انتشار نظرات، حق زندانی است / کیوان صمیمی

یکی از فعالیت‌های قدیمی و قانونی که چندین دهه است توسط زندانیان سیاسی انجام می‌گیرد، اطلاع‌رسانی‌‌ فردی و یا جمعی پیرامون نظرات‌شان است. سال گذشته که اوین بودم در سی و چهارمین شماره از اطلاع‌رسانی «در زندان چه می‌گذرد» توضیحی داده بودم. مبارزینی که با فضای زندان‌های عمومی بعد دهه‌ی شصت آشنایی دقیق داشته باشند هم می‌دانند که راه‌های متعدد علنی و مخفی برای انتقال نظرات به بیرون از زندان وجود دارد.

بر اساس قانون نیز زندانی صرفا محکوم است که برای مدت مشخص در زندان بماند ولی محکوم نشده که در مورد نظرات، اطلاعات، مواضع و تحلیل‌های خود با همبندی‌هایش و یا در ملاقات و تلفن گفتگو نکند. بنابراین انتقال این نظرات چه به صورت تلفنی و یا در ملاقات و چه به صورت‌های مختلف کتبی  (مادامی که در دادگاه، آن هم پس از سیر مراحل کامل قضایی ثابت نشود که محتوای آن مجرمانه است)، عملی معمولی و قانونی است.

به رغم نکات فوق، اخیرا دادستان دادگاه انقلاب شیراز اعلام کرده که علت انتقال آقای کسری نوری از بند عمومی زندان شیراز به سلول انفرادی گفتگوی تلفنی وی در مورد تحلیلی است که شاید در آینده و احتمالا با امضای او و نرگس محمدی و کیوان صمیمی منتشر شود. تحلیل و بیانیه‌ای که محتوای مجرمانه بودنش هنوز توسط دادگاه احراز نشده و اساسا خود متن نیز هنوز تکمیل نشده و در مرحله تبادل نظر است.

بنابراین مشاهده می‌شود بعضی از ماموران امنیتی یا حفاظتی زندان شیراز با شنود صحبت‌های تلفنی آقای نوری و یا از طریقی دیگر، انگار که به کشف پروژه‌ای محیرالعقول و مخفی نائل آمده باشند، به قصاص قبل از جنایت دست زده و ایشان را به انفرادی منتقل کرده‌اند. سپس اعلام شده به زودی جزییات موضوع و اسامی سایر زندانیان مرتبط با این برنامه پنهانی، اعلام خواهد شد! این اقدام عجیب مامور امنیتی  مربوطه قابل پیگیری قضایی است زیرا در یک مانع‌تراشی بی‌سابقه و زودهنگام، پیش از آنکه متنی نهایی شود فردی را به خاطر گفتگو در مورد صدور بیانیه ای که آن زمان معلوم هم نبود  اساسا انجام خواهد شد یا خیر، بازخواست و تنبیه کنند.

به هر روی، اینکه کسری نوری در گفت و گویی تلفنی به صورت شفاف و غیر پنهانی با نزدیکان خود در مورد متنی اعلام نظر کرده و یا حتی اگر خواهان انتشار آن شده باشد، عملی خلاف قانون نیست؛ بلکه تنبیه کردن و انتقال ایشان به سلول انفرادی، غیر قانونی و محکوم است.

بخش امنیتی زندان شیراز پس از مطلع شدن از موضوع از طریق تلفنی که آقای نوری و همه زندانیان سیاسی هم از شنود بودن تلفن‌های زندان اطلاع دارند، طبق معمول عجله کرده است زیرا حتی محتوای متن بیانیه مورد نظر هم مجرمانه نیست.

این نوشته که به زودی در فضای مجازی منتشر می‌شود، شامل پیشنهاد شاخص‌ها و معیار‌هایی برای محتوای حرکت دموکراسی‌خواهی و نیز درخواست از فعالین سیاسی داخل و خارج برای گفتگو‌هایی نقادانه به صورت شفاهی و کتبی پیرامون آن است.

برای گذار از استبداد دیرپا در ایران، راهی طولانی در پیش داریم و تجربیات ۱۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد که حرکت در این مسیر بدون رعایت و لحاظ کردن اقدامات قانونی، ما را به مقصود نمی‌رساند کما اینکه از انقلاب مشروطیت تا کنون نرسانده است.

عدم توافق اکثریت مبارزین سیاسی بر روی این الزامات و معیارها و در نتیجه، غالب نشدن گفتمان مربوطه منجر به سترون شدن جنبش‌های مردمی شده و حداکثر اینکه مستبدی سرنگون شده اما استبدادی با رنگ و لعابی جدید مستقر شده است. اکنون نیز در صورت انفعال دموکراسی‌خواهان، ظرفیت تکرار این اتفاقات وجود دارد.

با امید به مشارکت همه طیف‌های سیاسی در گفتگو‌های مرتبط با متنی که منتشر خواهد شد.