اهمیتِ حمایت از زندانیان سیاسی

(توماج صالحی: صدای چند دقیقه از مکالمه به دلیل ضعیف بودن اینترنت سالم نیست، بابتش پوزش می‌خوام.)

گفتگوی توماج صالحی و آرش صادقی درباره اهمیت حمایت از زندانیان سیاسی:

حمایت مدنی از زندانیان سیاسی و آثار روانی و اجتماعی آن اهمیت دارد.

​۱- مبانی حقوقی و اخلاقی حمایت:​
حقوق بشر متعلق به انسان‌ها به ماورای ایدئولوژی و تفکر آن‌هاست. دفاع گزینشی از زندانیان (حمایت تنها از هم‌فکران) نقض اصل برابری است.

حمایت از یک زندانی سیاسی، صرفاً دفاع از یک فرد نیست، بلکه دفاع از «حق اعتراض» و «آزادی بیان» برای تمام آحاد جامعه است.
​
طبق اخلاق کانتی، دفاع از حقوق دیگران (حتی کسانی که عقایدشان را قبول نداریم) یک وظیفه اخلاقی است که ارزش آن در شرایط سخت و پرهزینه مشخص می‌شود.

​۲- آثار اجتماعی و سیاسی حمایت (بازدارندگی در برابر سرکوب)
​جلوگیری از عادی‌سازی سرکوب: بی‌تفاوتی نسبت به نقض حقوق یک گروه (مانند بهاییان)، راه را برای سرکوب گروه‌های دیگر (مانند دانشجویان) باز می‌کند. سکوت جامعه باعث می‌شود سرکوب به یک امر عادی تبدیل شده و دامنه آن گسترش یابد.

​هزینه‌مند کردن سرکوب: حمایت فراگیر و متحدانه، هزینه سرکوب را برای حکومت بالا می‌برد، در حالی که سکوت یا دفاع تفکیک‌شده، به حکومت چراغ سبز نشان می‌دهد.
​
حمایت از طیف‌های مختلف فکری، تمرینی برای پذیرش تنوع در جامعه است. نمونه‌های موفق این اتحاد در کمپین «نه به اعدام» و جنبش «زن، زندگی، آزادی» مشاهده شده است.

۳- وضعیت روانی زندانی (زندان به مثابه قبر)
​توماج صالحی با اشاره به تجربیات زندانیان، استعاره‌ای تکان‌دهنده را مطرح می‌کند:
​فراموشی تدریجی: زندان به قبر تشبیه شده است؛ در ابتدا همه سوگوار و نگرانند، اما به مرور زمان تماس‌ها و یادآوری‌ها کمتر می‌شود. این «فراموشی» برای زندانی فرسوده‌کننده است.

​تأثیر حمایت بر مقاومت: زندانی در انزوای کامل است. آگاهی از اینکه بیرون از دیوارهای زندان هنوز نام او برده می‌شود (حتی در حد یک توئیت ساده)، توانایی تحمل شکنجه و شرایط سخت را به شدت افزایش داده و از آسیب‌های روانی جلوگیری می‌کند.

​۴- نقش حمایت در شکستن فضای ترس​
زندانی کردن افراد ابزاری برای ترساندن جامعه است. وقتی جامعه به جای ترسیدن، با اتحاد از زندانی حمایت می‌کند، ورق برمی‌گردد و سرکوب به عامل اتحاد بیشتر تبدیل می‌شود.

​زنده نگه داشتن روحیه مقاومت: حمایت‌های مردمی پیامی روشن به حاکمیت است که جامعه تسلیم نشده و مطالبه‌گری همچنان زنده است.

​این گفتگو بر این نکته کلیدی تأکید دارد که حمایت از زندانی سیاسی، پیش از آنکه کمکی به فرد زندانی باشد، صیانت از امنیت و آزادی کل جامعه است. دفاع بدون لکنت و بدون تبعیض از تمام زندانیان سیاسی، ضامن بقای پویایی جامعه و مانعی بزرگ در برابر گسترش استبداد محسوب می‌شود.