نوسازی بافت های فرسوده تهران

دوشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۴
نوسازی بافت های فرسوده شهری سال های طولانی درگير اما و اگرهای مسئولان مانده است و اکنون کليد حل اين بحران از ديدگاه بسياری از مسئولان و کارشناسان در نظر گرفتن سياست های تشويقی برای انبوه سازان است، به گونه ای که بتوان برای آنها انگيزه های بيشتری به منظور فعاليت در مناطق دارای بافت های فرسوده ايجاد کرد و از اين رهگذر گام هايی موثر برای نوسازی بافت های فرسوده شهری برداشت. هر چند بسياری از کارشناسان در ارزيابی فعاليت انبوه سازان در حوزه بافت های فرسوده معتقدند که اين امر نتوانسته سرعت نوسازی و اصلاح بافت ها را افزايش دهد اما در عين حال آمار و ارقام موجود حاکی از گرايش گروهی از دست اندرکاران صنعت ساخت وساز در بخش خصوصی برای سرمايه گذاری در بافت های فرسوده و اجرای پروژه های انبوه سازی است. به گفته «منوچهر خواجه دلويی»، رئيس سازمان عمران و بهسازی بافت شهری، آمار موجود اميدوارکننده است. وی با ارزيابی مثبت از عملکرد بخش خصوصی و فعاليت های مرتبط با انبوه سازی در بافت های فرسوده می گويد: «در سال گذشته و از زمانی که سياست های تشويقی برای حمايت از انبوه سازان در نظر گرفته شد، ما شاهد افزايش فعاليت آنها و استقبال از اين سياست های تشويقی بوديم. چنانچه بخش خصوصی و انبوه سازان بالغ بر ۶۸۰۰ ميليارد ريال در طرح ها و پروژه های مرتبط با اين حوزه از سال ۸۳ سرمايه گذاری کردند.» به گفته اين مقام مسئول مشارکت بخش خصوصی به منظور انبوه سازی در بافت های فرسوده از دو طريق مشارکت مستقيم و غيرمستقيم بوده است. او پيش بينی می کند که در سال ۸۴ روند فعاليت بخش خصوصی در نوسازی بافت های فرسوده با توجه به سياست ها و اهداف پيش بينی شده، رشد چشمگيری نسبت به سال ۸۳ داشته باشد. «خواجه دلويی» می گويد: «ممنوعيت گسترش دامنه شهرها بر پايه مصوبه عالی شهرسازی و معماری از يکسو و ضرورت پاسخگويی به نياز رو به افزايش مسکن از سوی ديگر، زمينه را برای فعاليت بيشتر انبوه سازان در بافت های فرسوده فراهم می کند. ضمن اينکه برنامه چهارم توسعه نيز مکانيسم های تشويقی ويژه ای در اين زمينه به کار گرفته است و به تمام سازندگان انبوه در بافت های فرسوده، بسته به قطعاتی که تجميع می کنند از ۳۰ تا ۱۰۰ درصد سود بانکی اعطا می کند.» به گفته خواجه دلويی با توجه به وسعت بافت های فرسوده در کشور فعاليت انبوه سازان که منجر به تجميع پلاک های فرسوده می شود، راهی مطمئن و سياستی رو به جلو است. وی در عين حال معتقد است اقدام برای نوسازی بافت های فرسوده نبايد منجر به گسست های فرهنگی و هويتی در شهرها شود. خواجه دلويی در اين باره می گويد: «شايد يکی از نکات مهم ساخت وساز در اين مناطق، تاکيد بر رعايت اصول و مبانی ويژه طراحی شهری و معماری است. البته در طرح های «طراحی شهری» که در اين مناطق تهيه و تصويب شده است، بيشتر حفظ ويژگی های ساخت وسازها در کلياتی مانند سيمای شهر، نحوه جرم گذاری، فضاهای پر و خالی، مصالح مجاز در نماها و رعايت مقررات ملی ساختمان تاکيد شده است اما توجه به هويت اين مناطق نيز از اصول انکارناپذير است.» وی معتقد است که در صورت ساخت بناهای بی هويت، مردم برای سکونت در اين مناطق تمايلی نخواهند داشت و بر همين پايه بايد بخش خصوصی را به رعايت ديدگاه های جامعه شناسی شهری در نوسازی بافت های فرسوده تشويق و به سمت هويت زايی در نوسازی بافت های فرسوده ترغيب کرد.