گزارش تحقیقی رویترز درباره فنتانیل برنده پولیتزر شد

دنیل تروتا / ۵ مه ۲۰۲۵

خبرگزاری رویترز روز دوشنبه جایزه پولیتزر را در بخش گزارش‌های تحقیقی دریافت کرد. این جایزه به‌خاطر مجموعه‌ای از گزارش‌ها اعطا شد که به بررسی تجارت بین‌المللی مواد شیمیایی مورد استفاده در تولید فنتانیل پرداختند؛ ماده‌ای که در قلب بحرانی قرار دارد که تا کنون حدود ۴۵۰ هزار آمریکایی را به کام مرگ کشانده است – و شمار قربانیان همچنان در حال افزایش است.

از دیگر برندگان این معتبرترین جوایز روزنامه‌نگاری در آمریکا می‌توان به روزنامه «نیویورک‌تایمز» اشاره کرد که چهار جایزه پولیتزر را از آن خود کرد و همچنین مجله «نیویورکر» که سه جایزه دریافت کرد. این جوایز عمدتاً به‌دلیل پوشش گزارشگران این رسانه‌ها از جنگ‌های خارجی اعطا شد.

نیویورک‌تایمز همچنین برای پوشش بحران فنتانیل در همکاری با روزنامه «بالتیمور بنر» نیز برنده یکی از جوایز شد.

خبرنگاران رویترز در قالب یک مجموعه هفت‌قسمتی با عنوان «فنتانیل اکسپرس»، تمام مواد لازم برای تولید فنتانیل را خریداری کردند و نشان دادند که مواد شیمیایی ساخت چین – که بحران مواد مخدر مصنوعی آمریکا را دامن می‌زنند – چقدر ارزان و به‌راحتی قابل تهیه هستند و چرا مقامات آمریکایی در توقف این تجارت مرگبار ناکام مانده‌اند.

تنها با پرداخت ۳۶۰۰ دلار، این تیم توانست مقدار کافی از پیش‌ماده‌ها (مواد اولیه) و تجهیزات لازم را خریداری کند که برای تولید دست‌کم ۳ میلیون دلار از این ماده مخدر کافی بود. خبرنگاران رویترز هرگز اقدام به ساخت فنتانیل نکردند، قصد چنین کاری را نیز نداشتند و ترتیبی دادند تا مواد شیمیایی و سایر اقلام خریداری‌شده به‌طور ایمن نابود شود.

این مجموعه برای نخستین بار نحوه عملکرد زنجیره تأمین مواد شیمیایی را فاش کرد و روشن ساخت چرا و چگونه دولت آمریکا با وجود تلاش‌های عمده دیپلماتیک و اجرای قانون توسط دولت‌های بایدن و ترامپ، در مهار جریان این مواد ناتوان بوده است.

اعضای تیم رویترز عبارت بودند از: موریس تامن، لورا گوتس‌دینر، استیفن آیزنهامر، درازن یورگیچ، دیزی چونگ، کریستینا کوک، مایکل مارتینا، آنتونی اسلودکافسکی و شانون استیپلتون.

این تیم که از آمریکا، مکزیک، چین و فراتر از آن فعالیت می‌کرد، نشان داد که چگونه تأمین‌کنندگان چینی از مقررات تجاری آمریکا سوء‌استفاده کرده و با بهره‌گیری از قانون «حداقل ارزش» (de minimis)، مواد شیمیایی ارزان‌قیمت را از دید بازرسان گمرک پنهان می‌کنند. این قانون اجازه می‌داد بسته‌هایی با ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار بدون تعرفه وارد کشور شوند، که به افزایش شدید واردات بسته‌ها، به‌ویژه از چین، انجامید. هفته گذشته، دولت ترامپ این معافیت را برای محموله‌های ارسالی از فروشندگان چینی و هنگ‌کنگی لغو کرد.

گزارش‌های دیگر این مجموعه نشان می‌دهند که چگونه دلالان مواد شیمیایی در مکزیک این تجارت را برای کارتل‌های قدرتمند مواد مخدر آن کشور تسهیل می‌کنند؛ چگونه چین در برابر تلاش‌های آمریکا برای مقابله با این تجارت شیمیایی مقاومت می‌کند؛ و چگونه پادزهر مصرف بیش‌از‌حد فنتانیل با نام نالوکسان، جان هزاران آمریکایی را نجات می‌دهد – اما هنوز نتوانسته به اعتیاد فراگیر در آمریکا پایان دهد.

الساندرا گالونی، سردبیر کل رویترز، گفت: «مجموعه ‘فنتانیل اکسپرس’ (Fentanyl Express) گواهی است بر قدرت روزنامه‌نگاری تحقیقی در جهت ایجاد تغییر و واداشتن صاحبان قدرت به پاسخ‌گویی. من به‌شدت به تیم‌مان افتخار می‌کنم؛ به‌خاطر تعهدشان برای روایت این داستان مهم با جزئیاتی منحصربه‌فرد، غنی و انسانی.»

این سیزدهمین جایزه پولیتزر رویترز بود که همگی از سال ۲۰۰۸ تاکنون به‌دست آمده‌اند.

عکس نیویورک‌تایمز از تلاش نافرجام برای ترور ترامپ

نیویورک‌تایمز با دریافت این جوایز، مجموع افتخارات خود را به ۱۳۹ جایزه رساند – رکوردی بی‌سابقه از زمان آغاز این جوایز در سال ۱۹۱۷. این روزنامه امسال جایزه عکاسی خبری فوری را برای تصاویر داگ میلز از تلاش نافرجام برای ترور دونالد ترامپ در ماه ژوئیه دریافت کرد؛ تصاویری که گلوله‌ای را در حال پرواز در هوا ثبت کرده بود. همچنین، جایزه روزنامه‌نگاری توضیحی برای بررسی جنگ آمریکا در افغانستان، و جایزه گزارشگری بین‌المللی برای پوشش دکلن والش از درگیری‌ها در سودان به این روزنامه تعلق گرفت.

نیویورک‌تایمز به‌همراه سازمان غیرانتفاعی بالتیمور بنر، جایزه گزارش محلی را نیز برای تحقیقی درباره تأثیر فنتانیل بر شهر بالتیمور – به‌ویژه در میان مردان سیاه‌پوست مسن – از آن خود کرد.

مجله «نیویورکر» نیز در سه بخش نظر‌نویسی، عکاسی فیچر و گزارش صوتی برنده جایزه شد.

تلاش برای ترور ترامپ همچنین موضوع جایزه پولیتزر در بخش گزارش خبری فوری بود که به «واشنگتن‌پست» تعلق گرفت؛ یکی از دو جایزه‌ای که این روزنامه امسال دریافت کرد.

جایزه دیگر واشنگتن‌پست به کارتونیست سرمقاله‌ای، «آن تلنس»، تعلق گرفت. او چهار ماه پیش در اعتراض به رد یکی از آثارش از این روزنامه استعفا داده بود – کاریکاتوری که در آن جف بزوس، مالک واشنگتن‌پست، و دیگر مدیران عامل در حال زانو زدن در برابر مجسمه ترامپ به تصویر کشیده شده بودند. هیئت داوران از «شجاعت او که به ترک این سازمان خبری انجامید» قدردانی کردند.

جایزه پراهمیت «خدمت عمومی» نیز به سازمان «پروپابلیکا» تعلق گرفت، برای گزارش‌هایی درباره زنانی باردار که پس از آن‌که پزشکان از ترس نقض قوانین سختگیرانه سقط جنین، درمان‌شان را به تعویق انداختند، جان خود را از دست دادند.

جایزه گزارش ملی به «وال‌استریت ژورنال» تعلق گرفت، برای بررسی «تحولات سیاسی و شخصی» ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان و معمار ابتکار دولت ترامپ برای کاهش گسترده حجم نیروی کار دولت فدرال.

موضوعات مرتبط با آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار نیز جایگاه ویژه‌ای در جوایز امسال داشتند، از جمله اعطای تقدیرنامه ویژه به زنده‌یاد «چاک استون» برای پوشش او از جنبش حقوق مدنی.

در بخش هنر و ادبیات، «پرسوال اورت» در بخش رمان برنده شد، برای اثرش با عنوان «جیمز» که بازنگری‌ای است در داستان «هاکلبری فین» با تمرکز بر شخصیت سیاه‌پوست جیم و صدای او. «ادا ال. فیلدز-بلک» در بخش تاریخ برای روایتی از زندگی «هریت تابمن» جایزه گرفت. و جایزه نمایشنامه به «برندن جاکوبز-جنکینز» تعلق گرفت برای نمایش «هدف»، که داستان خانواده‌ای سیاه‌پوست و متعلق به طبقه متوسط به بالا را روایت می‌کند.