شکایت خانواده قربانیان پرواز اوکراینی در دیوان لاهه

انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز هواپیمای اوکراینی از ثبت شکایت مستقل خود علیه جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران ایران در دیوان کیفری بین‌المللی لاهه خبر داد.

این انجمن، چهارشنبه ۲۳ شهریور در توییتر اعلام کرد: «بعد از ماه‌ها بررسی و تنظیم شکایت‌نامه، خرسندیم که اعلام کنیم امروز ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲ شکایت رسمی انجمن خانواده‌ها علیه جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران در عالی‌ترین نهاد قضایی دنیا جهت بررسی جرایم کیفری، دیوان بین‌المللی کیفری در لاهه، ثبت شد».

این شکوائیه، جمهوری اسلامی و سپاه را به «کشتار عامدانه غیرنظامیان»، «ارتکاب جنایت جنگی» و «جنایت علیه بشریت» متهم کرده است.

بر اساس اساسنامه دیوان لاهه، این نهاد می‌تواند به چهار اتهام جزایی «جرایم جنگی»، «نسل‌کشی»، «جنایت علیه بشریت» و «تجاوز» رسیدگی کند. جمهوری اسلامی صلاحیت قضایی این دیوان را به‌ رسمیت نمی‌شناسد. بنابراین دادستانی دیوان بین المللی لاهه تنها زمانی می‌تواند بررسی خود را آغاز کند که این پرونده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد به دیوان ارجاع شود.

در شکایت انجمن خانواده‌‌های جانباختگان هواپیمای اوکراینی، علاوه بر ارائه شواهد مختلف در ارتباط با این پرونده، شواهدی درباره اقدامات سپاه قبل و بعد از سرنگونی این هواپیما ارائه شده است.

«پرواز پی‌اس ۷۵۲» هواپیمایی اوکراین در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۲۰، دقایقی پس از ترک فرودگاه بین‌المللی تهران، با دو موشک سپاه سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین و خدمه هواپیما در اثر این حمله موشکی کشته شدند.

اگرچه حکومت ایران تا چند روز پس از این واقعه سرنگونی هواپیما توسط سپاه را رد می‌کرد، اما فشارهای مردمی و تحقیقات بین‌المللی روشن کرد این حمله «عمدی» بوده است، و در پی آن جمهوری اسلامی مجبور شد به انجام حمله اعتراف کند.

مقامات جمهوری اسلامی می‌گویند که شلیک به هواپیمای اوکراینی بر اثر «خطای انسانی» بوده است.

ایران مانع رسیدگی طرف سوم و بی‌طرف در این حادثه می‌شود و رسیدگی به این پرونده را به قوه قضائیه و مشخصا دادسرای نظامی تهران محول کرده است.

کانادا و اوکراین نیز پیشتر گزارش ایران در خصوص سرنگونی هواپیمای اوکراینی را تلاشی برای پنهان کردن واقعیت توصیف کردند و گفتند این گزارش فاقد هر گونه مدرک محکم است.