مشکل اصلی مردم در مواجهه با اینترنت

مهدی محمودیان

مشکل اصلی مردم در مواجهه با اینترنت: سرعت و پهنای باند، نه صرفاً فیلترینگ

در سال‌های اخیر، فیلترینگ به یکی از مسائل برجسته در حوزه اینترنت ایران تبدیل شده است، اما واقعیت این است که بخش عمده‌ای از مشکلات کاربران اینترنت در ایران به فیلترینگ محدود نمی‌شود، بلکه ریشه در کیفیت پایین خدمات، سرعت ناکافی، تفکیک ترافیک داخلی و خارجی و محدودیت پهنای باند دارد. حتی اگر فیلترینگ رفع شود، بدون اصلاح زیرساخت‌ها و بهبود سرعت اینترنت، مشکلات اساسی پابرجا خواهد بود.
چرا سرعت اینترنت پایین است؟

پایین بودن سرعت اینترنت در ایران عوامل متعددی دارد:

۱. زیرساخت‌های قدیمی: بسیاری از زیرساخت‌های مخابراتی کشور همچنان مبتنی بر فناوری‌های قدیمی و ناکارآمد هستند. این ضعف، به‌ویژه در مناطق روستایی و شهرهای کوچک، باعث کاهش سرعت و کیفیت اینترنت می‌شود.

۲. کمبود سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاری ناکافی در توسعه زیرساخت‌های فیبر نوری و ارتقای شبکه‌های 4G و 5G باعث شده که ایران از استانداردهای جهانی فاصله بگیرد.

۳. مدیریت پهنای باند: سیاست‌های محدودکننده در تخصیص پهنای باند بین‌المللی، و کاهش سالانه آن بدون شفافیت و توضیح به مردم.

۴. موانع تحریمی: دسترسی محدود به فناوری‌های پیشرفته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، توسعه زیرساخت‌های نوین را دشوار کرده است.

۵. افزایش قیمت و تفکیک ترافیک: تفکیک ترافیک به داخلی و خارجی، نه تنها نقض حق انتخاب است بلکه با توجه استفاده گسترده از ترافیک جهانی توسط کاربران، مردم برای ارتباط با دنیا هزینه دو تا سه برابری پرداخت می‌کنند.

۶. اینترنت طبقاتی: سیاست اینترنت طبقاتی،‌ سیاستی تبعیض‌آمیز است که باعث می‌شود گروه‌های مختلف اجتماعی دسترسی نابرابر به اینترنت داشته باشند.

راه‌حل چیست؟

برای حل مشکل سرعت و پهنای باند، اقدامات زیر ضروری است:

۱. حذف تفکیک ترافیک: تفکیک ترافیک به داخلی و خارجی، نه تنها نقض حق بی‌طرفی شبکه است، بلکه باعث می‌شود حتی در صورت رفع فیلترینگ، سرعت استفاده از سرویس‌های محبوب جهانی کمتر باشد در حالی که کاربر مجبور است هزینه دو تا سه برابری نسبت به ترافیک داخلی پرداخت بکند.

۲. توسعه فیبر نوری: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های فیبر نوری باید اولویت اول باشد. شبکه فیبر نوری امکان انتقال حجم بالایی از داده‌ها را با سرعت بالا فراهم می‌کند و برای گسترش اینترنت 5G ضروری است. کشورهای پیشرفته بخش عمده‌ای از زیرساخت‌های خود را بر اساس فیبر نوری توسعه داده‌اند.

۳. گسترش اینترنت 5G: توسعه اینترنت نسل پنجم می‌تواند سرعت دسترسی کاربران را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. این امر نیازمند تخصیص فرکانس مناسب و سرمایه‌گذاری سنگین است، اما تأثیر آن در بلندمدت بسیار چشمگیر خواهد بود.

۴. افزایش ظرفیت پهنای باند بین‌المللی: افزایش پهنای باند بین‌المللی از طریق همکاری با شرکت‌های خارجی و ایجاد کانال‌های ارتباطی جدید می‌تواند ترافیک شبکه را روان‌تر کند.

۵. کاهش انحصار مخابراتی: دولت باید با ارائه تسهیلات و کاهش موانع قانونی، بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته‌تر تشویق کند. شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان تنها عامل ورود و خروج و توزیع اینترنت در ایران یک انحصار ایجاد کرده است که دولت میتواند با شکستن آن زمینه لازم برای توسعه و گسترش زیرساخت اینترنت، برابری دیجیتالی، و ورود پهنای باند را فراهم کند.

۶. حمایت از بخش خصوصی: دولت باید با ارائه تسهیلات و کاهش موانع قانونی، بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته‌تر تشویق کند.

چرا دولت دست بازتری در این زمینه دارد؟

برخلاف فیلترینگ، که تحت نظارت نهادهای متعدد و متداخل قرار دارد، توسعه زیرساخت‌ها، کاهش یا کنترل قیمت، تفکیک ترافیک و نقض بی‌طرفی شبکه و افزایش پهنای باند در حوزه اختیارات مستقیم دولت است. اگر دولت به جای تمرکز بر وعده‌های رفع فیلترینگ، که اجرای آن به عوامل خارج از کنترل دولت وابسته است، منابع و انرژی خود را صرف بهبود زیرساخت‌ها و سرعت اینترنت کند، نتایج ملموس‌تری برای مردم به همراه خواهد داشت. حذف اینترنت طبقاتی نیز در توان دولت است و دولت می‌‌تواند مصوبات دولت قبلی در این زمینه را به سادگی لغو کند.

سخن پایانی

مشکل اصلی کاربران ایرانی، کیفیت پایین اینترنت است که زندگی روزمره و کسب‌وکارهای آنلاین را تحت تأثیر قرار داده است. دولت باید به جای تمرکز بر وعده‌هایی که بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند، گام‌های عملی در جهت رفع این مشکلات بردارد. مردم انتظار دارند که دولت در حوزه‌هایی که دست بازتری دارد، از جمله سرعت و پهنای باند، عملکرد قابل قبولی داشته باشد. رفع این مشکلات می‌تواند گامی موثر در جهت بهبود رضایت عمومی و اعتماد به دولت باشد.

منبع: تلگرام نویسنده
@MahmoudianMehdi