تحریم ۱۱۵ فرد، نهاد و کشتی مرتبط با ایران

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده روز چهارشنبه تحریم‌های جدیدی را علیه بیش از ۱۱۵ فرد، نهاد و کشتی مرتبط با ایران اعلام کرد. این اقدام نشان‌دهنده تشدید سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ پس از بمباران تأسیسات هسته‌ای کلیدی تهران در ژوئن است. 

به گزارش رویترز، این تحریم‌ها به‌طور گسترده منافع حمل‌ونقل محمدحسین شمخانی، فرزند علی شمخانی، که خود مشاور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است، را هدف قرار داده‌اند. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده این اقدام را مهم‌ترین تحریم مرتبط با ایران از سال ۲۰۱۸، در دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، توصیف کرد. 

به گفته وزارت خزانه‌داری آمریکا، محمدحسین شمخانی شبکه گسترده‌ای از کشتی‌های کانتینری و نفتکش‌ها را از طریق مجموعه‌ای پیچیده از واسطه‌ها کنترل می‌کند که نفت ایران و روسیه و سایر کالاها را در سراسر جهان به فروش می‌رسانند. خزانه‌داری آمریکا، شمخانی را متهم کرده است که با استفاده از ارتباطات شخصی و فساد در تهران، ده‌ها میلیارد دلار سود به دست آورده که بخش عمده آن برای حمایت از رژیم ایران استفاده می‌شود. 

در مجموع، تحریم‌های جدید ۱۵ شرکت حمل‌ونقل، ۵۲ کشتی، ۱۲ فرد و ۵۳ نهاد درگیر در دور زدن تحریم‌ها در ۱۷ کشور، از پاناما گرفته تا ایتالیا و هنگ‌کنگ، را هدف قرار داده‌اند. یک مقام آمریکایی اظهار داشت که این اقدام جدید به‌گونه‌ای طراحی شده که بازارهای جهانی نفت را مختل نکند و صرفاً بازیگران خاص متخلف را هدف قرار داده است. 

اتحادیه اروپا پیش‌تر در ماه جولای محمدحسین شمخانی را به دلیل نقش او در تجارت نفت روسیه تحریم کرده بود. 

یک مقام آمریکایی اعلام کرد که اقدام روز چهارشنبه بر هر دو کشور ایران و روسیه تأثیر خواهد گذاشت، اما تمرکز اصلی آن بر ایران است. این مقام افزود: «با توجه به جایگاه این فرد، ارتباط او با رهبر انقلاب، فعالیت‌های پیشین پدرش در زمینه تحریم‌ها و اختیارات مرتبط با ایران، تأکید بر این نکته حیاتی است که این یک اقدام علیه ایران است که بسیار معنادار و تأثیرگذار خواهد بود.» 

علی شمخانی، پدر محمدحسین شمخانی، در سال ۲۰۲۰ از سوی ایالات متحده تحریم شده بود. 

شبکه تجاری و مالی حسین شمخانی

بنابر گزارش وبسایت وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، تحریم‌های امروز دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری، بیش از ۵۰ کشتی را که بخشی از امپراتوری عظیم حمل‌ونقل تحت کنترل محمدحسین شمخانی (حسین) هستند، شناسایی کرده است.

بنابر گزارش خزانه‌داری آمریکا، حسین، فرزند علی شمخانی، با استفاده از فساد و نفوذ سیاسی پدرش در بالاترین سطوح رژیم ایران، ناوگانی عظیم از نفت‌کش‌ها و کشتی‌های کانتینری را ایجاد کرده و اداره می‌کند. این شبکه نفت و محصولات نفتی را از ایران و روسیه، و همچنین سایر محموله‌ها، به خریداران سراسر جهان منتقل می‌کند و ده‌ها میلیارد دلار سود به دست می‌آورد.

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، اظهار داشت: «امپراتوری حمل‌ونقل خانواده شمخانی نشان‌دهنده این است که چگونه نخبگان رژیم ایران از موقعیت‌های خود برای جمع‌آوری ثروت‌های کلان و تأمین مالی رفتارهای خطرناک رژیم استفاده می‌کنند. بیش از ۱۱۵ تحریم اعمال‌شده امروز، بزرگ‌ترین تحریم‌ها از زمان اجرای کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران است. این اقدامات با اولویت قرار دادن منافع آمریکا، نخبگان رژیم را که از سودهای کلان بهره‌مند می‌شوند در حالی که تهران امنیت ایالات متحده را تهدید می‌کند، هدف قرار می‌دهد.»

شبکه حسین شمخانی کنترل بخش قابل‌توجهی از صادرات نفت خام ایران را در اختیار دارد که عواید آن به‌طور قابل‌توجهی به نفع خانواده‌اش و رژیم ایران است. پدر او، علی شمخانی، پیش‌تر در سال ۲۰۲۰ توسط ایالات متحده تحریم شده بود. خانواده شمخانی همچنین از ثروت نامشروع خود برای دسترسی به مزایایی که برای ایرانیان عادی در دسترس نیست، بهره‌برداری می‌کنند، از جمله مالکیت املاک انحصاری در سراسر جهان و اخذ گذرنامه‌های خارجی در ازای سرمایه‌گذاری‌های مالی قابل‌توجه. این گذرنامه‌ها به آن‌ها امکان می‌دهد با مخفی کردن ارتباطشان با ایران، در خارج از کشور به فعالیت‌های تجاری فاسد خود ادامه دهند.

همزمان، وزارت امور خارجه آمریکا نیز ۲۰ نهاد مرتبط با ایران را تحریم کرده و ۱۰ کشتی را به‌عنوان اموال مسدودشده، به دلیل مشارکت در تجارت و حمل‌ونقل نفت و محصولات پتروشیمی ایران شناسایی کرده است.

شبکه محمدحسین شمخانی شامل ناوگانی عظیم از کشتی‌ها، شرکت‌های مدیریت کشتیرانی و شرکت‌های صوری است — برخی به‌عنوان شرکت‌های خدمات مالی قانونی ظاهر می‌شوند — که میلیاردها دلار سود از فروش جهانی نفت خام ایران و روسیه و سایر محصولات نفتی، عمدتاً به خریداران در چین، پولشویی می‌کنند. این شبکه اقدامات قابل‌توجهی برای پنهان کردن عملیات خود و مخفی کردن ارتباطاتش با خانواده شمخانی، ایران و روسیه انجام می‌دهد.

حسین صرفاً از نام‌های مستعار مانند «اچ»، «هکتور» و «هوگو هایک» که نام جعلی ذکرشده در گذرنامه دومینیکای اوست، در فعالیت‌های شبکه استفاده می‌کند. ناوگان این شبکه، که شامل نفت‌کش‌ها و کشتی‌های کانتینری است، به‌طور مکرر تغییراتی در اپراتورها و مدیران هر کشتی ایجاد می‌کند تا شناسایی مسئولیت نهایی هر کشتی دشوار و غیرقابل ردیابی به خانواده شمخانی باقی بماند. این ناوگان گاهی اوقات در هنگام بارگیری یا تخلیه در بنادر ایران نسبت به سایر کشتی‌ها از اولویت برخوردار بوده است.

حسین از طریق شرکت‌های مختلف، از جمله شرکت مستقر در امارات متحده عربی به نام مارویس اس‌ام‌سی دی‌ام‌سی‌سی (مارویس)، که پیش‌تر به نام مایرین شیپ منیجمنت اند کنسولتنسی دی‌ام‌سی‌سی شناخته می‌شد، به‌طور مستقیم در مدیریت فعالیت‌های غیرقانونی شبکه دخیل است. این شرکت خدمات مدیریتی به بسیاری از شرکت‌های کشتیرانی حسین ارائه می‌دهد و به‌طور مخفیانه ناوگانی متشکل از ده‌ها کشتی را کنترل می‌کند که به‌ظاهر متعلق به شرکت‌های متعدد دیگری هستند که نفت خام و گاز مایع را برای ایران حمل می‌کنند.

حسین  در تهران شخصاً بر عملیات شرکت مارویس نظارت دارد. در گذشته، بخش عمده ناوگان نفت‌کش حسین تحت نظارت شرکت مستقر در امارات متحده عربی آرمدا گلوبال شیپینگ دی‌ام‌سی‌سی (آرمادا گلوبال) قرار داشت، شرکتی که تا اوایل سال ۲۰۲۵ ده‌ها کشتی مورد استفاده شبکه را مدیریت می‌کرد.