نگرانی از سلامت عباس واحدیان در سلول انفرادی

مقامات وزارت اطلاعات و دادستانی مشهد با خودداری از ارائه مراقبت‌های پزشکی به عباس واحدیان، فعال ۵۱ ساله که در بازداشت خودسرانه به سر می‌برد، امنیت جانی و سلامتی‌ وی را به خطر انداخته‌اند.

سازمان عفو بین‌الملل مطلع شده است که در تاریخ ۷ اسفند، عباس واحدیان که از مشکلات تنفسی و سرفه‌های مداوم رنج می‌برد، در حالت نیمه‌هوشیار به بیمارستانی در مشهد منتقل و در بخش تخصصی مسمومیت‌های دارویی بستری شد. تا بدین لحظه، مقامات از ارائه هرگونه اطلاعاتی به خانواده وی در مورد علل و شرایط منجر به پایین آمدنِ سطح هوشیاری و بستری شدن او در بیمارستان خودداری کرده‌اند.

به گفته یک منبع آگاه، عباس واحدیان در بیمارستان عنوان کرده که سلامتش پس از این‌که مقامات داروهایی نامعلومی در غذایش ریختند رو به وخامت گذاشت. در صبح روز ۹ اسفند خانواده‌ی عباس واحدیان از طریق کارکنان بیمارستان مطلع شدند که مأموران او را برخلاف توصیه‌های پزشکی و در حالی که هنوز سطح هوشیاری‌اش به حالت عادی برنگشته بوده به زور از بیمارستان ترخیص کرده‌اند.
در ۴۸ ساعت بعد، مقامات ارتباط عباس واحدیان با جهان بیرون را قطع کرده و از ارائه هرگونه اطلاعاتی در مورد سرنوشت و محل نگهداری او به خانواده‌اش خودداری کردند. در روز ۱۱ اسفند، پس از این که خانواده‌ی عباس واحدیان این مسأله را رسانه‌ای کردند، مقامات به این زندانی اجازه تماسی کوتاه با خانواده‌اش را دادند. او در طی این تماس عنوان کرده که مقامات او را به بازداشتگاه غیررسمی و بدون نام‌و‌نشانِ وزارت اطلاعات در مشهد بازگردانده‌اند، جایی که او از ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ در سلول انفرادی نگهداری می‌شود.

او در گفت‌وگو با خانواده‌اش تأیید کرد که پس از خوردن غذای «تلخ» بیهوش شده است. او همچنین گفت که سه شب قبل از آخرین بستری شدنش در بیمارستان، یعنی در ۵ اسفند، او را با فشار خون به شکل خطرناکی بالا به بیمارستان منتقل کرده بودند. مقامات در آن مقطع نیز روند درمانی او را قطع کرده و برخلاف توصیه‌های پزشکی او را به زندان بازگرداندند.

به جز این تماس تلفنی کوتاه، مقامات از ارائه هرگونه اطلاعات دقیق در مورد سلامتی و وضعیت عباس واحدیان به خانواده‌اش خودداری کرده و درخواست ملاقات آن‌ها را رد کرده‌اند. آزار روانی که مقامات با این برخوردها به خانواده تحمیل کرده‌اند مصداق رفتار بیرحمانه، غیرانسانی و ترذیلی است که در قوانین بین‌المللی مطلقا ممنوع است.
وضعیت سلامتی عباس واحدیان پس از شش ماه نگهداری در سلول انفرادی، تحمیل شرایط غیر انسانی و محرومیت از درمان، که جملگی شکنجه محسوب می‎شود، رو به وخامت گذاشته است. در پاسخ به شکایات مکرر وکیل او مبنی بر غیرقانونی بودن نگهداری مداوم موکلش در سلول انفرادی، مقامات دادستانی و اطلاعاتی این رفتارشان را با عنوان این که او یک «زندانی امنیتی ویژه» است توجیه کرده‌اند. دادگاه‌های انقلاب، عباس واحدیان را فقط به خاطر فعالیت‌های مسالمت‌آمیز برای رسیدن به یک ایرانِ سکولار و دموکراتیک به ۲۱ سال زندان محکوم کرده‌اند.
اقدام شما موثر است؛ به زبان و قلم خودتان یا با استفاده از متن پیشنهادی عفو بین‌الملل به مقامات نامه بنویسید و از آن‌ها بخواهید که؛

* عباس واحدیان را که صرفا به خاطر استفاد‌ه‌ی مسالمت‌آمیز از حقوق انسانی خود در زمینه آزادی بیان و تشکل در بازداشت به سر می‌برد، فورا و بدون هیچ قیدوشرط آزاد کنند.

* تا زمان آزادی‌، اطمینان حاصل کنند که او به هرگونه مراقبت پزشکی تخصصی که در خارج از زندان به آن نیاز دارد دسترسی داشته باشد و از او در مقابل بازداشت بدون ارتباط با جهان بیرون، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها، از جمله نگهداری در سلول انفرادی و محرومیت از مراقبت‌های پزشکی، محافظت کرده و به او اجازه‌ی ملاقات‌های منظم با خانواده و وکیلش داده ‌شود.

* تمام گزارشات مرتبط با شکنجه عباس واحدیان باید به صورت مستقل مورد تحقیق قرار داده و افراد مسئول را طی محاکمه‌های منصفانه پاسخگو نگه دارند.

اطلاعات تکمیلی

از زمان دستگیری خودسرانه‌ی عباس واحدیان در ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ ، او تقریبا به شکل شبانه‌روزی در یکی از سلول‌های انفرادی واقع در یک بازداشتگاه غیررسمی و بدون نام‌ونشان وزارت اطلاعات در مشهد نگهداری می‌شود، جایی که از دسترسی به هوای تازه، نور طبیعی و تماس با سایر زندانیان محروم است.

او در سلولی بدون پنجره نگهداری می‌شود که در آن لامپ‌های سقفی ۲۴ ساعته روشن نگهداشته می‌شود و این موجب بی‌خوابی و وارد آمدن فشار روانی بر او شده است. هر چند روز یکبار او را چشم‌بسته برای پیاده‌روی کوتاه به یک راهرو می‌برند. او همچنین از مراقبت‌های پزشکی مناسب، دسترسی به تختخواب و رختخواب، لباس گرم و دیدارهای منظم با خانواده محروم است.

مأموران اطلاعاتی به عباس واحدیان گفته‌اند که برای بهبود شرایطش باید به صورت کتبی فعالیت‌های سیاسی خود را محکوم و رمز تلفن خود را فاش کند. این آزارها به منزله‌ی شکنجه‌اند که طبق قوانین بین‌المللی جرم محسوب می‌شود.

مأموران اطلاعاتی و مقامات قضایی از واکسیناسیون عباس واحدیان برای محافظت از او در برابر کووید -۱۹ و ارجاع او به پزشک متخصص برای عوارض ریوی از جمله مشکلات تنفسی و سرفه خودداری می‌کنند. آنها تا دی ماه ۱۴۰۰ از رساندن اسپری تنفسی که خانواده‌اش برای او آورده بودند خودداری ورزیدند. به این ترتیب، اگر او در حین بازداشت به کووید -۱۹ مبتلا شود، در معرض خطر بیماری حاد است.

عباس واحدیان همچنین از بیماری لثه رنج می‌برد؛ این بیماری در جریان حبس پیشینِ ۱۱ ماهه وی در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و در نتیجۀ عدم رسیدگی پزشکی به زخمهای بازی که در دهان او بر اثر ضرب و جرح در زمان دستگیری ایجاد شده بود، ظاهر شد. در آذر ۱۴۰۰، پس از پیگیری های مکرر خانواده‌اش، او به یک کلینیک دندانپزشکی خارج از بازداشتگاه منتقل و دو دندانش کشیده شد اما هیچ مسکّن یا مراقبت‌های درمانی بیشتری به او ارائه نشد. این در حالی است که دندانپزشک کلینیک هشدار داده که بدون درمان طولانی‌مدت و مداوم، عباس واحدیان با خطر وخامتِ عفونت لثه و از دست دادن دندان‌هایش روبروست.

او از زمان دستگیری به دلیل خوابیدن روی زمین، بدون داشتن بالش و تشک، دچار گردن‌درد شدید نیز شده است.

عباس واحدیان در مجموع به ۲۱ سال حبس تعزیری محکوم شده است که شامل ۱۱ سال حبس صادره در آذر ماه ۱۴۰۰ از سوی شعبه سوم دادگاه انقالب مشهد و ۱۰ سال حبس صادره در شهریور ماه ۱۴۰۰ از سوی شعبه پنجم دادگاه انقلاب مشهد می‌شود. در هر دو مورد، او بدون آگاهی قبلی و اطلاع از ماهیت و جزییات اتهامات وارده به طور ناگهانی از بازداشتگاه به دادگاه انقلاب مشهد منتقل شد.

قضاتی که عباس واحدیان آنها را پرخاشگر و مغرض توصیف کرده به اعلام کردند که او به دلیل اقدام علیه امنیت ملی تحت محاکمه قرار دارد و از او پرسیدند که آیا چیزی برای دفاع از خود دارد یا نه. وی در هر دو مرتبه پاسخ داد که به دلیل تخلفات جدی قانونی، مشروعیت جلسات تشکیل شده را به رسمیت نمی‌شناسد و بر حضور وکیل خود اصرار دارد. در هر دو مورد، قاضی در عرض چند دقیقه جلسه را پایان داده و از تشکیل جلسه‌ی مجدد خودداری کرد.

حکم ۱۰ سال زندان وی ۲۰ روز پس از صدور حکم به دلیل امتناع وی از درخواست تجدیدنظر قطعی شد. تجدیدنظرخواهی او علیه حکم ۱۱ سال زندان هنوز در جریان است. حکم ۱۱ سال حبس تعزیری عباس واحدیان مشتمل است بر یک سال برای «تبلیغ علیه نظام» و ده سال حبس برای «تشکیل گروه به قصد برهم زدن امنیت کشور».

گروه‌های مورد اشاره در حکم دادگاه عبارتند از «شورای همگرایی جنبشهای ایرانیان» که با نام اختصاری شهجا شناخته می‌شود و گروه «اتاق فکر ایران». شهجا، آنطور که در وبسایت این گروه آمده، خواهان گذار ایران از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز، از نظام فعلی جمهوری اسلامی – که آن را یک «حکومت دینی فاسد و مستبد» توصیف می‌کند – به یک نظام سکولار دموکراتیک و متعهد به حقوق بشر بین‌المللی است.

عباس واحدیان خاطرنشان کرده که او یکی از اعضای مؤسس شهجا نبوده، اما از زمان تأسیس آن در ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ به عنوان سخنگوی آن شورا فعالیت داشته است. گروه دیگر، «اتاق فکر ایران»، یک گروه همفکری غیررسمی برای تبادل ایده‌ها بوده است که به ایجاد چند کمپین آنلاین در ماه‌های پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران در خرداد ۱۴۰۰ انجامید، از جمله کارزار  «نه به جمهوری اسلامی» و «کمپین ایجاد شرمساری».

حکم جداگانه ۱۰ سال زندان صرفا در ارتباط با نامه سرگشاده‌ای است که عباس واحدیان و ۱۳ امضاکننده دیگر در ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ منتشر کردند و خواستار استعفای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران و تغییر بنیادین در قانون اساسی کشور شدند. این فعالیت مسالمت‌آمیز، زمینه‌ساز چندین اتهام واهی از جمله «توهین به مقام رهبری»، «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور»، «تبلیغ علیه نظام» و «تشویش اذهان عمومی» شده است.

عباس واحدیان در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ به دنبال شرکت در یک بحث عمومی اینترنتی که در جریان آن عقاید سیاسی خود را بیان کرد، توسط چند مامور وزارت اطلاعات در روستایی نزدیک رضوانشهر در استان گیلان بازداشت شد. جدای از دو ملاقات کوتاه خانوادگی در آذر و بهمن ۱۴۰۰ که با حضور مأموران اطلاعاتی صورت گرفت، تماس وی با خانواده‌اش محدود به تماس‌های هفتگی بوده که عموما چند دقیقه بیشتر طول نکشیده و حضور مأموران امنیتی مانع از این شده که او و بستگانش بتوانند آزادانه گفت‌وگو کنند.