فشار اصلاح‌طلبان بر خامنه‌ای برای توقف غنی‌سازی اورانیوم
در حالی که جنگ ایران و اسرائیل وارد دومین هفته خود شده، فشارهای داخلی بر رهبری جمهوری اسلامی افزایش یافته است. برخی از سیاستمداران میانه‌رو در ایران، از جمله محمد خاتمی رئیس‌جمهور پیشین و محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین، تلاش دارند علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را به پذیرش خواسته آمریکا برای توقف غنی‌سازی اورانیوم ترغیب کنند.
به گزارش خبرگزاری آلمان (dpa)، این چهره‌ها در تدارک ارسال نامه‌ای به خامنه‌ای هستند و هدف آن را “تضمین آینده جمهوری اسلامی و بازگرداندن صلح” عنوان کرده‌اند.
دو روز پیش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران نیز در گزارشی با عنوان “تنفس مصنوعی به نتانیاهو توسط عناصر مشکوک داخلی” مدعی شد که چندین عنصر باسابقه و مشکوک در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد تحرکاتی علیه آن‌چه “وفاق و انسجام ملی” خوانده شده، هستند.
بر اساس این گزارش، این افراد تلاش دارند برخی علمای قم را برای صدور درخواست علنیِ تسلیم و سازش در برابر اسرائیل به میدان بیاورند و یکی از مقامات سابق جمهوری اسلامی را به‌عنوان چهرهٔ نمادین این جریان مطرح کنند.
تأکید بر مذاکره با غرب
اصلاح‌طلبان که خواهان حفظ ساختار جمهوری اسلامی و ایجاد تغییرات در چارچوب موجود هستند، مذاکرات با غرب را راه‌حل بحران فعلی می‌دانند. محمدجواد ظریف که ده سال پیش از چهره‌های اصلی مذاکرات توافق هسته‌ای وین بود، اکنون نیز بر راهکار دیپلماتیک تأکید دارد.
در مقابل، اصولگرایان و تندروها که جناح غالب در ساختار قدرت هستند، همچنان بر مواضع پیشین اصرار می‌ورزند و توقف غنی‌سازی را خط قرمز می‌دانند.
تکرار تاریخ یا چرخش راهبردی؟
با وجود فشارها، تغییر موضع علی خامنه‌ای بعید به نظر می‌رسد. پیش از آغاز جنگ، واشنگتن و تهران بیش از دو ماه بر سر برنامه هسته‌ای مذاکره کرده بودند، اما این گفت‌وگوها بر سر توقف کامل غنی‌سازی به بن‌بست رسید. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز جمعه ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) در ژنو بار دیگر این موضع را در دیدار با نمایندگان آلمان، فرانسه و بریتانیا تکرار کرد.
تحلیلگران در ایران وضعیت کنونی را با پایان جنگ ایران و عراق مقایسه می‌کنند؛ زمانی که جمهوری اسلامی نهایتاً پذیرفت قطعنامه شورای امنیت را اجرا کند.
در این میان، گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال ورود مستقیم آمریکا به جنگ، به نگرانی‌ها در تهران و افزایش تلاش‌ها برای تغییر مسیر دیپلماتیک دامن زده است.
دویچه وله فارسی
