دویچه وله: در پی شکایت سازمان انرژی اتمی از عدم همکاری ایران، سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان خواستار “همکاری کامل ایران” با تحقیقات آژانس انرژی اتمی شدند. آنها پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ارائه در شورای حکام آماده کرده‌اند.

خبرگزاری بلومبرگ می‌گوید برای نخستین‌بار از سال ۲۰۱۲ به این سو، کشورهای اروپایی با تنظیم قطعنامه‌ای در مورد برنامه‌ اتمی ایران به این کشور هشدار دادند.

بلومبرگ که رونوشتی از پیش‌نویس این قطعنامه یک صفحه‌ای را مشاهده کرده می‌گوید فرانسه، بریتانیا و آلمان خواستار “همکاری کامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی” شدند و “توبیخ دیپلماتیک” ایران می‌تواند زمینه نظارت شدیدتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را فراهم کند.

رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوشنبه ۲۶ خرداد در یک نشست خبری گفت: «همکاری ما (با ایران) در بخش‌‌هایی در حال انجام است، اما بخش‌هایی وجود دارند که با هم اختلاف نظر داریم.» او ابراز امیدواری کرد که همکاری با ایران بهبود یابد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماه گذشته اعلام کرد در راستای مأموریت خود برای کنترل فعالیت‌های اتمی ایران در چارچوب برجام، خواستار بازدید از مناطقی است كه ممکن است محل انجام تحقیقات محدود روی مواد هسته‌ای بوده باشند. احتمال انجام چنین فعالیت‌های مشکوکی که احتمالأ اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی صورت گرفتند، پس از آن مطرح شد که اسرائیل اعلام کرد اسنادی در مورد این فعالیت‌ها در ایران پیدا کرده است.

سه کشور اروپایی در پیش‌نویس قطعنامه‌ای که پیش‌بینی می‌شود از حمایت آمریکا نیز برخوردار خواهد شد، با ابراز نگرانی جدی از اینکه ایران برای بیش از چهار ماه “با سرپیچی از مفاد پروتکل الحاقی” به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به مکان‌های مورد درخواست‌شان را نداده، خواستار “همکاری کامل” ایران با این نهاد شده‌اند.

پروتکل الحاقی به آژانس انرژی اتمی اجازه می‌دهد برای بازرسی‌های فوری در ایران وارد عمل شود و این یکی از امتیازات مهم بدست آمده در برجام بود.

جمهوری اسلامی ایران یک سال پس از خروج آمریکا، با این استدلال که طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان تعلل ورزیده‌اند، تعهدات خود در برجام را در پنج مرحله کاهش داد. ایران در واکنش به نارضایتی کشورهای غربی می‌گوید اگر بقیه طرف‌های توافق به تعهدات خود پایبند باشند، جمهوری اسلامی هم به تعهدات کامل خود در برجام بازمی‌گردد.

پیش‌نویس قطعنامه کشورهای اروپایی قرار است در نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی مطرح و به رأی گذاشته شود. شورای حکام ۳۵ عضو دارد و نشست بعدی آن اواخر هفته جاری به صورت اینترنتی برگزار می‌شود.

علی‌ربیعی سخنگوی دولت جمهوری اسلامی در واکنش به طرح این قطعنامه گفت: «به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار می‌دهیم استفاده از معیارهای سیاسی در رسیدگی متقابل به تکالیف کشورها در آژانس انرژی اتمی نتیجه‌ای جز از هم گسیختگی رشته‌های اعتماد و تقویت بی‌ثباتی جهانی ندارد.»  او همزمان تأکید کرد: «همواره آماده بودیم بر اساس توافقات مقرر پیشین دسترسی‌های مجدد را برای بازرسان فراهم کنیم».

ایران می‌گوید آژانس “قدر همکاری‌های ایران” را نمی‌داند و در راستای ادعاهای مطرح شده از سوی اسرائیل عمل می‌کند. عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز گذشته گفت: «جای تاسف دارد که آژانس به جای اتکا به مدارک متقن و نگاه به همکاری‌های سطح بالای ایران تا این لحظه، ادعاهای رژیمی را می‌پذیرد و مبنای سوالات خود قرار می‌دهد که خصومت آن با مردم و نظام ما و نظام بین‌الملل برای همه محرز است.»

ایران انجام فعالیت‌های مشکوک هسته‌ای را تکذیب می‌کند، اما حاضر نیست با درخواست بازرسان آژانس انرژی اتمی برای بازدید از دو مرکز موافقت کند. ایران می‌گوید این دو مرکز ارتباطی با فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارند.

تنش ایران با جامعه جهانی بر سر برنامه اتمی این کشور پس از آن آغاز شد که آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی متوجه فعالیت‌های پنهانی ایران در مراکز هسته‌ای این کشور شد.