بیانیه چهارم کارزار مشترک سازمان‌های مدنی در آستانه روز جهانی حقوق بشر
نه به اعدام – آری به زندگی
از نگاه انقلاب زن، زندگی، آزادی
اعدام، بازمانده‌ی کهن‌ترین و فجیع‌ترین اشکال خشونت سازمان‌یافته بشر است. در نظام‌های استبدادی، بویژه در حکومت اسلامی ایران، قانون به پوششی برای بازتولید خشونت بدل شده است. اعدام نه اجرای عدالت، که نفی کرامت انسان است. هیچ قدرت، حاکمیت، ایدئولوژی یا دینی حق ندارد در جایگاه داور زندگی و مرگ انسان بنشیند. در هر جامعه‌ای که مرگ به نام قانون جاری می‌شود، انتقام جای عدالت را می گیرد و قانون به ابزار سلطه تبدیل می شود.
ما بر این باوریم که اعدام، فجیع‌ترین شکل خشونت است، زیرا در آن دولت و نهادهای قدرت مستقیماً در نقش قاتل ظاهر می‌شوند و خشونت را از سطح فردی به سطح نهادی ارتقا می‌دهند. اعدام، ابزار سیاسی حکومت‌های استبدادی برای تحمیل ترس، کنترل قهرآمیز جامعه و خاموش کردن صدای مخالفان است. حکومت اسلامی ایران در این چهل و هفت سال نه تنها اعدام و قتل دولتی را در چهارچوب مرزهای ایران به پیش رانده، بلکه در بیرون از مرزهای ایران نیز تا بحال سازمانده بیش از ۲۵۰ قتل مخالفین سیاسی خود بوده است. در برابر چنین بیدادگری، وظیفه‌ی هر وجدان بیدار، مبارزه با «قانونی» است که زندگی انسان را به حکم قدرت می‌ستاند.
خشونت تنها به گلوله و شلاق محدود نیست؛ خشونت در زبان، در تبعیض، در تحقیر، در روابط جنسیتی و طبقاتی و در ساختارهای قدرت جاری است. از این دیدگاه اعدام تبلور نهایی منطق خشونت است — همان منطقی که انقیاد زن، تبعیض شهروندی، بی‌حقی کارگر و طرد دگراندیش را توجیه می‌کند. جامعه‌ای که اعدام را می‌پذیرد، در واقع به خشونت سیستماتیک حکومتی به‌مثابه بنیان نظم اجتماعی رأی داده است.
انقلاب «زن، زندگی، آزادی» در ژرف‌ترین معنای خود، جنبشی علیه تمام اشکال خشونت است. این انقلاب از آزادی پوشش زنان ایران آغاز شد و به کرامت انسان گسترش یافت. زن در این انقلاب، نماد زندگی در برابر مرگ و خشونت است. همان‌گونه که این جنبش از دل قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی زاده شد، امروز نیز در برابر هر شکل از سیاست مرگ می‌ایستد. رسالت این انقلاب، بازسازی سیاست بر محور زندگی است.
بر این اساس و در چارچوب انقلاب «زن، زندگی، آزادی»، موضع ما در قبال اعدام نفی کامل مبانی فرهنگی، سیاسی و ایدئولوژیک خشونت و در نتیجه رد فجیع‌ترین شکل آن، یعنی اعدام است. ما کنشگران سیاستی هستیم که هدف آن پایان دادن به خشونت و گذار از سیاست مرگ به سیاست زندگی است. اعدام نقض آشکار حق حیات و جلوه‌ی عریان خشونت دولتی است. راستا و هدف مبارزه‌ی ما، لغو بی‌قیدوشرط احکام و مجازات اعدام، توقف فوری اجرای احکام مرگ و آغاز گفت‌وگویی ملی برای پایان دادن به رژیم اسلامی اعدام‌محور است. ما برای آینده‌ای هم‌پیمان شده‌ایم که در آن، زندگی حق همه انسان‌هاست.
بیایید «نه به اعدام» را به جنبش اجتماعی گسترده و سرتاسری در ایران بدل کنیم.
چشم‌انداز و اصول جنبش
جنبش مردم ایران در سال‌های اخیر، با شعار راهبردی «زن، زندگی، آزادی»، چشم‌اندازی نو از رهایی، امید و کرامت انسانی آفریده است. این شعار نه تنها خواهان آزادی زنان و رهایی جامعه از تبعیض و برقراری برابری است، بلکه سه محور بنیادین مبارزه‌ی امروز ما را نیز شکل می‌دهد:
الف: زن – نماد پایداری و آگاهی
دفاع از حقوق، آزادی ،برابری و امنیت زنان ایران، نه وظیفه‌ای انسانی، بلکه محور اصلی و پیش شرط هر تحول پایدار اجتماعی در ایران و آزادی ایرانیان است.
ب: زندگی – حق بنیادین انسان
«زندگی» حق بی‌چون‌وچرای هر انسان است. امروز، فریاد «نه به اعدام» پژواک وجدان ملی و جهانی ماست. ما خواهان پایان چرخه‌ی خون و انتقام و برقراری عدالت واقعی برای همه‌ی جانباختگان خشونت دولتی هستیم.
پ: آزادی – افق رهایی مردم
مبارزه با اعدام بخشی از تلاش گسترده برای آزادی، کرامت و رهایی ایران از بند استبداد است. آزادی نه تنها شعار، بلکه هدف نهایی جنبش مدنی گسترده مردم ایران ماست.
فراز کنونی جنبش نه به اعدام و مسئولیت تاریخی ما
ایران امروز صحنه‌ی جنبش‌های مردمی و فعالیت‌های مدنی پویا است. شبکه‌های آزادیخواه، نهادهای دادخواه و رسانه‌های آگاه، زمینه‌ای مناسب برای هدایت تغییرات دموکراتیک فراهم آورده‌اند. در حالی که بخش بزرگی از ائتلاف‌های سیاسی سنتی به دلیل فرسودگی ایدئولوژیک، ساختار کهنه، عدم حضور در نهادهای مدنی و عدم پیوند با آنان، درک نادرست از نقش نهادهای مردمی و در پی آن نداشتن پیوند با ایرانیان در هدایت مؤثر این جنبش ناتوان مانده‌اند، ما – نهادها و فعالان مدنی – با تکیه بر اعتماد مردم، مسئولیت تاریخی خود را برای پایان دادن به جمهوری اسلامی زن‌ستیز، کودک‌کش و ایران ویران‌گر و ایجاد سامانه‌ای دموکراتیک و انسانی بر عهده گرفته‌ایم.
محورهای اصلی کارزار: نه به اعدام، آری به زندگی
با پای فشردن بر سه اصل همبستگی، عدالت و کرامت انسانی، ما خواستار تحقق موارد بر شمرده زیرین می باشیم:
اول: توقف فوری و لغو مجازات و احکام اعدام در ایران؛
دوم: اعزام یک هیئت مستقل بازرسی حقوقی بین‌المللی جهت بازدید و بررسی وضعیت زندانیان سیاسی و عقیدتی و غیره به زندانهای کشور و آزادی همه زندانیان سیاسی
سوم: پیگیری حقوقی و رسانه‌ای پرونده‌های اعدام با دلایل سیاسی و امنیتی در نهادهای بین‌المللی؛ در راستای پیگیری عدالت انتقالی
چهارم: تقویت همکاری میان سازمان‌های مدنی، حقوق بشری و رسانه‌ای؛
پنجم: حمایت حقوقی و بشردوستانه از خانواده‌های جانباختگان؛
ششم: جلب توجه دولتها و مراجع بین المللی به امر ترورها و قتلهای دولتی مخالفین حکومت اسلامی در خارج از ایران برای مقابله با عملیات تروریستی رژیم اسلامی و شناسایی شبکه اطلاعاتی و کارگزاران آن در برون از مرزهایش؛
مراحل عملیاتی پیکار مدنی
الف: اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی عمومی: روایتگری از جانباختگان و خانواده‌ها، انتشار گزارش‌ها و کمپین‌های رسانه‌ای؛
ب: پیگیری حقوقی و بین‌المللی: ارائه اسناد و دادخواست‌ها به نهادهای حقوق بشری و پارلمان‌های جهانی؛
پ: همبستگی و مقاومت سازمانی: برگزاری اقدامات همزمان مدنی، فرهنگی و نمادین تا توقف کامل اجرای اعدام و لغو احکام آن در قانون.
فراخوان همبستگی و اقدام مشترک
ما تمامی سازمان‌ها، نهادها، رسانه‌ها و شخصیت‌های مدنی و سیاسی آزادیخواه در داخل و خارج کشور را فرا می‌خوانیم تا به این کارزار بپیوندند.
صدای متحد ما، صدای وجدان انسانی است. با همبستگی ملی و پشتیبانی افکار عمومی جهانی، می‌توان چرخه‌ی خشونت را شکست و راه آزادی، عدالت و کرامت انسانی را گشود.
تا رهایی مردم، نجات ایران و دستیابی به دموکراسی، هم‌پیمان، همراه و باورمند خواهیم ماند.
نه به اعدام – آری به زندگی
زن، زندگی، آزادی
آزادی، عدالت و کرامت انسانی برای همه‌ی ایرانیان
امضاها:
بهروز اسدی
اقبال اقبالی
ارژنگ برهان
فرامرز بهار
پریسا پوینده
سهیلا ستاری
البرز سلیمی
ساسان شاهین
تاریخ: ۱۷ آبان ۱۴۰۴
