رهبران عرب خلیج فارس با حمله به ایران مخالفند

باراک راوید / آکسیوس

گزارش: رهبران خلیج‌فارس به ترامپ گفتند با حمله به برنامه هسته‌ای ایران مخالف‌اند

سه منبع آگاه به آکسیوس گفتند که رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی در جریان سفر اخیر رئیس‌جمهور ترامپ به منطقه، با حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران مخالفت کرده و او را به ادامه تلاش برای دستیابی به یک توافق هسته‌ای جدید تشویق کردند.

چرا مهم است: عربستان سعودی، امارات و دیگر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در سال ۲۰۱۵ با توافق هسته‌ای مخالف بودند، اما اکنون از حامیان پرشور دیپلماسی به شمار می‌روند.

نگاهی به گذشته: در آن زمان، سعودی‌ها و اماراتی‌ها به‌طور غیرعلنی از مبارزه علنی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، علیه توافق هسته‌ای ایران در دوره اوباما و تهدیدات او برای حمله به ایران حمایت می‌کردند. اما حالا نگران‌اند که نتانیاهو دست به اقدام نظامی بزند یا ترامپ از مذاکرات دست بکشد و گزینه نظامی را انتخاب کند.

در پشت پرده: محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، محمد بن زاید، رئیس امارات، و تمیم آل ثانی، امیر قطر، به ترامپ گفتند که نگران‌اند در صورت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشورهایشان هدف انتقام‌جویی ایران قرار گیرند، زیرا هر سه کشور میزبان پایگاه‌های نظامی آمریکا هستند.

یک منبع آگاه گفت که امیر قطر به ترامپ تأکید کرده در چنین سناریویی، کشورهای خلیج‌فارس بیش از هر کشور دیگری آسیب خواهند دید. سعودی‌ها و قطری‌ها به‌ویژه نگران حمله نظامی اسرائیل به ایران هستند. امارات نیز اعلام کرد که راه‌حل دیپلماتیک را ترجیح می‌دهد. هر سه رهبر از مذاکرات ترامپ حمایت کردند.

وضعیت کنونی: ترامپ روز چهارشنبه تأیید کرد که در تماسی با نتانیاهو در روز پنج‌شنبه گذشته، به او هشدار داده که از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران خودداری کند، همان‌طور که آکسیوس ابتدا گزارش داده بود. ترامپ گفت معتقد است بحران هسته‌ای ایران می‌تواند با «سندی بسیار قوی» حل شود که ممکن است ظرف دو هفته آینده امضا شود.

نکته جالب: ترامپ در نظر داشت در جریان سفر خود اعلام کند که آمریکا از این پس به خلیج‌فارس، «خلیج عربی» می‌گوید، اما پیش از سفر اعلام کرد نمی‌خواهد «احساسات کسی را جریحه‌دار کند.» در نهایت، او از این تصمیم صرف‌نظر کرد. دو مقام عرب گفتند دلیل این تصمیم، نبود اجماع میان کشورهای خلیج‌فارس بود، زیرا برخی معتقد بودند این اقدام تنش غیرضروری با ایران ایجاد می‌کند.

تصویر کلی: سعودی‌ها و اماراتی‌ها نسبت به فعالیت‌های منطقه‌ای ایران در مقایسه با مذاکرات سال ۲۰۱۵ اوباما کمتر نگران‌اند، مذاکراتی که به دلیل عدم مشورت با آن‌ها مورد مخالفتشان قرار گرفته بود. اولویت آن‌ها اکنون حفظ ثبات منطقه‌ای و تمرکز بر رشد اقتصادی است.

عربستان در دو سال گذشته به‌تدریج روابط خود با ایران را عادی‌سازی کرده و امارات نیز برای کاهش تنش‌ها با ایران دوباره وارد تعامل شده است.

یک مقام سابق آمریکایی گفت سفر غیرمعمول خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، به تهران در ماه گذشته و دیدار او با رهبر جمهوری اسلامی، پیامی مبنی بر مخالفت پادشاهی سعودی با حمله نظامی به برنامه هسته‌ای ایران بود.