| صفحه نخست | خبر و گزارش | سياست | انديشه | فرهنگ و ادبيات | زندگی | محیط زیست | RSS |
افزایش شیوع بیماری‌های روانی در کشور
طبق آخرین بررسی وزارت بهداشت، ۲۵.۱ درصد از جمعیت کشور به انواعی از اختلال روان مبتلا هستند
اعتماد: طبق نتایج آخرین بررسی‌های وزارت بهداشت درباره سلامت روان در کشور، تعداد مبتلایان انواع اختلالات روان در فاصله ۱۱ سال حدود ۱.۵ درصد افزایش یافته و از جمع افراد دچار اختلال روان، ۱۳.۷ درصد دچار افسردگی هستند که با توجه به شیوع این اختلال، افسردگی شایع‌ترین اختلال روانپزشکی در ایران محسوب می‌شود.
این بررسی در سال ۱۴۰۱ انجام شده و با وجود آنکه طبق نتایج این بررسی، حدود یک چهارم جمعیت کشور به یکی از انواع اختلالات روانپزشکی مبتلا هستند ولی در حال حاضر، تعداد تخت‌های روانپزشکی فعال در کشور که مهم‌ترین زیرساخت حوزه درمان محسوب می‌شود، فقط حدود ۱۱ هزارتاست در حالی که محمدرضا شالبافان؛ مدیرکل دفتر سلامت روانی وزارت بهداشت می‌گوید حداقل باید دو برابر این تعداد، تخت روانپزشکی در کشور باشد ولی بسیاری از استان‌ها، فقط یک یا دو بخش روانپزشکی دارند و بیماران برای بستری ناچارند مدت‌ها در صف انتظار بمانند.
این مدیر حوزه سلامت روان در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا در توضیح نتایج آخرین پیمایش ملی سلامت روان در کشور می‌گوید: «رصدها و مطالعات متعددی درباره سلامت روان ایرانی‌ها از اواسط دهه ۷۰ انجام شده و آخرین پیمایش سلامت روان را موسسه ملی تحقیقات سلامت به رهبری دکتر آفرین رحیم‌موقر و در سال ۱۴۰۱ انجام داده که بررسی مقابله‌ای نتایج نخستین و دومین پیمایش سلامت روان در دهه گذشته (پیمایش انجام شده در سال ۱۳۹۰ و پیمایش انجام شده در سال ۱۴۰۱) بیانگر این است که شیوع اختلالات سلامت روان در ایران افزایش یافته است. نتایج پیمایش سال ۱۳۹۰ بیانگر این است که ۲۳.۶ درصد از ایرانیان به حداقل یک اختلال روانپزشکی مبتلا هستند و این در حالی است در پیمایش ۱۴۰۱ میزان ابتلای ایرانیان به حداقل یک اختلال روانپزشکی به ۲۵.۱ درصد رسیده است. میزان ابتلا به اختلالات روان طی بازه زمانی ۱۱ساله حد فاصل پیمایش اول و دوم به میزان ۱.۵ درصد افزایش یافته که از ضرورت توجه به سلامت روان حکایت می‌کند. همچنین نتایج مطالعه دکتر نوربالا تفتی و تیم ایشان که در سال ۱۳۹۹ انجام شده، بیانگر این است که میزان ابتلای ایرانیان به اختلالات روان حدود ۲۹ درصد است که البته نتایج پیمایش سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۱ تفاوت چندانی ندارد.»
شالبافان ضمن تاکید بر اینکه عوامل اجتماعی و اقتصادی، بحران‌هایی مانند پاندمی ویروس کرونا و حتی بحران‌های فعلی می‌تواند سلامت روان جامعه را مخدوش کند و سبب بروز مشکلاتی برای سیستم‌های بهداشتی - درمانی و مردم شود چنانکه کرونا، نتایج پیمایش سال ۱۴۰۱ را تحت تاثیر قرار داد، درباره شایع‌ترین اختلالات سلامت روان در میان ایرانی‌ها گفت: «افسردگی، با ۱۳.۷ درصد، شایع‌ترین اختلال سلامت روان در جامعه است و در صدر اختلالات روانپزشکی قرار دارد.
شیوع اختلالات خلقی و از جمله افسردگی و انواع اختلالات دو قطبی نیز ۱۶درصد و شیوع اختلالات اضطرابی و از جمله اختلال پانیک و اضطراب منتشر ۱۳.۷ درصد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان اختلال خلقی نسبت به پیمایش سال ۱۳۹۰ اندکی کاهش یافته اما افسردگی، اندکی افزایش دارد.
همچنین شیوع اختلال وسواسی- جبری در پیمایش سال ۱۳۹۰ بسیار بالا و حدود ۵.۱ درصد بود ولی در پیمایش سال ۱۴۰۱ شیوع این اختلال حدود ۳.۴ درصد بیان شده و این کاهش می‌تواند مربوط به سبک زندگی انسان‌ها در دوران پاندمی کرونا باشد به این معنا که رفتارهایی که پیش از پاندمی کرونا، وسواس به حساب می‌آمدند در دوران پاندمی این بیماری، اختلال محسوب نشده است.
با توجه به اینکه جنسیت، موضوعی بسیار مهم در ارتباط با اختلالات سلامت روان به حساب می‌آید و در تمام دنیا، اختلال روان تحت تاثیر مولفه جنسیت است، نتایج پیمایش ۱۴۰۱ نشان داد که میزان ابتلای زنان به افسردگی، بیشتر است در حالی که مانند تمام مطالعات جهانی در حوزه سلامت روان، میزان مصرف مواد مخدر، الکل و دخانیات در مردان بیشتر است، اما در مورد اسکیزوفرنیا که از اختلالات شدید روانپزشکی است، تفاوت چندانی میان زنان و مردان وجود ندارد.
همچنین نتایج پیمایش سلامت روان سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که زنان نسبت به مداخلات درمانی نگرش مثبت‌تر و تمایل بیشتری برای درمان دارند و با اینکه مردان مانند زنان به اقدامات مداخله‌ای برای درمان اختلالات روانپزشکی نیاز دارند، اما با توجه به اقبال کمتر آنها، باید برنامه‌های ویژه‌ای برای مردان در نظر گرفت. نتایج پیمایش سلامت روان سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد ۳۴درصد مبتلایان برای دریافت خدمات درمانی تمایل ندارند و ۶۶ درصد دیگر برای دریافت خدمات تمایل دارند و اگرچه میزان تمایل ۶۶درصدی برای دریافت خدمات روان‌درمانی نسبت به نتایج سایر کشورهای همسایه یک عدد مناسب قلمداد می‌شود، اما افرادی که تمایلی برای دریافت خدمات سلامت روان ندارند، باید به‌طور جدی در کانون توجه قرار گیرند، چون وزارت بهداشت در نظر دارد که پوشش خدمات سلامت روان حداکثری باشد.
خدمات ویزیت روانپزشکی و روان‌درمانی که خدمات پایه سلامت جامعه محسوب می‌شوند هم، باید با حداقل قیمت در اختیار حداکثر جامعه قرار گیرد. وزارت بهداشت در راستای ارایه خدمات با قیمت حداقلی برای اکثر جامعه نسبت به ارایه خدمات روان‌درمانی در مراکز جامع سلامت از ۱۰ سال گذشته اقدام کرده و روانشناس‌ها در مراکز جامع سلامت مستقرند و پوشش خدمات روان‌درمانی در استان‌های کشور در حال گسترش است و وزارت بهداشت برنامه‌ریزی کرده که برای حداقل هر ۲۰هزار نفر، یک روانشناس در مراکز جامع سلامت مستقر باشد و در حال نزدیک‌شدن به این هدف هستیم.
خدمات روانپزشکی تخصصی که در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های روانپزشکی دولتی ارایه می‌شوند هم، گران نیستند ولی بر این باورم که فراگیری پوشش بیمه‌ای خدمات روان‌درمانی باید افزایش یابد، چون پوشش بیمه‌ای خدمات روانپزشکی به نحوی است که بسیاری از افراد جامعه نمی‌توانند خدمات روان‌درمانی را در بیمارستان‌های دولتی دریافت کنند و اگرچه ویزیت روانپزشکان و اغلب داروها مشمول خدمات بیمه‌ای می‌شود، اما تمام افراد جامعه توانایی دسترسی به خدمات روان‌درمانی با پوشش بیمه‌ای کنونی را ندارند و ضرورت دارد که علاوه بر پاسخگویی در حوزه خدمات سلامت روان، چتر بیمه‌ای هم گسترش یابد.
تعداد تخت‌های بیمارستان‌ها و تخت‌های روانپزشکی هم باید تا ۲ برابر ظرفیت کنونی گسترش یابد در حالی که تعداد تخت‌های بیمارستانی حوزه بیماری‌های روانپزشکی حدود ۱۱ هزار تخت است و هنگامی که به بیمارستان‌های روانپزشکی مراجعه می‌کنیم، اغلب تخت‌ها اشغال است و برای بستری‌شدن باید مدت‌ها در صف انتظار به سر برد چنانکه افرادی که برای دریافت خدمات بستری روانپزشکی به شهر تهران مراجعه می‌کنند، باید مدت طولانی در صف انتظار باشند و این وضعیت در سایر استان‌های کشور بعضا به مراتب بدتر است.
براساس ابلاغیه وزارت بهداشت، ۱۰درصد تخت‌های بیمارستانی باید به تخت‌های روانپزشکی تخصیص داده شود، اما متاسفانه این موضوع در بسیاری از بیمارستان‌ها اجرا نشده و برخی استان‌های کشور از تخت‌های روانپزشکی محروم هستند و تعداد تخت‌ها در اغلب استان‌های کشور محدود است و اغلب استان‌های کشور فقط یک یا دو بخش روانپزشکی دارند. تعداد تخت‌های روانپزشکی سبب شده که خانواده‌های بیماران روانپزشکی با مشکلاتی مواجه شوند و فرآیند بستری بیماران به کاری سخت تبدیل شود با اینکه تعداد روانپزشکان کشور مناسب است و حدود ۳هزار روانپزشک در کل کشور به ارایه خدمات می‌پردازند اما در توزیع نیروی انسانی با مشکل مواجهیم. اغلب روانپزشکان در پایتخت، شهرهای بزرگ و مراکز استان‌های اصلی کشور مستقر شده‌اند در حالی که بسیاری از شهرستان‌های کشور از روانپزشکان به میزان کافی برخوردار نیستند.»
| |||||||||||||
|
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2025 | editor@iran-emrooz.net
|
