سطح تازه‌ای در روابط جمهوری آذربایجان و اسرائیل

رادیو فردا: اسرائیل در ادامه تحکیم روابط با جمهوری آذربایجان در عرصه‌های نظامی- امنیتی، سیاسی، نفتی و بازرگانی، دو ماهواره پیشرفته نیز به این کشور می‌فروشد و همکاری فضایی با باکو را گسترش می‌دهد.

صنایع هوافضای اسرائیل و آژانس ملی فضایی جمهوری آذربایجان روز سه‌شنبه ۱۱ مهر در بیانیه‌های جداگانه از امضای قرارداد فروش دو ماهواره ساخت اسرائیل به صنایع آزرکاسموس خبر دادند.

این توافق‌نامه در جریان هفتاد و چهارمین کنگره بین‌المللی علوم فضایی و فضانوردی که این هفته در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان در جریان بود، امضا شد.

دو طرف به نوع ماهواره و مبلغ قرارداد اشاره نکردند اما سایت اقتصادی اسرائیلی گلوبز نوشت ماهواره‌هایی که اسرائیل به «مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار» آمریکایی در اختیار جمهوری آذربایجان قرار می‌دهد، از نوع اپت‌سات‌ ۵۰۰ است.

این ماهواره طراحی شده و ساخت اسرائیل، الکترواپتیکِ چندطیفی پیشرفته توصیف شده‌ که وضوح تصویری دقیق‌تر از نیم سانتی‌متر را نشان می‌دهد، عمر عملیاتی طولانی‌تری در مقایسه با ماهواره‌های پیشین دارد و از قابلیت‌های تصویربرداری پیشرفته‌تر برخوردار است.

به نوشته گلوبز، این میکروماهواره برای استفاده در تنظیمات مستقل و صورت فلکی مهندسی شده، پوشش وسیعی دارد و با انواع پرتاب‌گرها (لانچرها) سازگار است.

اسرائیل همچنین متعهد شده فناوری لازم را برای ساخت و بهره‌برداری از ماهواره‌هایی که بخشی از طرح‌های ماهواره‌ای آذربایجانی موسوم به آذرسکی است و قرار است در راستای نیازهای جمهوری آذربایجان ساخته شود، به آن کشور ارائه کند.

براساس این گزارش، با همکاری اسرائیل مراکز نوآوری و کارآفرینی در زمینه فضایی در جمهوری آذربایجان ایجاد خواهد شد، آموزش علمی فناوری فضایی از سوی اسرائیل به این کشور داده می‌شود و یک مرکز مشترک همکاری‌های فضایی برپا خواهد شد.

وزارت خارجه اسرائیل اردیبهشت امسال از معامله فروش دو ماهواره به آذربایجان در ادامه سال خبر داده بود.

مختار محمداف، سفیر آذربایجان در اسرائیل، اواخر بهار امسال به روزنامه گلوبز گفته بود که برنده شدن اسرائیل در مناقصه طرح‌های ماهواره‌ای جمهوری آذربایجان نشان داده که در روابط بین دو کشو، آسمان دیگر سقف نیست و همکاری بی‌مرز به عرصه فضایی رسیده است.

صمدالدین اسداف، رئیس شرکت آزرکاسموس به گلوبز گفت این پروژه برای طرفین «بی‌نظیر» و برای جمهوری آذربایجان «گامی مهم در توسعه سرمایه انسانی، فناوری و امور فضایی» است.

بوعاز لوی، مدیرعامل صنایع هوافضای اسرائیل نیز در این رابطه گفته است کشورش به برنده شدن در مناقصه فضایی جمهوری آذربایجان «افتخار» می‌کند و اطمینان دارد که این همکاری، طرفین را به قله‌های بلندتری از همکاری سوق می‌دهد.

الهام علی‌اف، رئیس‌ جمهوری آذربایجان که روابط نزدیکی با اسرائیل دارد، در افتتاح کنگره بین‌المللی فضانوردی در باکو گفت کشورش بیش از ۱۰ سال است «عضو باشگاه فضایی بین‌المللی است و به توسعه فناوری‌های فضایی ادامه می‌دهد».

اسرائیل و آذربایجان در سال‌های اخیر تجارت رو به گسترشی داشته که سطح آن در سال ۲۰۲۲ به یک میلیارد و ۷۱۸ میلیون دلار رسید.

الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل بهار امسال و ژنرال یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل مرداد امسال به باکو رفتند و ژنرال ایال ضمیر، مدیرکل وزارت دفاع اسرائیل روز ۲۸ شهریور امسال برای دیدار با وزیر دفاع آذربایجان به آن کشور سفر کرد.

قرارداد فضایی اسرائیل و آذربایجان در شرایطی امضا شده که آذربایجان در عملیات نظامی سریع روز ۲۹ شهریور، ارامنه جدایی‌طلب را در قره‌باغ کوهستانی خلع سلاح و بر این منطقه کنترل یافت.

به نوشته سایت والانیوز، «توافق بزرگ صنایع فضایی اسرائیل و جمهوری آذربایجان در پایان عملیات نظامی قره‌باغ» امضا شده و اسرائیل «به تجهیز نظامی باکو ادامه می‌دهد».

روزنامه اسرائیلی گلوبز نوشت وضعیت جاری «مبارزه بین بلوک جمهوری آذربایجان- اسرائیل در برابر ایران- ارمنستان» است و «کمک‌های نظامی اسرائیل در موفقیت‌های جمهوری آذربایجان نقش داشته است».

براساس این گزارش، روابط اسرائیل و جمهوری آذربایجان «نه تنها براساس صادرات نفت این کشور به اسرائیل و واردات تسلیحات از اسرائیل، بلکه در راستای همکاری‌های قابل توجه علیه تهران نیز هست».

وزیر خارجه اسرائیل گفته بود روابط کشورش با باکو «بسیار مهم» و دارای ظرفیت‌های بالا» به دلیل موقعیت جغرافیایی آذربایجان در مرز ایران است.