درخواست از روسیه برای کمک برنامه هسته‌ای ایران

شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در گزارشی اختصاصی از قول مقامات اطلاعاتی آمریکا می‌گوید ایران به دنبال کمک روسیه برای تقویت برنامه هسته‌ای خود است، زیرا می‌خواهد در صورت عدم توافق هسته‌ای پایدار با قدرت‌های جهانی، یک طرح جایگزین داشته باشد.

به گزارش صدای آمریکا به نقل از سی‌ان‌ان، منابع مطلع می‌گویند اطلاعات موجود نشان می‌دهد که ایران از روسیه برای دستیابی به مواد هسته‌ای بیشتر و تولید سوخت هسته‌ای درخواست کمک کرده است.

این سوخت ایران را قادر می‌کند تا راکتورهای هسته‌ای خود را فعال کند، ‌و به‌صورت بالقوه می‌تواند «زمان گریز هسته‌ای» ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای را کوتاه کند.

با این حال کارشناسان در گفت‌و‌گو با سی‌ان‌ان تأکید می کنند که خطر گسترش سلاح هسته‌ای بسته به اینکه سوخت برای کدام راکتور استفاده می‌شود، متفاوت است، و همچنین مشخص نیست که آیا روسیه با درخواست ایران موافقت کرده باشد. کرملین مدتها ظاهرا مخالف دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بوده است.

به گفته مقامات آمریکایی، پیشنهاد ایران در بحبوحه مشارکت در حال گسترش میان ایران و روسیه مطرح شده است که در ماه‌های اخیر شامل ارسال پهپادها، و تجهیزات دیگر به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین است، و مسکو احتمالا به تهران درباره چگونگی سرکوب جنبش اعتراضی که ایران را فراگرفته است، اطلاعات می‌دهد.

بنابراین، دولت بایدن با نگرانی هرگونه همکاری جدید میان ایران و روسیه را زیر نظر دارد. با توجه به عضویت روسیه در گروه ۱+۵، کشورهایی که بخشی از مذاکرات برای جلوگیری از برنامه هسته‌ای ایران بوده‌اند، هرگونه کمک پنهانی روسیه به ایران که بتواند تلاش‌های ایران برای تولید سلاح هسته‌ای را تقویت کند، تغییر قابل توجی در سیاست روسیه محسوب می‌شود.

ادرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با اشاره به عنوان رسمی توافق هسته‌ای ایران یعنی برنامه جامع اقدام مشترک، به سی‌ان‌ان می‌گوید که «همانطور که گفتیم، برجام در دستور کار نیست. ما با شرکای خود کار کرده‌ایم تا روابط رو به رشد ایران و روسیه را افشا کنیم و آنها را پاسخگو بدانیم. ما با قاطعیت با هرگونه همکاری که با اهداف منع اشاعه ما در تضاد باشد، مقابله می‌کنیم.»

به گزارش سی‌ان‌ان، نماینده ایران در سازمان ملل متحد، و وزیر خارجه روسیه به درخواست این شبکه خبری برای اظهارنظر پاسخی نداده‌اند.

در شرایطی که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، هفته گذشته مدعی شده بود که ایران در قبال کمک‌های نظامی به روسیه، خواستار کمک این کشور به برنامه هسته‌ای خود شده است، اما اطلاعات مقامات آمریکایی نشان می‌دهد که چنین توافق صریحی میان دو کشور وجود ندارد.

اما به نظر می‌رسد که کمک‌های ایران به روسیه حداقل تا حدی ناشی از این باور در میان مقامات ارشد حکومت ایران است که توافق هسته‌ای جدید، یا احیا نمی‌شود، یا حتی اگر توافقی صورت گیرد، دوام نخواهد داشت.

مقامات آمریکایی در هفته‌های اخیر تأکید کرده‌اند که مذاکرات توافق هسته‌ای، حداقل در حال حاضر، کاملا مرده است.

سرکوب وحشیانه و خشونت‌آمیز معترضان از سوی حکومت ایران، و حمایت از عملیات نظامی روسیه در اوکراین، تصور توافقی با تهران را که با کاهش تحریم‌ها، و درآمد بادآورده مالی برای این حکومت همراه باشد، برای مقامات ارشد دولت بایدن دشوار کرده است.

رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، دوشنبه گفت که هر چند آمریکا همچنان به دیپلماسی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران متعهد است، ولی مقامات آمریکایی «اگر قرار نیست هیچ اتفاقی بیفتد، وقت خود را برای توافق هسته‌ای تلف نمی‌کنند.»

او در ادامه افزود که در عوض، آمریکا روی موضوعاتی متمرکز شده است که می‌تواند «مفید» باشد، مانند حمایت از معترضان در ایران و جستجوی راه‌هایی برای توافق در زمینه انتقال تسلیحات ایران به روسیه.

رابرت مالی گفت ترجیح آمریکا در برخورد با ایران «دیپلماسی» است ولی «از ابرارهای دیگر و در صورت لزوم، به‌عنوان آخرین گزینه، از گزینه نظامی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای استفاده خواهد کرد.»