سه شنبه ۴ آذر ۱۴۰۴ - Tuesday 25 November 2025
ايران امروز
iran-emrooz.net | Tue, 25.11.2025, 8:14

بن‌بست حزب‌الله لبنان پس از ترور طباطبایی


العربیه فارسی

حمله جدید اسرائیل به ضاحیه جنوبی بیروت و هدف‌گیری هيثم علی طباطبایی، از فرماندهان بلندپایه حزب‌الله و فردی که رسانه‌های اسرائیلی او را «رئیس ستاد حزب» و نفر دوم در ساختار نظامی آن توصیف کرده‌اند، جبهه «باز» لبنان را وارد مرحله‌ جدیدی از تنش کرده است.

در حالی که لبنان و نیز اسرائیل در انتظار واکنش حزب‌الله به این ضربه امنیتی در قلب منطقه نفوذش هستند، پرسش‌ها درباره «هویت جانشین طباطبایی» بالا گرفته است؛ به‌ویژه‌ اینکه گزینه‌ها محدود به چند چهره نظامی است.

محمد حیدر؛ گزینه اصلی جانشینی طباطبایی

منابع آگاه لبنانی که با «العربيه» گفت‌وگو کرده‌اند، می‌گویند، محمد حیدر به دلیل تجربه گسترده‌اش در میدان‌های عملیاتی محتمل‌ترین گزینه برای جانشینی طباطبایی است. این منابع افزودند که طباطبایی در «بازسازی و تقویت توان نظامی حزب‌الله پس از ضربات پیاپی در جنگ سال گذشته» نقش مهمی داشت.

بر اساس گزارش‌ها، حیدر نیز در مدیریت عملیات نظامی جنوب لبنان مشارکت داشته، عضو دائم «شورای جهادی» است و بارها هدف ترور قرار گرفته است که آخرین آنها در جریان جنگ سال گذشته بود. او همچنین بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ نماینده پارلمان لبنان از فراکسیون حزب‌الله بود.

ساختار «شورای جهادی» حزب‌الله

«شورای جهادی» یا همان شورای نظامی حزب‌الله، طی سال‌های اخیر ضربات سنگینی خورده و بسیاری از اعضای نسل اول آن، که دارای تجربه نظامی طولانی بودند، با حملات اسرائیل در ضاحیه کشته شده‌اند.

این شورا مسئول فعالیت‌های نظامی و امنیتی حزب‌الله است و زیر نظر «شورای مجلس» فعالیت می‌کند و اعضای آن با فرماندهان ایرانی به‌ویژه سپاه پاسداران همکاری نزدیک دارند.

استراتژی «قطع سرها»

سرتیپ فادی داوود کارشناس نظامی بازنشسته در گفت‌وگو با «العربيه گفت که اسرائیل همچنان به «استراتژی قطع سرها» پایبند است؛ استراتژی‌ای پرهزینه که تمرکز آن بر نابودی ساختار فرماندهی و کنترل حزب‌الله است.

او افزود که بازسازی شبکه نظامی حزب‌الله فرآیندی زمان‌بر است و شامل مراحل: بازیابی ضربه، ارزیابی خطاها، بازسازی سازوکارها و تجهیزات، بازآموزی نیروهای انسانی، و سپس بازگشت به عملیات کامل می‌شود؛ فرایندی که حدود یک سال طول می‌کشد.

به گفته داوود، انتخاب جایگزین‌ها به دو عامل بستگی دارد: نخست موقعیت نظامی فرد جایگزین و دوم ویژگی‌های شخصیتی جایگزین.

فادی داوود تأکید کرد که حزب‌الله به‌طور «ارگانیک» به سپاه پاسداران وابسته است و تعیین جانشین‌ها غالباً از تهران می‌آید.

شکاف داخلی در حزب‌الله

او همچنین اشاره کرد که «در داخل حزب، شکاف میان کسانی که طرفدار رویارویی با اسرائیل هستند و کسانی که از حجم خسائر آگاه‌اند، رو به افزایش است». اما تصمیم نهایی درباره نحوه پاسخ فقط از سوی «رهبر ایران» گرفته می‌شود.

حزب‌الله زیر ضربه امنیتی

علی الأمین، سردبیر سایت «جنوبية»، گفت که ترور طباطبایی با این دقت نشان داد حزب‌الله همچنان از نظر امنیتی «کاملاً نفوذپذیر» است و رازهای امنیتی ویژه‌ای که همواره به آن مباهات می‌کرد، را از دست داده است.

او افزود که اگرچه حزب‌الله جایگزین‌هایی برای مقام‌های کشته‌شده دارد، اما «موانع بسیاری» پیش روی شورای نظامی جدید قرار دارد و این ساختار جدید «بسیار محتاط‌تر و ناتوان‌تر» در تحرک و ابتکار عمل خواهد بود.

الأمین تأکید کرد که این ترور «ادعاهای نصرالله درباره ترمیم توان نظامی حزب» را نقض می‌کند، و نشان می‌دهد که فرماندهی حزب‌الله برای اسرائیل آشکار است.

نسل قدیم تقریباً حذف شده است

او یادآور شد که بیشتر نسل قدیمی حزب‌الله یا ترور شده‌اند یا به دلایل دیگر از صحنه خارج شده‌اند.

او تأکید کرد که «حزب‌الله تابع تصمیم ایران است» و تهران ممکن است از «ساختار نظامی حزب‌الله» به عنوان «کارت مذاکره با آمریکا» استفاده کند.

از عماد مغنیه تا طباطبایی

عماد مغنیه ریاست شورای نظامی را تا زمان ترورش در فوریه ۲۰۰۸ بر عهده داشت و سپس مصطفی بدرالدین تا زمان کشته‌شدنش در ۲۰۱۶ جایگزین شد. پس از او ابراهیم عقیل فرمانده «نیروی الرضوان» که در سپتامبر ۲۰۲۴ در ضاحیه ترور شد. پس ترور عقیل فؤاد شکر، از نسل بنیان‌گذاران حزب ریاست شورای را به عهده گرفت که او نیز در ژوئیه ۲۰۲۴ کشته شد. پس از کشته شدن شکر ، علی کرکی نیز به همراه حسن نصرالله در یکی از حملات اسرائیل به ضاحیه جان باخت.

چه کسانی هنوز زنده‌اند؟

از میان فرماندهان اصلی در شورای نظامی، کسانی که تاکنون از ترور مصون مانده‌اند عبارت‌اند از: محمد حیدر ، محتمل‌ترین جانشین طبطبایی، طلال حمیه، فرمانده واحد عملیات خارجی، خلیل حرب، از مشاوران نزدیک نصرالله که در عملیات علیه اسرائیل دست داشته است.



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2025 | editor@iran-emrooz.net