توافق تعرفه‌ای آمریکا و چین به چه معناست؟

ایالات متحده و چین برای کاهش مالیات بر واردات کالاهایی که بین دو کشور مبادله می‌شوند، به توافق آتش‌بس رسیده‌اند. این توافق، نشان‌دهنده‌ی کاهش چشمگیر تنش در جنگ تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان است که موج‌های شوک‌آوری را به کشورهای بی‌شماری از جمله بریتانیا وارد کرده است.

برخی توضیحات درباره جزئیات این توافق:

چه چیزی اعلام شده است؟

ایالات متحده و چین پس از تشدید اولیه‌ی تنش توسط رئیس جمهور دونالد ترامپ در اوایل سال جاری، کاهش تعرفه‌هایی را که بر یکدیگر اعمال کرده بودند، تأیید کرده‌اند. این توافق شامل لغو کامل برخی از تعرفه‌ها و تعلیق برخی دیگر به مدت ۹۰ روز، توسط هر دو کشور است.

نتیجه این است که تعرفه‌های ایالات متحده بر واردات چین از ۱۴۵٪ به ۳۰٪ کاهش می‌یابد، در حالی که تعرفه‌های چین بر برخی از واردات ایالات متحده از ۱۲۵٪ به ۱۰٪ کاهش می‌یابد. چین همچنین سایر اقدامات تلافی‌جویانه غیرتعرفه‌ای مانند محدودیت صادرات مواد معدنی حیاتی به آمریکا را متوقف و لغو کرده است.

با این‌حال اقدامات ایالات متحده هنوز شامل یک جزء اضافی ۲۰ درصدی با هدف اعمال فشار بر پکن برای انجام اقدامات بیشتر در جهت مهار تجارت غیرقانونی فنتانیل، یک داروی قوی مخدر است.

این اعلامیه پس از مذاکرات دو کشور در سوئیس، اولین مذاکرات بین دو کشور از زمان آغاز جنگ تعرفه‌ای اخیر توسط ترامپ، منتشر شد.

بعد از ۹۰ روز چه اتفاقی می‌افتد؟

تلاش برای پیش‌بینی مراحل بعدی در این جنگ تجاری مداوم بین ایالات متحده و چین در چند ماه گذشته دشوار بوده است. با این‌حال، آنچه به دست آمده، یک توافق مهم بین دو اقتصاد قدرتمند جهان است و به‌طور گسترده مورد استقبال قرار گرفته است

حتی اگر تعرفه‌های معلق‌شده پس از ۹۰ روز دوباره اعمال شوند، با توجه به لغو اکثر تعرفه‌های اعلام‌شده پس از «روز آزادی»[ترامپ روز اعلام تعرفه‌های جدید در دوم آوریل را «روز آزادی» نامید]، تعرفه‌های آمریکا بر چین تنها به ۵۴٪ و تعرفه‌های چین بر آمریکا به ۳۴٪ افزایش می‌یابد. با این حال، مذاکرات بین دو دولت ادامه خواهد یافت، بنابراین ممکن است توافق‌های بیشتری حاصل شود.

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، گفت که اجماع هر دو کشور این است که “هیچ یک از طرفین خواهان جدایی نیستند”، در حالی که وزارت بازرگانی چین گفت که این توافق گامی برای “ایجاد پایه و اساس برای رفع اختلافات و تعمیق همکاری” است.

بنابراین روابط بین ایالات متحده و چین دوستانه‌تر به نظر می‌رسد، اما همانطور که تاکنون در دوران ریاست جمهوری ترامپ دیده‌ایم، اوضاع می‌تواند به سرعت تغییر کند.

چه کالاهایی بین آمریکا و چین مبادله می‌شوند؟

به طور خلاصه - تعداد زیادی.

در سال ۲۰۲۴، بزرگترین دسته کالاهای صادر شده از ایالات متحده به چین سویا بود ـــ که در درجه اول برای تغذیه ۴۴۰ میلیون راس خوک تخمینی چین استفاده می‌شود. ایالات متحده همچنین دارو و نفت به چین صادر می‌کند.

در همین حال، چین حجم زیادی از لوازم الکترونیکی، کامپیوتر و اسباب‌بازی به آمریکا صادر می‌کند.

بزرگترین دسته واردات ایالات متحده از چین، گوشی‌های هوشمند است که ۹ درصد از کل واردات را تشکیل می‌دهد. بخش بزرگی از این گوشی‌های هوشمند، آیفون‌های اپل ساخت چین هستند.

با این حال، آمریکا بسیار بیشتر از چین خرید می‌کند (۴۴۰ میلیارد دلار) تا به آن می‌فروشد (۱۴۵ میلیارد دلار)، موضوعی که ترامپ همواره از آن ناراضی بوده است.

دلیل او تا حدی برای اعمال تعرفه‌ها، و افزایش تعرفه‌ها بر کشورهایی که بیشتر از خرید خود به ایالات متحده می‌فروشند، تشویق مصرف‌کنندگان آمریکایی به خرید کالاهای ساخت آمریکا، افزایش میزان مالیات دریافتی و افزایش مشاغل تولیدی است.

جنگ تجاری رو به افزایش در ماه‌های اخیر منجر به کاهش میزان کالاهای حمل‌شده از طریق اقیانوس آرام شده است، اما سرمایه‌گذاران معتقدند که این آتش‌بس منجر به بازگشت رونق خواهد شد و سهام برخی از بزرگترین شرکت‌های کشتیرانی جهان افزایش خواهد یافت.

آیا هر دو طرف برنده شده‌اند؟

سیاستمداران هر دو طرف شروع کرده‌اند و بدون شک به ادعای پیروزی بر این آتش‌بس ادامه خواهند داد.

به گفته جانکا اورتل، مدیر برنامه آسیا در شورای روابط خارجی اروپا، با وجود اینکه ایالات متحده و چین این توافق را یک توافق مشترک می‌نامند، مردم پکن آن را به عنوان عقب‌نشینی دولت ترامپ از تعرفه‌ها تفسیر خواهند کرد.

او گفت: “ما به نقطه شروع برگشته‌ایم، اکنون مذاکره می‌تواند آغاز شود. نتیجه نامشخص است، اما چین اکنون از نظر روانی در موقعیت قوی‌تری نسبت به قبل قرار دارد.”

ایالات متحده استدلال خواهد کرد که نرخ تعرفه بر واردات چین، اگرچه کمتر است، اما همچنان ۳۰ درصد سنگین است.

در بیانیه‌ای از کاخ سفید آمده است: “این توافق تجاری یک پیروزی برای ایالات متحده است و تخصص بی‌نظیر رئیس جمهور ترامپ را در تضمین قراردادهایی که به نفع مردم آمریکا است، نشان می‌دهد.”

اقتصاددانان دویچه بانک اظهار داشته‌اند که کاهش تعرفه‌ها و توافق هفته گذشته بریتانیا و ایالات متحده بر سر آنها، به این معنی است که هم “احتمالاً یک سقف و هم یک کف” برای نرخ‌های ترامپ وجود دارد.

جورج ساراولوس، رئیس تحقیقات فارکس در بانک سرمایه‌گذاری، گفت: «بریتانیا یکی از نامتوازن‌ترین روابط را با ایالات متحده دارد و اکنون نرخ تعرفه جهانی آن ۱۰٪ است. چین یکی از نامتوازن‌ترین روابط را دارد و اکنون نرخ تعرفه آن ۳۰٪ است.»

منطقی است که این دو عدد اکنون مرزهایی را که تعرفه‌های آمریکا در سال جاری به آن ختم خواهد شد، تعیین کنند.»