نقش فقر تکنولوژی در حادثه واژگونی قطار

تجربه جهانی نشان می‌دهد که استفاده از فناوری‌های جدید، حوادث ریلی همچون واژگونی قطار را غیرممکن می‌کند یا به حداقل می‌رساند.

به گزارش تجارت‌نیوز، در حالیکه حوادث ریلی و اتفاقاتی چون واژگونی قطار در کشور ما تقریبا هرساله اتفاق می‌افتد و جان بسیاری از هموطنان را می‌گیرد؛ درجهان اتفاقی عجیب و حتی بعید تلقی می‌شود.

متاسفانه امروز یکی دیگر از حوادث ریلی در کشور رقم خورد. این در حالی است که  همین چند ماه پیش بود که دو قطار مترو در مسیر تهران-کرج به هم برخورد کرده بودند.

فرسودگی لوکوموتیوها و واگن‌ها، در کنار به روز نشدن تکنولوژی در قطارهای ایران، از دلایل مهم و اصلی وقوع این اتفاق است. موضوعی که در کشورهای دیگر به ندرت اتفاق می‌افتد و فناوری و تکنولوژی جدید سبب حفظ جان مردم می‌شود.

اکنون، میانگین سرعت قطارها در جهان حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است. حتی سرعت قطارهای برون شهری ژاپن به بیش از ۶۰۰ کیلومتر می‌رسد. با این حال به ندرت شاهد حوادث ریلی در سایر کشورهای جهان هستیم. اگر هم چنین اتفاقی رخ دهد، درصد جراحت و فوتی‌های آن بسیار کم است.

مسئولان ریلی کشورها همواره در تلاش‌اند تا از هوش‌مصنوعی و سیستم‌های دیجیتالی در کنترل سیستم‌های ریلی بهره بگیرند. این امر باعث می‌شود تا دخالت انسان‌ها در کنترل این سیستم به حداقل برسد. در نتیجه خطای انسانی ناشی از خستگی یا تصمیم نادرست کمتر اتفاق می‌افتد و معمولا همه چیز در کنترل سیستم ناوبری باقی می‌ماند.

استفاده از سیستم خودکار در کنترل قطار

سیستم کنترل خودکار از فناوری‌های ساده‌ای است که در ناوگان بیشتر کشورها استفاده می‌شود. این فناوری به لوکوموتیوران کمک می‌کند تا از حوادث ریلی احتمالی پیشگیری کند.

این سیستم به طور مداوم در حال آنالیز مسیر است و اگر مانعی بر سر راه قطار باشد مطلع می‌شود. بعد از این اتفاق، در قدم اول لوکوموتیوران در جریان قرار می‌گیرد. اگر او به هر دلیلی واکنشی از خود نشان ندهد، کنترل قطار به دست سیستم خودکار می‌افتد. بعد از آن ترمز قطار کشیده می‌شود.

در عین حال، هشدارهای لازم به خدمه و مسافران داده و تجهیزات اضطراری فعال می‌شوند. محل دقیق وقوع حادثه نیز به مراکز پلیس، اورژانس و آتش‌نشانی ارسال می‌شود و آن‌ها در کمترین زمان ممکن بعد از بروز حادثه در جریان قرار می‌گیرند.

متاسفانه اگر در حادثه اخیر قطار مشهد- یزد چنین سیستم هوشمندی وجود داشت، شاهد این حادثه غم‌انگیز نبودیم یا خسارت‌های جانی به حداقل می‌رسید.

کنترل مسیر با هوش مصنوعی

کشورهایی که از استانداردهای لازم برای ناوگان ریلی خود بهره‌ می‌گیرند، کنترل مسیرها را به دست سیستم دیجیتال می‌سپارند. این فناوری کمک می‌کند تا در زمان نزدیک شدن بیش از حد قطارها به یکدیگر، سیستم برق مسیر خاموش شود. در این مواقع، لوکوموتیوران‌ها مطلع می‌شوند و ترمز قطار را فعال می‌کنند.

اگر این فناوری نیز در حادثه چند ماه گذشته مترو تهران- کرج استفاده می‌شد، شاهد آن نبودیم و قطارها قبل از برخورد به یکدیگر متوقف می‌شدند.

آنالیزگر مسیر برای جلوگیری از حوادث ریلی

این فناوری نیز به منظور بررسی مسیر ریلی و اطمینان از امنیت آن طراحی و استفاده می‌شود.

سیستم آنالیزگر مسیر به وسیله جریان برق و تغییر ولتاژ همواره سالم بودن مسیر را تایید می‌کند. اگر این سیستم متوجه تغییر ولتاژ در مسیر شود، متصدیان را با خبر می‌کند.