زرافشان: استقلال وکلا، لازمه ذاتی کار وکالت است

امتداد: اخیراً آیین‌نامه اجرایی “لایحه قانونی استقلال کانون وکلا” به امضای رئیسی، رئیس وقت قوه قضائیه ابلاغ شد که در پی آن، اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) با انتشار بیانیه‌ای، این لایحه را غیرقابل اجراست. همچنین روز گذشته نیز، دیوان عدالت اداری با صدور رای خود، اعلام کرد که آیین‌نامه اجرایی جدید وکالت لازم‌الاجراست.

در همین رابطه، ناصر زرافشان، حقوقدان و وکیل با سابقه دادگستری در گفتگویی با امتداد، ضمن انتقاد از ابلاغ این لایحه، اظهار داشت: این لایحه به نظر من، استقلال کانون وکلا به عنوان آخرین بقایای یادگار مرحوم دکتر مصدق را بر باد داد. اگر قرار باشد که وکیل، پیشاپیش به عنوان زائده دادگاه و دستگاه قضائی عمل کند، اساسا نخواهد توانست تا به وظیفه خود عمل کند.

استقلال وکلا، لازمه ذاتی کار وکالت است

وی افزود: چرا که استقلال وکلا، لازمه ذاتی کار وکالت است. صدور حکم دیوان عدالت اداری نیز، تغییری در این اصل و لازمه اساسی ایجاد نخواهد کرد. قدرت می‌تواند که هر تصمیمی را بگیرد و استدلال کردن، له یا علیه هر موضوعی نیز، کار ساده‌ای است.

این وکیل دادگستری، تصریح کرد: وقتی که یک تصمیم از پیش گرفته شده باشد که چگونه استدلال شود و چه بگویند، کار ساده‌ای خواهد بود. اما به لحاظ قانونی هم در قانون آمده است که کانون وکلا، یک آئین‌نامه پس از اجرای آن قانون تنظیم خواهد کرد که به تصویب وزیر دادگستری برسد. این کار هم بر اساس پیش بینی قانون، صورت گرفته است.

زرافشان، اضافه کرد: هیچ موجب و مجوزی برای آئین‌نامه مجدد وجود ندارد. حال که وزیر دادگستری نداریم، فرض می‌گیریم که رئیس دستگاه قضا به جای وزیر. اما اعتبار آئین‌نامه سر جای خودش بوده و لغو یا ابطال نشده است. ثانیا در شرایطی هم که آئین‌نامه صادر نشده و هنوز، توجیه و مجوزی برای این کار وجود داشت، باز هم کانون وکلا باید آن را تنظیم می‌کرد و با حرمت‌گذاری، آن را به وزیر دادگستری برای تصویب می‌فرستاد.

ظاهرا دستگاه قضائی، وکلا را به عنوان یک پادو و زائده‌ای برای انجام کارهای دفتری می‌خواهد!

این حقوقدان، یادآور شد: نه اینکه، رئیس قوه قضائیه بدون اطلاع کانون، آئین‌نامه‎‌ای برای این نهاد تنظیم کرده و آن را به این نهاد مستقل ابلاغ کند! به نظر من، فاتحه وکالت با این دست اقدامات که اتفاقا، شاهد اولین مورد آن هم نیستیم، خوانده خواهد شد. استقلال وکالت با این اقدام نابود شده و ظاهرا دستگاه قضائی، یک پادو و زائده‌ای می‌خواهد که کارهای دفتری را انجام دهد. نه کسی که نظر مستقل داشته باشد و حتی اگر مسئله‌ای در خصوص خود قانون و در حوزه تقنین هم داشت، آن را با شجاعت مطرح کند.

کانون‌های وکلا از مدت‌ها پیش دچار بلایی شدند که امروز در ماجرای لایحه اخیر شاهد آن هستیم

وی در ادامه، همچنین با انتقاد از کانون وکلا به جهت عدم ایستادگی جدی در مقابل این دست دخالت‌ها، خاطرنشان کرد: کانون‌های وکلا از مدت‌ها پیش دچار بلایی شدند که امروز در ماجرای لایحه اخیر شاهد آن هستیم. اولا از طریق قضات بازنشسته شاهد این مسئله بودیم و بدون تعارف، اگر وکالت بخواهد، وکالت باقی بماند، نباید به قضات بازنشسته پروانه وکالت داد. ما قانونی داریم که کارمند دولت، بعد از بازنشستگی، حق اشتغال به شغل دیگری را ندارد، خب! قاضی دادگستری هم یک کارمند دولت است و چرا در این زمینه استثنا وجود دارد؟

این وکیل برجسته دادگستری، بیان داشت: چرا کانون‌ها در مقابل این مسئله نایستادند؟ بعد هم باندبازی‌هایی که در کانون وجود دارد و مواردی از این دست، موجب شده که وکلای قدیمی هم، چندان کاری به کانون نداشته باشند. کانون، متاسفانه حتی نمی‌تواند خودش را هم سرپا نگه دارد و بر همین اساس نیز شاهد این گونه دست‌درازی‌ها و دخالت‌ها در این نهاد هستیم.

زرافشان در پایان نیز، تصریح کرد: وابستگی‌های متعددی که آقایان به حق‌المشاوره‌های سنگین به دستگاه‌های مختلف و مجموعه قدرت دارند، مانع این است که بتوانند خودشان را در خدمت کانون قرار دهند. تا جایی که بسیاری از وکلای قدیمی، اصلا نمی‌دانند که اعضای هیئت مدیره کانون چه کسانی هستند. به عبارت دیگر، آقایان قبلا این جاده را صاف کرده و حالا به سراغ آئین نامه وکالت آمده‌اند.