مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که این کشور از پیمان مودت ایران و ایالات متحده که بیش از ۶۰ سال پیش امضا شده بود، خارج می‌شود. او گفت این تصمیمی است که ۳۹ سال به تعویق افتاده بود.

پیمان مودت ایران و آمریکا مبنای شکایت ایران به دیوان بین‌المللی دادگستری علیه تحریم‌های تازه آمریکا بود.

ساعاتی پیش از اعلام این خبر، دیوان بین‌المللی دادگستری در حکم مقدماتی خود در پرونده شکایت ایران از آمریکا، ضمن پذیرفتن بررسی این پرونده، خواهان رفع موانع صدور اقلام بشردوستانه مانند دارو و تجهیزات پزشکی به ایران از سوی آمریکا شده بود.

این رأی بر اساس شکایت ایران از آمریکا در دادگاه لاهه درباره دور جدید تحریم‌های این کشور صادر شده است.

«عبدالقوی یوسف» رئیس دیوان لاهه روز چهارشنبه ۱۱ مهر (سوم اکتبر) هنگام اعلام رأی موقت دیوان لاهه گفت، قضات دیوان به اتفاق آرا به سه تصمیم موقت رسیده‌اند که تا زمان صدور رأی نهایی برای دو طرف الزام‌آور است. این سه تصمیم عبارتند از:

یک. طبق پیمان مودت ۱۹۵۵ میان آمریکا و ایران، واشنگتن باید موانع صادرات اقلام زیر به ایران را از میان بردارد: دارو و تجهیزات پزشکی؛ مواد غذایی و اقلام کشاورزی؛ قطعات یدکی، تجهیزات و خدمات مورد نیاز ایمنی هوانوردی مسافری.

دو. ایالات متحده آمریکا باید اطمینان یابد که در ارتباط با اقلام یاد شده  مجوزهای لازم صادر شده و هیچ محدودیتی در پرداخت‌ها و انتقال مربوط به این اقلام وجود ندارد.

سه. دو طرف آمریکا و ایران باید از هر اقدامی که ممکن است پرونده حقوقی ارائه‌شده به دیوان لاهه را تشدید کرده یا به آن دامن زده و حل آن را دشوارتر کند، خودداری کنند.

وزیر خارجه آمریکا گفت که ایران به دنبال آن است که تصمیم آمریکا را برای خروج از توافق هسته‌ای (برجام) و همین طور بازگرداندن تحریم‌هایی که بعد از اجرای برجام رفع شده بود، به چالش بکشد.

او گفت که ایران در این پرونده «با مقاصد تبلیغاتی و سیاسی» از دیوان بین‌المللی دادگستری سوء استفاده می‌کند.

پومپئو همچنین ایران را ریشه تهدیدات فعلی علیه آمریکا در عراق و به طور مشخص حمله به کنسولگری ایالات متحده در بصره دانست و مدعی شد که شواهد اطلاعاتی آمریکا در این زمینه بسیار قوی است.

او گفت: «ما می‌توانیم دست آیت‌الله‌ و ایادی او را در حمایت از این حملات به آمریکا ببینیم.»

پیمان مودت چیست؟

در متن دادخواست ایران ایالات متحده متهم شده که با تصمیم رئیس جمهوری آمریکا در خروج از برجام و بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای، ایالات متحده پیمان یا عهدنامه مودت دو کشور مورخ سال ۱۹۵۵ را نقض کرده است.

«عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین دولت شاهنشاهی ایران و دول متحده آمریکا» در ٢٣ مرداد سال ۱۳۳۴ بین نمایندگان دو کشور امضا شد و همان سال به تصویب مجالس شورای ملی و سنا و بعدا به امضای شاه رسید و جنبه قانونی یافت.

این عهدنامه مبنای روابط دوستانه بین ایران و آمریکا در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی بود اما بعد از انقلاب، روابط دو کشور پس از تصرف سفارت آمریکا و گروگانگیری دیپلمات‌های آمریکایی قطع شد و بعد از چهار دهه هنوز برقرار نشده است.

این پیمان تنها عهدنامه و رشته دیپلماتیک میان ایران و آمریکا بود که بعد از قطع رابطه دو کشور در حدود چهار دهه پیش به جا مانده بود.

منابع: بی بی سی، دویچه وله فارسی

****

بخش‌هایی از کنفرانس مطبوعاتی پمپئو
پمپئو: می‌خواهیم از پیمان مودت ایران و آمریکا خارج شویم

منبع: ایرنا

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز چهارشنبه ۱۱ مهر ۹۷ (سوم اکتبر ۲۰۱۸) در کنفرانس خبری غیر مترقبه در واشنگتن حضور یافت و در باره ضد موضوع از جمله رای دیوان داوری لاهه سخن گفت. بخش‌هایی از اظهارات او در این کنفرانس خبری:

* ما پیمان سال ۱۹۵۵ میلادی را با ایران خاتمه می‌دهیم، در ماه ژوئیه ایران یک مورد بی‌ربط را به دادگاه لاهه برد در حالی که تحریم‌ها را اعاده کرده بودیم، ایران تلاش کرده است در حق حاکمیت آمریکا دخالت کند تا بتواند به منافع خود دست یابد.

* ایران از دیوان لاهه برای فعالیت‌های تبلیغاتی خود سوء استفاده می‌کند، در حالی که ایران به فعالیت‌های بدخواهانه خود ادامه می‌دهد، این تصمیم دادگاه لاهه به هیچ‌وجه درست نیست.

* ما برای مسایل انسان‌دوستانه استثنا قائل خواهیم شد. ایالات متحده فعالانه در این زمینه تلاش کرده است و بدون توجه به چیزهایی که در برابر دادگاه لاهه است با وزارت خزانه داری درباره مسایل انسان‌دوستانه همکاری می‌کنیم.

* متاسفیم که دادگاه فراموش کرده است که در این زمینه صلاحیت قضایی ندارد تا چنین احکامی صادر کند. ایران از دادگاه لاهه برای منافع خود استفاده کرده است و به همین دلیل ما پیمان ۱۹۵۵ را فسخ می‌کنیم، امیدوارم مقامات ایران متوجه شوند که تنها راه برای دستیابی به آینده خوب این است که کمپین خرابکاری را در سراسر جهان متوقف کنند.

** خبرنگاری پرسید: آیا حکم دیوان لاهه تاثیر عملی بر تحریم‌های آمریکا علیه ایران دارد؟ چه تضمین‌هایی می توانید بدهید که این مساله تاثیری بر کمک‌های انسان دوستانه نخواهد داشت؟

* برای اطمینان از اینکه کمک‌های انسان دوستانه در اختیار نیازمندان برسد، به کارمان ادامه می‌دهیم. می‌خواهیم انعطاف لازم را داشته باشیم تا این کمک‌ها به آنها برسد.

* در داخل ایران از پول برای توسعه تروریسم و موشک و برای تجهیز نیروهای نیابتی در لبنان و سوریه استفاده می شود، در حالی که مقامات ایران می توانند به مردم خودشان کمک کنند.

**خبرنگار دیگری پرسید: آیا می توانید درباره واقعیت‌های عملی پایان دادن پیمان مودت با ایران توضیح دهید؟

* باید سال‌ها پیش از این، خارج می‌شدیم. امروز یک روز سازنده و مفیدی از این نظر بود که به خصوص با توجه به دادگاه لاهه، امروز صبح این تصمیم گرفته شد تا نشان دهیم پیمان مودت بین ایران و آمریکا مسخره است.

* ایران به خاطر حملات به سفارت ما در بغداد و کنسولگری ما در بصره مقصر شناخته می‌شود و می‌توان دست ایران را درحمایت از حملات علیه آمریکا در عراق دید.

*  من روز جمعه دستور دادم که کنسولگری بصره تعطیل شود و به جای دیگر برود، همین طور به ایران هشدار دادم که آنها را مسئول هرگونه صدمه به آمریکا یا تاسیسات آمریکایی خواهیم دانست چه خودشان و چه عوامل نیابتی آنها این کار را انجام دهند.

* این فعالیت‌های بی‌ثبات کننده در عراق تلاشی از سوی رژیم ایران است تا نتوانیم جلوی فعالیت های بدخواهانه آن را بگیریم.  مشخص است که موفقیت کمپین فشار حداکثری ما را می‌بینند و سعی می‌کنند از این طرق به تلاش‌های ما ضربه بزنند، آمریکا در کنار مردم عراق خواهد بود، نه آنهایی که از طرف ایران دیکته شوند.