رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در یک گزارش محرمانه به اعضای این نهاد اطلاع داده است که ایران در بخش تحقیق و توسعه برنامه هسته‌ای خود حدود سه گرم اورانیوم فلزی تولید کرده است.

به گزارش بی بی سی، آژانس در ماه ژانویه امسال گفته بود که ایران فرایند تولید اورانیوم فلزی که گفته شده نوع ارتقا یافته سوخت اتمی راکتور تهران است را در تاسیسات اتمی اصفهان آغاز کرده است.

تولید اورانیوم فلزی می تواند اقدام دیگری برخلاف تعهدات ایران در چارچوب برجام باشد. ایران از سال ۲۰۱۸ میلادی که آمریکا از برجام خارج شده در مراحل مختلف به بخشی از تعهدات خود در چارچوب برنامه هسته ای عمل نکرده است.

خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه (۱۰ فوریه) گزارش داد که آژانس با صدور بیانیه ای تایید کرده است که در تاسیسات اصفهان ۳/۶۰ گرم اورانیوم فلزی تولید شده است.

بنا بر این گزارش، آقای گروسی این مطلب را دوشنبه (۸ فوریه) رسما به نمایندگان کشورهای عضو شورای حکام ابلاغ کرد. ایران می گوید این اقدام برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران انجام می شود.

کاظم غریب آبادی نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشتر گفته بود: “فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی نوع ارتقا یافته سوخت راکتور تحقیقاتی تهران است”.

راکتور تحقیقاتی اتمی تهران که در مرکز این شهر قرار دارد بیش از پنج دهه پیش از سوی ایالات متحده آمریکا به ایران اهدا شد. ایران می گوید عمده کاربری این راکتور در حال حاضر تولید رادیوداروها برای مصارف پزشکی است.

این خبر در حالی انجام می شود که محمود علوی، وزیر اطلاعات ایران، اخیرا در اظهاراتی جنجالی گفت که اگر ایران به سراغ سلاح اتمی برود، مقصر آنهایی هستند که ایران را وادار به چنین کاری کردند.

وزیر اطلاعات ایران، درسخنانی که دوشنبه ( ۲۰ بهمن) منتشر شد گفت: “صنعت هسته‌ای ما صلح‌آمیز است و فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز سلاح هسته‌ای را حرام اعلام کرده است، اما اگر جمهوری اسلامی ایران را به آن سمت هل بدهند دیگر تقصیر ایران نیست بلکه تقصیر آن‌هایی است که ایران را هل داده اند، گرچه در شرایط عادی جمهوری اسلامی ایران چنین نیت و برنامه‌ای ندارد”.

آقای علوی در جایی دیگر از مصاحبه خود با بخش گفتگوی ویژه تلویزیون ایران درباره شروط بازگشت به برجام و تحریم‌های آمریکا تلویحا از پیشبرد برنامه هسته‌ای ایران در پاسخ به خروج آمریکا از این توافق استقبال کرد و گفت: “تحریم‌های ترامپ برای ملت ایران فشار‌های زیادی ایجاد کرد، اما برای صنعت هسته‌ای ما فرصت بود... در جریان تحقیق و توسعه به دستاورد‌های بسیار بزرگی دست یافته‌ایم که باید آزمایش عملی می‌شد و خروج آمریکا از برجام و کاهش تعهدات برجامی از طرف ما این فرصت را ایجاد کرد که دستاوردهایمان را آزمایش کنیم.”

مقامات آمریکایی هنوز درباره تولید اورانیوم فلزی در ایران اظهار نظری نکرده اند. این خبر در حالی اعلام می شود که ٔجو بایدن،‌رییس جمهوری آمریکا، می گوید تا زمانی که ایران به تعهداتش در توافق هسته ای عمل نکند، آمریکا مبادرت به رفع تحریم ها و بازگشت به برجام نخواهد کرد.

این در حالیست که حسن روحانی، رئیس جمهور ایران می‌گوید که کشوری که اول از تعهد خارج شد “و به مدت سه سال خلاف مقررات بین المللی و خلاف تعهدات قطعنامه ۲۲۳۱ این همه ظلم بر ملت ما روا داشته است، امروز موظف است در بازگشت به برجام آغازگر باشد.”

فرایند تولید اورانیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد پس از آن مجددا در ایران آغاز شد که مجلس شورای اسلامی در مصوبه ای دولت را ملزم به این کار کرد.

درباره تولید اورانیوم فلزی، نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته بود که این فعالیت در سه مرحله انجام می شود و در مرحله اول آن، اورانیوم فلزی با استفاده از اورانیوم طبیعی تولید می شود.

ایران می گوید که تمامی این مراحل به اطلاع آژانس رسیده ‌و به گفته آقای غریب آبادی بازرسان این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد هم در هفته جاری از کارخانه تولید صفحه سوخت ایران بازدید کرده اند.

توقف غنی سازی ۲۰ درصدی یکی از دستاوردهای قدرت‌های جهانی در توافق هسته ای برجام بود.

اورانیوم غنی شده با خلوص بالا کاربرد دوگانه در ساخت سلاح اتمی دارد و سرعت رسیدن به آن را در مقایسه با اورانیوم کم غنی شده افزایش می دهد.

چین، سه کشور اروپایی عضو توافق هسته ای (بریتانیا، فرانسه و آلمان)، اعضای اتحادیه اروپا، عربستان سعودی، اسرائیل و ایالات متحده از آغاز غنی سازی با خلوص ۲۰ درصد در ایران ابراز نگرانی کرده اند.

اتحادیه اروپا از ایران خواسته تا با توقف غنی سازی ۲۰ درصدی “به دیپلماسی فرصت دهد”.