iran-emrooz.net | Wed, 03.12.2025, 7:45

مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران از مقام‌های جمهوری اسلامی خواست اجرای حکم اعدام گُلی کوهکن را متوقف کنند. گلی کوهکن در سال ۲۰۱۸، پس از حمله‌ی همسر خشونت‌گر به او و فرزندش، در جریان یک درگیری منجر به مرگ، بازداشت و سپس به قصاص محکوم شد.

متن یادداشت مای ساتو در باره گلی کوهکن:

همراه کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل، من از مقامات ایرانی می‌خواهم اجرای حکم گُلی کوهکن، زن ۲۵ ساله بلوچ و بازمانده خشونت خانگی که برای دسامبر ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۴)  تعیین شده است، را متوقف کنند.

کوهکن، زن بلوچِ بدون مدارک هویتی، در سن ۱۲سالگی مجبور به  ازدواج اجباری شد، در ۱۳سالگی صاحب فرزند شد و سال‌ها خشونت جسمی و روانی را تحمل کرد. در سال ۲۰۱۸، پس از آن‌که همسرش او و پسر ۵ ساله‌شان را مورد ضرب‌وجرح قرار داد، در پی یک درگیری کشته شد.

دادگاه‌های ایران گلی کوهکن را به قصاص محکوم کردند. خانواده‌ی قربانی تنها در ازای دریافت ۱۰ میلیارد تومان از زندگی او می‌گذرند، مبلغی که تهیه‌اش برای یک زن بلوچ بدون مدارک هویتی که خانواده‌اش نیز او را طرد کرده‌اند غیرممکن است.

گلی کوهکن جان به در برده از خشونت خانگی و قربانی نظام قضایی‌ست. اعدام او نمایانگر بی‌عدالتی عمیق خواهد بود. اگر حکم اجرا شود، حکومت زنی را خواهد کشت که سال‌ها قربانی خشونت مبتنی بر جنسیت بوده است و در همان حال از خود و فرزندش دفاع کرده‌است.

بین سال‌های ۲۰۱۰ تا  ۲۰۲۴ (۱۳۸۹-۱۴۰۳) دستکم ۲۴۱ زن در ایران اعدام شده‌اند، اکثرشان زنانی بوده‌اند که همسر یا شریک زندگی خشونت‌گر خود را، اغلب حین دفاع از خود کشته بودند.

پرونده گُلی کوهکن به‌روشنی نشان می‌دهد که چگونه تبعیض جنسیتی و به حاشیه رانده‌شدگی اتنیکی درهم‌تنیده می‌شوند و بی‌عدالتی‌های ویرانگری ایجاد می‌کنند.