسرائیلی که منجر به کشته‌ شدن دست‌کم ۱۲۰۰ اسرائیلی شد اشاره شده و نه به حملات تلافی‌جویانه اسرائیل به غزه که تاکنون بیش از ۱۱ هزار کشته بر جا گذاشته است.

قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد برخلاف قطعنامه‌های مجمع عمومی از نظر قانونی الزام‌آور هستند، اما در عمل بسیاری از طرف‌ها تصمیم می‌گیرند که درخواست‌های شورا برای اقدام را نادیده بگیرند.

در همین زمینه ریچارد گوان، مدیر سازمان ملل متحد برای گروه بحران بین‌المللی، به آسوشیتدپرس گفت: «این قطعنامه به گونه‌ای تنظیم شده که هیچ فشار سیاسی واقعی بر اسرائیل وارد نمی‌کند، اما ایالات متحده احتمالاً از اسرائیل می‌خواهد که انعطاف‌پذیری بیشتری در مورد مسائل امدادی و کمک‌رسانی نشان دهد تا افکار عمومی جهانی را اغنا کند.»

او افزود: «شورا از این متن به درخواست برای برقراری آتش‌بس حرکت نخواهد کرد، مگر اینکه واقعیت‌ها به طور قابل توجهی در صحنه جنگ تغییر کنند.»

رادیو فردا