نامه سرگشاده خبرنگاران آسیب‌پذیر افغانستان

نامه سرگشاده خبرنگاران آسیب پذیر افغانستان به سازمان ملل متحد، جامعه بین‌المللی، نهاد‌های مدافع حقوق بشر و سازمان‌های پشتیبان خبرنگاران در سراسر جهان

در طول حیات کوتاه نظام گذشته تا دگرگونی آن، خبرنگاران، جریان سیال آرا و اطلاعات را به قیمت مرگ، سرکوب، اعمال محدودیت‌های سیستماتیک و محرومیت و محدودیت‌های درون سازمانی باز نگهداشته‌اند. اما با تسلط طالبان بر افغانستان، کار خبری-رسانه‌ای و جریان اطلاعات عملا راکد شده است.

۱. شمار زیادی از خبرنگاران زن با امر صریح بزرگان طالبان از کار بیکار شدند به ویژه خبرنگاران زن که جلو رفتن آنان به رسانه‌ها گرفته شد و اکنون رسانه‌های افغانستان فاقد خبرنگاران زن استند.

۲. درصد غالب رسانه‌ها با رویکرد محافظه کارانه بانوان خبرنگار را جواب کرده‌اند.

۳. دسترسی به اطلاعات به گونه کامل محدود شده است، خبرنگاران حین انجام وظیفه ضرب وشتم شده و وسایل‌شان ضبط شدند. در موردی افراد منسوب به طالبان، یک عضو خانواده‌ی خبرنگاردویچه وله مقیم خارج از کشور را کشتند. در همین حال در درازای دو هفته، بیش از ده مورد لت و کوب خبرنگاران از سوی جنگجویان طالبان صورت گرفته است.

۴. در آخرین مورد با گزارش رسانه‌های بین المللی معتبر طالبان ۲۰۰ خبرنگار و فعال مدنی را ربوده و به مکان نا معلوم انتقال داده‌اند.

۵. خبرنگاران آزاد از فعالیت خود باز مانده‌اند و اکنون هیچ خبرنگاری در افغانستان نمی‌تواند آزادانه اطلاع رسانی کند. حتا رسانه‌های خارجی مثل بی بی سی، ایران انترنیشنال و برخی دگر که دفتر ثابت در افغانستان داشتند، امروز از فعالیت بازمانده‌اند و کار اطلاع رسانی از افغانستان را همکاران خارجی شان در بیرون از افغانستان به دست گرفته‌اند.

۶. طالبان در برخی موارد تلاشی‌های خانه به خانه را آغاز کرده‌اند و دنبال خبرنگاران آزاد استند. حتا که بسیار از خبرنگاران هم اکنون در بخش‌های نامعلوم پنهان شده‌اند تا از خود محافظت کنند. زیستن در اسارت برای خود خبرنگاران و خانواده‌های شان زندگی را سخت تر ساخته است.

موارد ذکر شده، مقاطع طالبان با کارخبرنگاری، کار زنان در رسانه و جریان آزادی بیان رامی رساند. اندوه از دست دادن حرفه‌ی مرتبط به یک ارزش بزرگ(آزادی بیان)، انزوای اجتماعی و خانه‌نشین شدن، و فقرناشی از بیکاری فشار زیادی را برما تحمیل می‌کند. 

اما با توجه به رویکرد متخاصمانه‌ی طالبان با خبرنگاران طی دو دهه‌ی گذشته(خبرنگاران هدف اصلی این گروه بودند) هیچ کدام این موارد به شدت احتمال بلقویه‌ی تسویه حساب طالبان با خبرنگاران به محض خروج نیروی‌های بین‌المللی، دهشتناک و نگران کننده است. عملکرد در مواجهه با مخالفان‌شان طی روز‌های گذشته، کابوس مایان را قریب‌الوقوع می‌نمایاند.

زیر این نامه نگرانی عمیق‌مان نسبت به امنیت جانی خود و خانواده‌های‌مان را اظهار می‌کنیم. و با توجه به عملکرد مافیای رسانه‌ای در خروج خبرنگاران طی روز‌های گذشته، از جامعه بین‌المللی و نهاد‌های حامی خبرنگاران صمیمانه و مصرانه تقاضا می‌کنیم؛  پروسه خروج و نجات را شفاف سازی کنند!!

شمار زیادی از گزارشگران و افرادی که عملا در تهیه‌ی محتوای رسانه‌ای دخیل بودند، ایفای رسالت‌شان متخاصمانه برداشت شده است و ریسک بسیاری جان‌شان را تهدید می‌کند؛ در نتیجه‌ی بی‌توجهی نهاد‌های مدافع خبرنگاران(ملی)، مسوولان رسانه‌ها و مافیایی داخلی پروسه‌ی خروج در کشور درحالت دشواری بسر می‌برند.

با توجه به موضع‌گیری طالبان در قبال خروج افغان‌ها از کشور و ختم قریب‌الوقوع پروسه خروج، شاید این واپسین تلاش‌های‌مان برای نجات جان‌مان باشد. بناءً ما خبرنگاران آسیب پذیر از جامعه جهانی، سازمان ملل، سازمان‌های حقوق بشری و نهادهای بین‌المللی پشتیبان رسانه‌ها می‌خواهیم که در این شرایط برای تخلیه خبرنگاران آسیب‌پذیر دست به کار شوند و راهی بجویند. در غیر آن، ما گواه خشونت‌های فزاینده در برابر خبرنگاران و خانواده‌های‌شان خواهیم بود.

در برابر کسانی که دو دهه برای ارزش‌های مردم‌سالاری تا پای جان رزمیدند و نگذاشتند تا آزادی بیان خفه شود و یا حقوق شهروندی افراد به ویژه حقوق بانوان زیر پا گذاشته شود. در این مقطع حساس ما می‌خواهیم که جهان به جای نظاره، اقدام عملی برای محافظت از جان خبرنگاران و خانواده‌های‌شان انجام دهد.