بریتانیا کشور فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت

کابینه کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، پس از فشارهای شدید داخلی به دلیل بحران انسانی فزاینده در غزه و درخواست‌ها برای پیروی از فرانسه در به رسمیت شناختن کشور فلسطین، با نقشه راهی برای صلح در منطقه موافقت کرده است.

نخست‌وزیر بریتانیا پس از مذاکره با دونالد ترامپ در اسکاتلند، کابینه خود را از تعطیلات تابستانی فراخواند تا این طرح را تصویب کند. استارمر به وزرای خود گفت که به دلیل وضعیت فاجعه‌بار در غزه و کاهش چشم‌انداز دستیابی به راه‌حل دو کشوری، اکنون زمان مناسبی برای اقدام نهایی است.

او به خبرنگاران گفت: «در نهایت، تنها راه برای پایان دادن به این بحران انسانی، از طریق یک توافق بلندمدت است. هدف ما همچنان یک اسرائیل امن و مطمئن در کنار یک کشور فلسطینی پایدار و مستقل است، اما در حال حاضر، این هدف بیش از هر زمان دیگری تحت فشار است.»

او افزود: «من همیشه گفته‌ام که ما یک کشور فلسطینی را به عنوان کمکی به یک فرآیند صلح مناسب، در لحظه‌ای که حداکثر تأثیر را برای راه‌حل دو کشور داشته باشد، به رسمیت خواهیم شناخت. با توجه به اینکه این راه‌حل اکنون در معرض تهدید است، اکنون زمان اقدام است.»

کارشناسان مورد حمایت سازمان ملل متحد گفتند که «بدترین سناریوی قحطی» در غزه در حال وقوع است، زیرا برنامه جهانی غذا (WFP) بحران گرسنگی در این منطقه را بدترین بحران دیده شده در قرن حاضر توصیف و آن را با قحطی‌های قبلی در اتیوپی و بیافرا مقایسه کرده است. اسرائیل انکار می‌کند که اقداماتش در غزه باعث قحطی شده است.

هم‌زمان وزارت بهداشت غزه اعلام کرد، تعداد کشته‌شدگان حملات اسرائیل در جنگ از ۶۰ هزار نفر فراتر رفته است که تقریباً نیمی از آنها زنان و کودکان هستند.

اسرائیل در طول ۲۲ ماه جنگ، بارها کامیون‌های امدادرسانی به غزه را محدود کرده و در آغاز جنگ و بین مارس و اواسط ماه مه امسال، ارسال محموله‌ها را به مدت شش هفته به طور کامل متوقف کرده است.

محموله‌ها کمتر از سطح مورد نیاز برای پوشش نیازهای اولیه هستند و برنامه جهانی غذا می‌گوید تنها حدود نیمی از کمکی که برای ورود به غزه درخواست کرده است، پس از کاهش محدودیت‌ها توسط اسرائیل در آخر هفته، به این منطقه می‌رسد.

شروط نخست‌وزیر بریتانیا

استارمر در یک تغییر قابل توجه در رویکرد بریتانیا گفت که به رسمیت شناختن [اسرائیل] قبل از مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در ماه سپتامبر انجام خواهد شد، مگر اینکه اسرائیل با مجموعه‌ای از شرایط مندرج در طرح صلح هشت ماده‌ای به رهبری بریتانیا و با حمایت متحدان موافقت کند.

این شرایط شامل برداشتن «گام‌های اساسی» از سوی اسرائیل برای پایان دادن به وضعیت غزه، دستیابی به آتش‌بس، تعهد به عدم الحاق کرانه باختری و همچنین یک روند صلح بلندمدت بود. استارمر قبل از اعلام این خبر با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، صحبت کرد.

وزارت امور خارجه اسرائیل دیشب به استارمر گفت که اظهارات او را «رد می‌کند» و در  شبکه ایکس نوشت که این اظهارات به منزله «پاداش برای حماس» است.

وزارت خارجه اسرائیل افزود: «تغییر موضع دولت بریتانیا در این برهه، پس از اقدام فرانسه و فشارهای سیاسی داخلی، پاداشی برای حماس است و به تلاش‌ها برای دستیابی به آتش‌بس در غزه و چارچوبی برای آزادی گروگان‌ها آسیب می‌رساند.»

نتانیاهو نیز در شبکه ایکس نوشت که استارمر به «تروریسم هیولایی حماس» پاداش داده است. وی افزود: «یک دولت جهادی در مرز اسرائیل امروز، فردا بریتانیا را تهدید خواهد کرد.»

دولت بریتانیا همچنین خواسته‌های پیشین خود از حماس را تکرار کرد و گفت که حماس باید فوراً همه گروگان‌ها را آزاد کند، خلع سلاح شود، آتش‌بس را بپذیرد و بپذیرد که هیچ نقشی در دولت غزه نخواهد داشت.

نخست وزیر افزود: «ما در ماه سپتامبر ارزیابی خواهیم کرد که طرفین تا چه حد به این گام‌ها عمل کرده‌اند، اما هیچ‌کس نباید در مورد تصمیم ما حق وتو داشته باشد.»

با این حال، برخی مخالفت‌های داخلی از سوی لیبرال دموکرات‌ها و سبزها علیه دولت وجود داشت که از چشم‌انداز تشکیل کشور فلسطین به عنوان «یک ابزار چانه‌زنی» استفاده می‌کرد. هر دوی آنها تاکید دارند که بریتانیا باید فوراً فلسطین را به رسمیت بشناسد.

نقشه راه بریتانیا پس از توافق برای «صلح پایدار» در منطقه با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، و فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، در آخر هفته منتشر شد. استارمر قصد داشت عصر سه‌شنبه را صرف تماس با متحدان، از جمله کشورهای خلیج فارس، کند.

ترامپ مخالفتی با موضع بریتانیا نداشت

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا پس از مذاکراتس با استارمر  در اسکاتلند در روز دوشنبه، مانع کلیدی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط بریتانیا را برطرف کرد و نشان داد که ایالات متحده ـــ یکی از قوی‌ترین حامیان اسرائیل ـــ با چنین اقدامی مخالفتی نخواهد کرد. ترامپ  همچنین نگرانی خود را در مورد تصاویر کودکان گرسنه در غزه ابراز کرد.

با این حال، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده عصر سه‌شنبه اظهارات استارمر را «سیلی به صورت قربانیان ۷ اکتبر» خواند.

تامی بروس گفت: «این اظهارات به یک گروه امید می‌دهد و آن حماس است. این نوعی پاداش برای چنین رفتاری است.» او افزود: «یک گروه وجود دارد که از تصاویر و واقعیت وحشتناک سود می‌برد و آن حماس است. بنابراین دلیلی وجود دارد که آنها همکاری نمی‌کنند و دست از این کار برنمی‌دارند.»

دفتر نخست‌وزیری اصرار داشت که به رسمیت شناختن رسمی فلسطین مسئله «زمان آن است، نه اگر آن»، و دولت کارگر با درخواست‌هایی برای انجام اقدامات بیشتر روبرو است، زیرا افکار عمومی بریتانیا به دلیل صحنه‌های وحشتناک در صحنه، سخت‌گیرتر شده است.

طبق نظرسنجی Survation، بریتانیایی‌ها با نسبت بیش از سه به یک، موافق به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین هستند. این نظرسنجی نشان می‌دهد ۴۹ درصد از مردم موافق و تنها ۱۳ درصد مخالف هستند. همچنین این نظرسنجی نشان می‌دهد که با اختلاف تقریباً پنج به یک، مردم می‌خواهند دولت نسبت به اقدامات اسرائیل در غزه انتقاد بیشتری داشته باشد.

استارمر به خبرنگاران گفت که وضعیت بشردوستانه که «هر روز بدتر می‌شود»، در کنار نگرانی‌ها مبنی بر کاهش احتمال راه‌حل دو کشوری، دلیل زمان‌بندی تصمیم بریتانیا بوده است. بریتانیا در روزهای اخیر با اردن همکاری کرده تا ۲۰ تن کمک هوایی ارسال کند.

او گفت: «ما مدت زیادی است که می‌گوییم باید کمک‌های بیشتری را با حجم و سرعت بیشتری دریافت کنیم و وضعیت اکنون کاملاً فاجعه‌بار است، به همین دلیل است که من امروز این تصمیم را در رابطه با راه‌حل دو کشوری و به رسمیت شناختن فلسطین گرفته‌ام.»

گاردین هفته گذشته فاش کرد که استارمر از سوی وزرای کابینه تحت فشار بوده است تا بریتانیا فوراً فلسطین را به عنوان یک کشور به رسمیت بشناسد و به تقریباً ۱۴۰ کشور دیگر بپیوندد، زیرا اعتراضات جهانی علیه کشتار غیرنظامیان گرسنه در غزه توسط اسرائیل افزایش یافته است.

آنجلا راینر، معاون نخست وزیر، ایوت کوپر، وزیر کشور و وس استریتینگ، وزیر بهداشت بریتانیا، از جمله آنها بوده‌اند. هم‌زمان بیش از یک سوم نمایندگان مجلس حزب کارگر نامه‌ای را در حمایت از به رسمیت شناختن کشور فلسطین امضا کرده‌اند.

دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، با اعلام این اقدام در سازمان ملل، گفت که بریتانیا امیدوار است این اقدام بتواند بر وضعیت میدانی غزه در هشت هفته آینده تأثیر بگذارد.

وی افزود بریتانیا که اولین بار در سال ۱۹۱۷ از تأسیس یک کشور یهودی در فلسطین حمایت کرد، «بار مسئولیت ویژه‌ای» برای حمایت از راه‌حل دو کشوری بر دوش دارد.

وی گفت: «رد راه‌حل دو کشوری توسط دولت نتانیاهو اشتباه است؛ از نظر اخلاقی اشتباه است؛ و از نظر استراتژیک اشتباه است. این امر به منافع مردم اسرائیل آسیب می‌رساند و تنها راه برای صلح عادلانه و پایدار را می‌بندد.»

منبع گزارش: گاردین