نتایج انتخابات پاکستان اعلام شد

کمیسیون انتخابات پاکستان نتایج نهایی انتخابات پارلمانی پنجشنبه را اعلام کرد که بر اساس آن نامزدهای مستقل ۱۰۱ کرسی‌، حزب مسلم لیگ شاخه نواز ۷۵ کرسی و حزب مردم پاکستان هم ۵۴ کرسی به دست آوردند. پارلمان پاکستان ۳۳۶ کرسی دارد و برای تشکیل دولت باید ۱۶۹ کرسی در اختیار داشت اما به‌رغم اعلام نتایج نهایی همچنان این پرسش مطرح است که چه کسی دولت بعدی پاکستان را تشکیل خواهد داد.

مطابق نتایجی که کمیسیون انتخابات پاکستان اعلام کرد، بیش از ۹۰ نفر از نامزدهای مستقل پیروز، از حمایت حزب «تحریک انصاف پاکستان» به رهبری عمران خان، نخست‌وزیر پیشین، برخوردارند. آقای خان زندانی است و به حزبش اجازه شرکت در انتخابات داده نشد.

پیشتر نواز شریف، نخست وزیر سابق و رهبر حزب مسلم لیگ، که گمان می‌رود از حمایت ارتش پاکستان نیز برخوردار باشد، از احزاب دیگر خواست تا به او در تشکیل یک دولت وحدت ملی کمک کنند.

در عین حال ژنرال عاصم منیر، فرمانده قدرتمند ارتش، خواهان دوری از سیاست‌های «آنارشی و قطبی‌سازی» شده و گفته است که پاکستان به شرایط باثبات نیاز دارد.

این در حالی است که پس از برگزاری انتخابات و نتایج مقدماتی، تنش و بلاتکلیفی پاکستان را در‌برگرفته بود. در یک مورد از خشونت‌ها، محسن داور، نماینده پیشین و نامزد حزب جنبش دموکراتیک، در تیراندازی افراد ناشناس در میران‌شاه، در وزیرستان شمالی، زخمی و به بیمارستان منتقل شد.

گزارش شد این تیراندازی در تجمع هواداران معترض او به تأخیر در اعلام نتایج انتخابات روی داده است.

گزارش‌ها از پاکستان همچنین حاکی است که دادگاه‌های آن کشور مملو از شکایات و چالش‌های قانونی در مورد نتایج انتخابات است.

نامزدهای مستقل مورد حمایت حزب «تحریک انصاف پاکستان» عمران خان ادعا می‌کنند که تقلب در رای‌گیری صورت گرفته است اما مقام‌ها این ادعاها را رد می‌کنند.

این حزب خواهان تظاهرات مسالمت‌آمیز هوادارانش در مقابل کمیسیون انتخابات و سایر ساختمان‌های دولتی شده بود.

احتمال ائتلاف کدام احزاب قوی‌تر است؟

پیشتر عمران خان در یک ویدیو ساخته‌شده با هوش مصنوعی مدعی پیروزی حامیان خود شد و از آنها خواست جشن بگیرند.

آقای خان به اتهام «افشای اسرار دولتی، فساد مالی و ازدواج غیرقانونی» زندانی شده است.

عمران خان گفته است که این اتهام‌ها همه با انگیزه‌های سیاسی علیه او مطرح شده است.

گوهرعلی خان، رئیس حزب تحریک انصاف، دیروز گفت که این حزب برای تشکیل دولت تلاش خواهد کرد.

حزب «مردم پاکستان»، به رهبری بلاول بوتو زرداری، پسر بی‌نظیر بوتو، نخست‌ وزیر پیشین پاکستان، هم ۵۴ کرسی را از آن خود کرده است. گفته شده که این حزب از جمله احزاب طرف مذاکره با نواز شریف خواهد بود.

آیا نقش‌آفرینی سیاسی ارتش در حال کم‌رنگ شدن است

نحوه برگزاری این انتخابات با انتقادهایی در داخل و خارج از این کشور روبرو شده است.

روز جمعه، ایالات متحده، بریتانیا و اتحادیه اروپا در مورد عادلانه بودن انتخابات ابراز نگرانی کردند. دیوید کامرون، وزیر خارجه بریتانیا، گفت که «نگرانی‌های جدی» سوالاتی را در مورد «عادلانه و فراگیر نبودن انتخابات» ایجاد کرده است.

اما مقام‌ها این انتقادها را رد کردند و ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش، هم از همه احزاب خواست که از خود «بلوغ سیاسی و اتحاد» نشان دهند. او گفته است که سیاست قطبی‌سازی «مناسب کشور مترقی ۲۵۰ میلیون نفری نیست.»

اما به نظر بسیاری از تحلیلگران، نتیجه این انتخابات نشان داده است که ژنرال‌های ارتش، که دهه‌ها بر آن کشور مسلط بودند، حالا دیگر کنترل بسیار کمتری بر اوضاع سیاسی دارند.

در این انتخابات حزب نواز شریف، که به نظر می‌رسید نامزد مورد حمایت ارتش باشد، نتوانست اکثریت آرا را به دست بیاورد.

فرزانه شیخ، در اندیشکده چتم هاوس در لندن، می‌گوید نتیجه این انتخابات علاوه بر مسایل دیگر همچنین نشان‌دهنده نارضایتی فزاینده مردم از دخالت ارتش در امور سیاسی است.

او گفت: «میلیون‌ها نفر در مخالفت با آنچه رای دادند که به اعتقاد بسیاری نتیجه مطلوب تشکیلات نظامی غیرپاسخگوی پاکستان است.

در حالی که رهبران نظامی امیدوار بودند این انتخابات نقطه پایانی بر آشفتگی سیاسی فراگیر پس از برکناری عمران خان در سال ۲۰۲۲ باشد، در عوض ناآرامی روزهای اخیر نشان داد که کشور در بحرانی عمیق‌تر فرو رفته است.

تحلیلگران نقش ارتش پاکستان را در طول سال‌ها به عنوان «دولت در دولت» توصیف کرده و ارتش از زمانی که پاکستان در سال ۱۹۴۷ استقلال خود را از هند به دست آورد، بر سیاست ملی و انتقال قدرت در آن کشور تأثیر گذاشته است.

ژنرال‌های ارتش از آن زمان تا حالا سه کودتا کرده‌اند و هیچ نخست‌وزیری تا کنون یک دوره پنج ساله کامل را سپری نکرده است اما به نظر می‌رسد این نقش‌آفرینی سیاسی در حال کم‌رنگ شدن باشد.

بی‌بی‌سی فارسی