ترامپ: ایران پیشنهاد دیدار در کاخ سفید را داده

باراک راوید / آکسیوس

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه اعلام کرد که ایران همچنان خواهان مذاکره با ایالات متحده است و حتی پیشنهاد فرستادن هیئتی به کاخ سفید را داده، اما افزود که اکنون برای مذاکرات «خیلی دیر» شده و ممکن است به‌زودی مجوز حمله به برنامه هسته‌ای ایران را صادر کند.

چرا این موضوع اهمیت دارد: ترامپ به‌طور جدی در حال بررسی انجام حملاتی از سوی آمریکا به تأسیسات زیرزمینی هسته‌ای ایران است، اقدامی که می‌تواند به حملات تلافی‌جویانه علیه پایگاه‌های آمریکایی و سایر اهداف در منطقه منجر شود و احتمالاً آمریکا را وارد درگیری طولانی‌مدت با ایران کند. با این حال، اظهارات ترامپ نشان می‌دهد که هنوز درِ دیپلماسی را به‌طور کامل نبسته است.

یک مقام ارشد آمریکایی تأیید کرد که ایران پیشنهاد گفت‌وگو در کاخ سفید را مطرح کرده، اما گفت که «هیچ برنامه مشخصی» برای چنین دیداری وجود ندارد — دیداری که اگر انجام شود، نخستین دیدار از این دست از زمان انقلاب ایران در سال ۱۹۷۹ خواهد بود. با این حال، نمایندگی ایران در سازمان ملل سریعاً چنین ادعایی را رد کرد.

در بیانیه نمایندگی ایران آمده است: «هیچ مقام ایرانی هرگز خواستار التماس پشت درهای کاخ سفید نبوده است. تنها چیزی که از دروغ‌های او [ترامپ] نفرت‌انگیزتر است، تهدید بزدلانه‌اش به ‘حذف’ رهبر ایران است. ایران تحت فشار مذاکره نمی‌کند، صلح را با زور نمی‌پذیرد، و قطعاً با یک جنگ‌طلب از مد افتاده که به هر وسیله‌ای برای باقی ماندن در صحنه چنگ می‌زند، وارد گفت‌وگو نمی‌شود.»

ترامپ همچنین بار دیگر خواسته خود برای «تسلیم بی‌قید و شرط» تهران را در سخنانی در جمع خبرنگاران مقابل کاخ سفید تکرار کرد. وقتی از او پرسیده شد که آیا به ایران اولتیماتوم داده است، پاسخ داد: «می‌توان گفت این‌طور بوده. شاید بتوانید آن را اولتیماتوم نهایی بنامید.»

واکنش رهبر ایران: آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در پاسخ به درخواست ترامپ برای «تسلیم» در یک سخنرانی تلویزیونی در روز چهارشنبه گفت: «جمهوری اسلامی تسلیم نخواهد شد» و اگر آمریکا دست به اقدام نظامی بزند، «بدون تردید با پیامدهایی غیرقابل جبران برای خودشان مواجه خواهند شد.»

ترامپ چه گفت: ترامپ در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «آن‌ها می‌خواهند مذاکره کنند. من می‌پرسم: چرا دو هفته پیش مذاکره نکردند؟ آن موقع می‌توانستند نتیجه خوبی بگیرند. تماشای این وضعیت بسیار غم‌انگیز است. من به آن‌ها گفتم مذاکره کنند، اما در لحظه آخر گفتند نه، و ضربه خوردند.»

او تأکید کرد که «برای دیپلماسی هیچ‌گاه خیلی دیر نیست»، اما سپس افزود که وقتی ایرانی‌ها در روزهای اخیر تماس گرفتند، پاسخ داد که «برای مذاکره خیلی دیر شده» و این‌که «میان اکنون و یک هفته پیش تفاوت زیادی وجود دارد.»

او افزود: «حتی پیشنهاد دادند که به کاخ سفید بیایند. این کار شجاعانه‌ای است و برایشان آسان نیست.»

بررسی واقعیت: ایران تا پیش از آغاز عملیات اسرائیل در حال مذاکره با آمریکا بود، و قرار بود مذاکرات روز یکشنبه گذشته برگزار شود. اما ترامپ مدعی است که آن‌ها به‌اندازه کافی سریع عمل نکردند.

تحولات جدید: ترامپ از پاسخ روشن به این‌که آیا تصمیم گرفته وارد جنگ شود یا نه خودداری کرد، اما آشکارا گفت که این گزینه را در نظر دارد: «ممکن است این کار را انجام دهم، ممکن است انجام ندهم... هیچ چیزی تمام نیست تا زمانی که تمام شود. ما به‌دنبال جنگی طولانی‌مدت نیستیم. من فقط نمی‌خواهم آن‌ها به سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند.»

ترامپ گفت به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نگفته که آمریکا تا چه حد در جنگ درگیر خواهد شد: «به نتانیاهو گفتم، ادامه بده. هر روز با او صحبت می‌کنم. تا الان عملکرد خوبی داشته است.»

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین تأکید کرد که ایران «بی‌دفاع» است و افزود که نمی‌داند آن‌ها در این شرایط چقدر می‌توانند به جنگ ادامه دهند.

آخرین وضعیت: پیت هگزث، وزیر دفاع، روز چهارشنبه در یک جلسه علنی در سنای آمریکا از ارائه جزئیات درباره برنامه‌های نظامی آمریکا علیه ایران خودداری کرد. او تنها گفت که اگر و زمانی که ترامپ دستور حمله را بدهد، پنتاگون «آماده اجرای آن خواهد بود».

چشم‌انداز پیش رو: ترامپ گفت: «هفته آینده هفته‌ای بسیار مهم خواهد بود. شاید حتی کمتر از یک هفته.»