معنی پیمان دفاعی عربستان و پاکستان / احمد زیدآبادی

یک پیمان استراتژیک دفاع متقابل بین محمدبن سلمان ولیعهد عربستان و شهباز شریف نخست‌وزیر پاکستان در ریاض به امضا رسیده است. بر اساس این پیمان، هرگونه حمله به یکی از دو کشور، حمله به دیگری تلقی خواهد شد و دو طرف متعهد به استفاده از همه ابزارهای دفاعی و نظامی برای مقابله با هر تهدید مشترک شده‌اند.

امضای چنین پیمانی در این شرایط خیلی معنادار است بخصوص برای کشور ما.

چرا برای کشور ما؟ چون به خلاف برخی از تصورات، نگرانی عربستان از حملۀ احتمالی اسرائیل یا کشور دیگری در منطقه نیست، نگرانی‌اش از تکرار حمله به آرامکو در صورت بالاگرفتن رویارویی جمهوری اسلامی با جهان غرب و اسرائیل است.

در جریان حملۀ آمریکا به تأسیسات فردو، برخی افراد از جمله شیخ حمید رسایی خواستار حمله به پایگاه‌های آمریکا در عربستان به عنوان اقدامی تلافی‌جویانه شدند. در پی چنین تهدیدهایی گویا پاکستانی‌ها به تهران پیغام داده بودند که حمله به عربستان حمله به پاکستان محسوب می‌شود!

واقعیت این است که سعودی‌ها پس از حملۀ سال ۱۳۹۸ به تأسیسات نفتی آرامکو، خود را به شدت آسیب‌پذیر یافتند؛ بخصوص اینکه دولت ترامپ در آن مقطع اقدام خاصی در برابر این حمله نکرد. از این رو، عربستان خواستار دخالت چین برای عادی‌سازی روابطش با تهران شد تا خود را از درگیری بین ایران و غرب دور نگه دارد. با آنکه اکنون روابط ایران و عربستان عادی است با این حال، سعودی‌ها از برخی تهدیدهای محافل تندرو در تهران که بعضاً حمله به منابع انرژی در منطقه را در صورت وقوع دوبارۀ جنگ به میان می‌کشند، به شدت نگرانند.

سعودی‌ها به سهم خود علاقمندند که بحران اتمی ایران از راه دیپلماتیک حل شود، اما می‌دانند که همۀ امور در کنترل آنها نیست و هر آن ممکن است آتش جنگ دوباره شعله‌ور شود و آنها به عنوان متحد نزدیک آمریکا هدف انتقام‌جویی قرار گیرند.

به همین منظور آنها علاوه بر جلب حمایت چین و روسیه در کنار آمریکا، به حمایت قویِ یک قدرت اتمی منطقه نیز نیاز دارند تا در برابر تهدیدات احتمالی بازدارنده باشد. این قدرت همانا پاکستان است. پاکستان گرچه همیشه حامی سعودی‌ها بوده اما برای محکم‌کاری پیمان دفاعی متقابل هم بین‌شان امضا شده است تا جای هیچ شک و شبهه‌ و تردیدی در این مورد باقی نماند.

پاکستان اتمی اما به شدت فقیر هم نیازمند چنین نقشی است، زیرا در مقابل حمایت امنیتی از سعودی‌ها، کمک اقتصادی قابل ملاحظه‌ای از آنان دریافت می‌کند.

تلگرام نویسنده
@ahmadzeidabad