iran-emrooz.net | Mon, 06.10.2025, 16:04

یوهان اهلاندر، نیکلاس پولارد و لودویگ برگر / خبرگزاری رویترز / ۶ اکتبر ۲۰۲۵

دانشمندان آمریکایی مری برونکو و فرد رامسدل و شیمون ساکاگوچی از ژاپن روز دوشنبه جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۲۰۲۵ را به خاطر کارشان در روشن کردن چگونگی حفظ سلول‌های سالم توسط سیستم ایمنی و ایجاد دریچه‌هایی برای درمان‌های جدید احتمالی بیماری‌های خودایمنی و سرطان، دریافت کردند.

ماری وارن-هرلنیوس، استاد روماتولوژی در موسسه کارولینسکا سوئد، نهاد اهداکننده جایزه، گفت: اکتشافات آنها مربوط به تحمل ایمنی محیطی یا “چگونگی کنترل سیستم ایمنی بدن است تا بتوانیم با همه میکروب‌های قابل تصور مبارزه کنیم و همچنین از بیماری خودایمنی جلوگیری کنیم” است.

این موسسه اعلام کرد که هر سه برنده جایزه، سلول‌های T تنظیمی را برجسته کردند، دسته‌ای از گلبول‌های سفید خون که به عنوان نگهبانان سیستم ایمنی عمل می‌کنند و مانع از حمله سلول‌های ایمنی به بدن خود ما می‌شوند.

تحقیق در مورد آنچه سیستم ایمنی را از حمله به خودش باز می‌دارد

برانکو، که پس از بیدار شدن از خواب با پارس سگش به سمت یک عکاس خبری در ایوان جلویی خانه‌اش در سیاتل، متوجه برنده شدن خود شد، گفت که او، رامسدل و همکارانش ژنی به نام FOXP3 را پیدا کرده‌اند که می‌تواند به عنوان نشانگری برای سلول‌ها استفاده شود.

او در مصاحبه‌ای گفت: “آنها نادر اما قدرتمند هستند و برای نوعی کاهش پاسخ ایمنی حیاتی هستند.” او این سلول‌ها را به عنوان یک سیستم ترمز توصیف کرد که مانع از حمله سیستم ایمنی بدن به خودش می‌شود.

ساکاگوچی در یک کنفرانس مطبوعاتی در اوساکا، غرب ژاپن، از اعلام نامش به عنوان یکی از برندگان نوبل پزشکی ابراز تعجب کرد، زیرا احساس می‌کرد هرگونه قدردانی بزرگی به پیشرفت‌های بیشتر در توسعه بستگی دارد.

او با صدای آرام و لبخندی گاه به گاه گفت: “من فکر می‌کردم که اگر کاری که ما انجام می‌دهیم کمی بیشتر پیشرفت کند و برای افراد در محیط‌های بالینی مفیدتر شود، ممکن است نوعی پاداش در راه باشد.”

کنفرانس مطبوعاتی برای پاسخ دادن به تماس تلفنی تبریک شیگرو ایشیبا، نخست وزیر ژاپن، قطع شد. ایشیبا از ساکاگوچی پرسید که ایمونوتراپی در آینده چقدر می‌تواند برای درمان سرطان مؤثر باشد.

ساکاگوچی گفت: “من معتقدم زمانی فرا خواهد رسید که سرطان دیگر یک بیماری ترسناک نباشد، بلکه یک بیماری قابل درمان باشد.”

برندگان این جایزه توسط مجمع نوبل موسسه کارولینسکا، یک دانشگاه پزشکی پیشرو، انتخاب می‌شوند و مبلغ جایزه ۱۱ میلیون کرون سوئد (۱.۲ میلیون دلار) و همچنین یک مدال طلا از پادشاه سوئد دریافت می‌کنند.

برانکو مدیر ارشد برنامه در موسسه زیست‌شناسی سیستم‌ها در سیاتل است، در حالی که رامسدل مشاور علمی در Sonoma Biotherapeutics در سانفرانسیسکو است. ساکاگوچی استاد دانشگاه اوساکا است.

بیش از ۲۰۰ آزمایش روی انسان در حال انجام است

جفری بلوستون، دوست چندین دهه‌ای رامسدل و از بنیانگذاران Sonoma Biotherapeutics به همراه او، به رویترز گفت که سهم خارق‌العاده همکارش یافتن ژن FOXP3، در ابتدا در موش‌ها، بود که توسعه سلول‌های T تنظیمی را کنترل می‌کرد. آنها یافته‌های خود را در مقاله‌ای در سال ۲۰۰۱ شرح دادند.

بلوستون گفت: “این سلول‌ها تنظیم‌کننده‌های اصلی تحمل سیستم ایمنی بودند.”

رویترز و همچنین برانکوف یا بلوستون نتوانستند با رامسدل تماس بگیرند، زیرا بلوستون گفت که او ممکن است در یک سفر پیاده‌روی در منطقه‌ای بدون آنتن‌دهی تلفن همراه باشد.

پس از اعلام برندگان، توماس پرلمن از موسسه کارولینسکا گفت که درمان‌های خاص هنوز مجوز ورود به بازار را دریافت نکرده‌اند، اما بیش از ۲۰۰ آزمایش روی انسان با سلول‌های T تنظیمی در حال انجام است.

در میان شرکت‌های حاضر در رقابت اولیه، شرکت Sonoma Biotherapeutics متعلق به شرکت Ramsdell تا حدودی توسط شرکت داروسازی آمریکایی Regeneron (REGN.O) تأمین مالی و پشتیبانی می‌شود تا روی درمان بیماری‌هایی از جمله بیماری التهابی روده کار کند. Quell Therapeutics که این بیماری را نیز هدف قرار داده است، با AstraZeneca (AZN.L) همکاری کرده است. سایر شرکت‌های بیوتکنولوژی که این رویکرد را بررسی می‌کنند عبارتند از Bayer (BAYGn.DE).

پزشکی، اولین جایزه فصل نوبل

جوایز نوبل به وصیت آلفرد نوبل، مخترع سوئدی دینامیت و تاجر ثروتمند، تأسیس شدند. این جوایز از سال ۱۹۰۱ به خاطر مشارکت‌های برجسته در علم، ادبیات و صلح اهدا شده‌اند. جایزه اقتصاد بعداً اضافه شد و توسط بانک مرکزی سوئد تأمین مالی می‌شود.

برندگان توسط کمیته‌های تخصصی از مؤسسات مختلف انتخاب می‌شوند. همه جوایز در استکهلم اهدا می‌شوند، به جز جایزه صلح که در اسلو اهدا می‌شود.

از جمله دریافت‌کنندگان قبلی جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی می‌توان به دانشمندان مشهوری مانند الکساندر فلمینگ اشاره کرد که جایزه سال ۱۹۴۵ را به خاطر کشف پنی‌سیلین به اشتراک گذاشت. در سال‌های اخیر، این جایزه به پیشرفت‌های بزرگی، از جمله آنهایی که امکان توسعه واکسن‌های کووید-۱۹ را فراهم کردند، اهدا شده است.

جایزه پزشکی سال گذشته به دانشمندان آمریکایی ویکتور آمبروس و گری رووکان به خاطر کشف میکرو RNA و نقش کلیدی آن در نحوه رشد و زندگی موجودات چند سلولی اهدا شد.

طبق سنت، مراسم سالانه نوبل با پزشکی آغاز می‌شود. جایزه فیزیک، روز سه‌شنبه، مراسم بعدی است. این جوایز با مراسمی با حضور خانواده‌های سلطنتی سوئد و نروژ به اوج خود می‌رسند و پس از آن، ضیافت‌های باشکوهی در ۱۰ دسامبر - سالگرد درگذشت آلفرد نوبل - برگزار می‌شود.