با ارز چه کنیم؟
دکتر محمد طبیبیان
دکتر محمد طبیبیان، اقتصاددان لیبرال ایرانی، در یادداشتی تلگرامی نوشت:
از سال‌های اوایل انقلاب كه چندنرخى شدن ارز نمايان شد؛ پيشنهاد برخى كارشناسان از جمله اينجانب اين بود كه بازار ارز ايجاد شود، هركس از دولتى و خصوصى ارز لازم دارد در آن بازار خريدارى كند و هركه ارز براى فروش دارد؛ از دولت و صادركننده و ديگران در آن بازار بفروشد.
دولت به هركس می‌خواهد كمک كند، به صورت شفاف از طريق بودجه ريال بدهد و اين بهانه افشا و بى‌اعتبار شده را كه نيت ارز ارزان كمک به مردم است؛ كنار بگذارد.
به اين ترتيب، قيمت را عرضه و تقاضا تعيين مى‌كند. درعين حال، قيمت سبب تنظيم واردات و ترغيب صادرات می‌شود.
قيمت ارز، از مسافرت‌هاى خارجى افراطى جلوگيرى می‌كند و درآمد دولت از محل ارز هم به جيب رانتخوارهايى كه از دونرخى بهره می‌برند؛ نمی‌ريزد و در عوض براى كشور هزينه می‌شود.
ده‌ها سال است كه تصمیم‌گيرندگان گوش ناشنوايى دارند. در اين زمينه و دليل هم منافع كلان سازمان يافته است كه به تدريج عوامل آن براى همگان شناخته شده‌اند.
اخيرا در خبرها بود كه دولت پذيرفته كه صادركنندگان و واردكنندگان به صورت توافقى ارز مبادله كنند؛ يعنى هنوز حاضر نيستند دست از ارز ٤٢٠٠ يا ٣٨٠٠ تومانى بردارند، به بهانه كالاهاى ضرورى.
در صورتى كه باز هم بر همگان روشن است كه ارز هر قيمتى باشد؛ واردكنندگان ترجيحى، كالاى وارداتى را بر اساس ارز آزاد و مازاد بر آن ارزش گذارى می‌كنند و اختلاف قيمت رسمى و آزاد می‌شود رانت در کیسه‌هاى از قبل انباشته‌شده.
چاره كار هم ايجاد بازار ارز است. اين امر سبب كاهش قيمت ارز نمى شود، سبب رفع موانع تحريم نمی‌شود؛ اما رانت‌ها را حذف و خزانه دولت را تقويت می‌کند و در جهت كاهش فشار نقدينگى عمل خواهد كرد و با تنوع بخشى به تجارت خارجى راه‌هاى بيشترى براى كاهش فشار تحریم‌ها توسط صادركنندگان و واردكنندگان متعدد جستجو می‌شد.
علامت‌دهى قيمتى در بازار شفاف شده و خريدار و فروشنده از اين سردرگمى نجات می‌يابند.
