iran-emrooz.net | Thu, 20.11.2025, 11:25

هیئت تحریریه روزنامه «واشنگتن پست»
۲۰ نوامبر ۲۰۲۵ 

ولیعهد در ازای وعده سرمایه‌گذاری، جنگنده‌های اف-۳۵، جایگاه امنیتی جدید و مشروعیت دریافت کرد.

دروغ‌های رئیس‌جمهور دونالد ترامپ درباره ستون‌نویس مقتول ما، جمال خاشقجی، دستاوردهای ملموس‌تری را که در جریان سفر این هفته محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، به او اعطا شد تحت‌الشعاع قرار داد. در مجموع، محمد از این سفر بیش از ایالات متحده بهره برد، هرچند کسب‌وکارهای خانواده ترامپ نیز از معاملات خصوصی با سعودی‌ها سود کلانی خواهند برد.

«ام‌بی‌اس» ــ لقب محمد ــ با مجوز خرید ۴۸ فروند جنگنده پیشرفته اف-۳۵ که بسیاری در پنتاگون و اسرائیل به او اعتماد ندارند که در اختیار داشته باشد، و همچنین نزدیک به ۳۰۰ تانک آبرامز به کشور بازمی‌گردد. ترامپ همچنین جایگاه «متحد عمده غیرناتو» را به عربستان اعطا کرد و توافق کرد فناوری هوش مصنوعی «در سطح جهانی» را در اختیار این کشور قرار دهد؛ امید است که این فناوری در نهایت به چین منتقل نشود.

در مقابل، سعودی‌ها متعهد شدند نزدیک به یک تریلیون دلار در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کنند؛ رقمی که از ۶۰۰ میلیارد دلاری که در ماه مه اعلام کرده بودند افزایش یافته است. آنان هیچ بازه زمانی برای تحقق این رقم دور از ذهن ارائه نکردند؛ رقمی که تقریباً برابر با کل تولید اقتصادی سالانه عربستان است. تحلیلگران می‌گویند تحقق این وعده با توجه به کاهش قیمت نفت و کسری بودجه فزاینده ناشی از هزینه‌های بیهوده در پروژه‌های زیرساختی بی‌ثمر، دشوارتر خواهد بود. اما ترامپ عاشق نمایش ارقام بزرگ است و سعودی‌ها، مانند دیگر کشورها، خوشحالند که همراهی کنند.

واقعیت ناخوشایند ژئوپلیتیک آن است که ایالات متحده ناگزیر از تعامل با خاندان سلطنتی سعودی است. این پادشاهی سدّی در برابر رژیم رادیکال ضدآمریکایی ایران و نیروهای نیابتی منطقه‌ای آن محسوب می‌شود. همچنین حمایت عربستان برای طرح‌های بازسازی غزه حیاتی است.

با این حال، در جریان سفرش به واشنگتن، بن‌سلمان همچنان در برابر درخواست‌های ترامپ برای پیوستن به دیگر کشورهای عربی میانه‌رو در توافق‌های ابراهیم مقاومت کرد. ولیعهد می‌گوید چنین به‌رسمیت‌شناسی تنها زمانی ممکن است که اسرائیل مسیر معتبری به سوی تشکیل دولت فلسطینی را بپذیرد. انتقال جنگنده‌های اف-۳۵ می‌توانست مشوق بزرگی برای ترغیب بن‌سلمان به امضای توافق‌ها باشد؛ اما این گزینه دیگر وجود ندارد.

آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اخیراً در گزارشی هشدار داد که چین ممکن است در صورت پیشبرد فروش، به فناوری اف-۳۵ دسترسی پیدا کند، زیرا ریاض با پکن شراکت امنیتی دارد. رهبران دفاعی اسرائیل نیز جداگانه ابراز نگرانی کردند که این معامله برتری هوایی اسرائیل در خاورمیانه را به خطر می‌اندازد. ترامپ این نگرانی را پذیرفت، اما نتیجه گرفت هر دو کشور سزاوار داشتن هواپیماهای «در بالاترین سطح» هستند. خوشبختانه، ترامپ و بن‌سلمان به توافقی برای اشتراک فناوری هسته‌ای غیرنظامی با عربستان دست نیافتند ــ کشوری که از انرژی ارزان سرشار است ــ هرچند توافق کردند گفت‌وگوها را ادامه دهند.

برای ترامپ، این رابطه هم عمل‌گرایانه است و هم شخصی. رئیس‌جمهور مدت‌هاست که به پادشاهی سعودی علاقه‌مند است و در نخستین سفرهای خارجی مهم خود در هر دو دوره ریاست‌جمهوری به آنجا سفر کرده است. کسب‌وکار خانوادگی او همکاری گسترده‌ای با سعودی‌ها دارد، از جمله توسعه مشترک یک مجتمع تفریحی لوکس در مالدیو و چندین پروژه با برند ترامپ در داخل عربستان. صندوق ثروت ملی این کشور دو میلیارد دلار به صندوق سرمایه‌گذاری تحت مدیریت داماد ترامپ، جرد کوشنر، اختصاص داده و لیگ گلف «لیو» که با حمایت سعودی‌ها اداره می‌شود، مسابقاتی را در املاک ترامپ برگزار کرده است.

ملانیا ترامپ، بانوی اول، در ضیافت شام رسمی به افتخار محمد در کاخ سفید، لباس سبزی پوشید تا نشانه‌ای از حمایت از پادشاهی باشد. دونالد ترامپ جونیور، که همراه با برادرش اریک کسب‌وکارهای خانوادگی را اداره می‌کند، حضور داشت. کریستیانو رونالدو، بازیکن باشگاه فوتبال سعودی، نیز شرکت کرد؛ ترامپ گفت پسر کوچک‌ترش، بارون، طرفدار پر و پا قرص اوست. حتی ایلان ماسک نیز پس از اختلافاتش با ترامپ در ماه ژوئن، برای نخستین بار بازگشت.

بازسازی تصویر عمومی بن‌سلمان از دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن آغاز شد؛ کسی که وعده داده بود او را «مطرود» بداند، اما در سال ۲۰۲۲ به جده پرواز کرد و در تلاشی برای پایین نگه‌داشتن قیمت نفت پس از حمله روسیه به اوکراین، مشت معروفی با ولیعهد رد و بدل کرد. ترامپ با تمسخر آن مشت، بن‌سلمان را با دست‌دادنی گرم استقبال کرد و گفت: «برایم مهم نیست این دست کجا بوده است»؛ اشاره‌ای آشکار به نتیجه‌گیری سازمان سیا مبنی بر اینکه او دستور قتل خاشقجی را صادر کرده است.

در حالی که محمد با اجازه رانندگی زنان، گسترش مراکز سرگرمی، برگزاری جشنواره‌های کمدی و محدود کردن قدرت پلیس مذهبی، در پی ساختن تصویری از خود به‌عنوان یک نوساز بود، همزمان سرکوب بی‌رحمانه مخالفان را رهبری کرد. عربستان در سال ۲۰۲۵ صدها اعدام انجام داد، از جمله روزنامه‌نگار ترکی الجاسر و مخالفان سیاسی. ترامپ در ضیافت شام به افتخار بن‌سلمان، عربستان را «یک معجزه مدرن» خواند.