دویچه وله فارسی

یک سال از خروج آمریکا از برجام و تجدید و تشدید تحریم‌های ایران از سوی دولت ترامپ می‌گذرد. تحریم‌هایی که به زندگی بسیاری از مردم ایران آسیب رسانده. روایتی از زندگی یکی از آسیب‌دیدگان تحریم که شاید جنبه همگانی داشته باشد.

تحریم‌های ایران از سوی دولت آمریکا تاثیرات گسترده‌ای بر زندگی مردم ایران داشته است. تورم و گرانی شدید و رکود اقتصادی زندگی در ایران را برای بسیاری از اقشار اجتماعی دشوار کرده است.

از اعلام خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و تجدید تحریم‌های ایران از سوی دولت این کشور، یک سال می‌گذرد. خبرگزاری فرانسه روز سه‌شنبه ۱۷ اردیبهشت (هفتم مه) در گزارشی که از تهران منتشر کرده، نگاهی دارد به دشواری‌های زندگی مردم، یک سال پس از شروع مجدد تحریم‌ها.

فشارهای مالی ناشی از تحریم‌ها، به‌ویژه بر دوش کسانی سنگینی می‌کند که با شرکت‌های خارجی فعال در ایران همکاری داشته‌اند. یکی از کسانی که در اثر این تحریم‌ها کار خود را از دست داده است، علیرضا نام دارد.

علیرضا که با خبرنگار خبرگزاری فرانسه در تهران گفت‌وگو کرده و از وضعیت مالی خود و خانواده‌اش سخن گفته، مایل به فاش کردن نام خانوادگی خود نبوده است. سرگذشتی که علیرضا با خبرنگار خبرگزاری یاد شده در میان نهاده، در عین حال بیانگر وضعیت عمومی حاکم بر ایران است.

بر باد رفتن امیدها

علیرضا مردی ۴۲ ساله است که بیش از بیست سال در صنایع تولید و فروش خودرو فعالیت کرده است. او پیش از شروع تحریم‌ها برای شرکت فرانسوی “پژو-سیتروئن” در ایران کار می‌کرد.

علیرضا به خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفته است که پس از کسب توافق هسته‌ای، او و بسیاری از دیگر ایرانیان به نتایج این توافق و رفع تحریم‌ها امید فراوانی بسته بودند.

تحریم‌های بین‌المللی که سال ۲۰۱۲ اقتصاد ایران را فلج کرده بودند، در سایه این توافق به پایان رسیدند. تزریق یکصد میلیارد دلار از  دارایی‌‌های بلوکه شده ایران، باعث شده بود که بسیاری از شرکت‌ها برای همکاری اقتصادی با ایران صف بکشند.

علیرضا به نقل از حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفته است که در اثر هجوم نمایندگان شرکت‌های خارجی، هتل‌های کشور پر شده بودند. می‌گوید: «کار به جایی رسیده بود که فرصت سرخاراندن هم نداشتیم.»

علیرضا در ادامه از آرزوها و امیدهای شخصی خود گفته است. در آن ایام، خیلی‌ها مثل خود من، در سایه رونقی که به وجود آمده بود، به آن امید بسته بودیم که خانه خود را عوض کنیم، ماشین بهتری بخریم، پس‌انداز مالی داشته باشیم و حتی از بانک وام بگیریم.

او می‌گوید که همه این آرزوها پس از ماه مه سال ۲۰۱۸ دود شدند و به هوا رفتند.

اخراج و بیکاری

علیرضا و تعداد بسیاری از کسانی که در شعبه ایران شرکت خودروسازی “پژو-سیتروئن” کار می‌کردند، در اثر اعلام تحریم‌های جدید ایران، کار خود را از دست دادند.

علیرضا می‌گوید: «قوه خرید من به شدت کاهش یافته و کمر من زیر بار هزینه‌های زندگی خم شده است.» او می‌گوید که تحریم‌ها باعث رانده شدن او از طبقه متوسط شده و این موضوع را پدیده‌ای وحشتناک دانسته است.

علیرضا در ماه اوت سال گذشته کار خود را از دست داد و بیکار شد. می‌گوید: «من برای یافتن یک شغل جدید به هر جایی سر زدم. ولی تلاش‌های من هیچ نتیجه‌ای نداشت.»

او پس از اخراج تلاش کرده بود در شرکت‌های خودروسازی ایران و از جمله “ایران خودرو” و “سایپا” شغلی بیابد. اما تلاش‌های او آنجا هم ثمری نداشته بود.

علیرضا به خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفته است که این شرکت‌ها نیز با مشکلات مالی بسیاری روبه‌رو هستند و از این‌رو امکان اینکه بتوانند فرد جدیدی را استخدام کنند، ندارند.

بسیاری از شاغلان شرکت‌های خارجی در ایران، از جمله شاغلان شرکت توتال و “پژو-سیتروئن” ، شرکت رنو، شرکت آلمانی زیمنس کار خود را از دست دادند. این شرکت‌ها یا به کار و فعالیت خود در ایران خاتمه دادند، یا از دامنه‌فعالیت خود در ایران به‌شدت کاستند.

او می‌گوید در حال حاضر تنها به پشتوانه پول بیمه بیکاری و همچنین حقوق همسرش زندگی می‌کند. او می‌گوید که قوه خریدشان به یک سوم کاهش یافته است.

این در حالی است که بنا بر گزارش خبرگزاری فرانسه، بهای مسکن در ایران ظرف سال گذشته چیزی در حدود ۱۰۴ درصد افزایش یافته است. امکان خرید خودرو برای خیلی از مردم وجود ندارد.

به باور علیرضا وضعیت معیشتی اقشار کم‌درآمد از این هم بدتر است. بنا بر اظهارات او، اقشار تهیدست حتی امکان خرید گوشت و سبزی و دیگر مایحتاج روزانه خود را نیز از دست داده‌اند.

یک ضربه جدید

به باور علیرضا، اوضاع این بار از گذشته نیز بدتر است. او می‌گوید که در زندگی حرفه‌ای خود دو بار در اثر تحریم‌ها زندگی‌اش تباه شده است.

در سال ۲۰۱۲ نیز علیرضا یکی از قربانیان تحریم‌های همه‌جانبه ایران از سوی کشورهای مختلف بود. او معتقد است که این بار وضعیت حتی شدیدتر از سال ۲۰۱۲ است. می‌گوید احساس می‌کند که «تاریخ مجددا تکرار می‌شود.»

علیرضا گفته است که در سال ۲۰۱۲ نیز شرکت خودروسازی “پژو-سیروئن” به فعالیت خود در ایران خاتمه داده بود.

علیرضا می‌گوید: «اما حالا هیچ امیدی به آن ندارم که وضع در آینده در قیاس با گذشته بهتر بشود. هیچ چیز بهتر نمی‌شود، مگر آنکه یک تغییر اساسی روی بدهد، دقیقا مثل بار گذشته!»