شورای امنیت قطعنامه آمریکا درباره غزه را تصویب کرد

خبرگزاری رویترز / ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵

شورای امنیت سازمان ملل شامگاه دوشنبه با رأی‌گیری، قطعنامه‌ای را که از سوی ایالات متحده درباره غزه تدوین شده بود تصویب کرد. این قطعنامه طرح رئیس‌جمهوری آمریکا برای پایان دادن به جنگ غزه را تأیید می‌کند و اجازه ایجاد یک نیروی بین‌المللیِ تثبیت‌کننده برای این منطقه فلسطینی را صادر می‌کند.

اسرائیل و گروه مسلح فلسطینی حماس ماه گذشته با مرحله نخست طرح ۲۰ بندی ترامپ برای غزه – شامل آتش‌بس در جنگ دو ساله و توافق تبادل گروگان – موافقت کردند، اما قطعنامه سازمان ملل گامی حیاتی برای مشروعیت‌بخشی به نهاد حکمرانی انتقالی و ایجاد اطمینان برای کشورهایی تلقی می‌شود که در حال بررسی اعزام نیرو به غزه هستند.

متن این قطعنامه تصریح می‌کند که کشورهای عضو می‌توانند در «هیات صلح» به ریاست ترامپ مشارکت کنند؛ هیأتی که به‌عنوان مرجع انتقالی برای نظارت بر بازسازی و احیای اقتصادی غزه در نظر گرفته شده است. این قطعنامه همچنین به نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده مجوز می‌دهد؛ نیرویی که قرار است روند خلع سلاح غزه، از جمله از کار انداختن سلاح‌ها و نابودی زیرساخت‌های نظامی را تضمین کند.

مخالفت حماس

حماس در بیانیه‌ای بار دیگر تأکید کرد که خلع سلاح نخواهد شد و استدلال کرد که مبارزه‌اش با اسرائیل «مقاومت مشروع» است؛ موضعی که می‌تواند این گروه را در برابر نیروی بین‌المللی مورد تأیید قطعنامه قرار دهد.

حماس در بیانیه خود که پس از تصویب قطعنامه منتشر شد، اعلام کرد: «این قطعنامه یک سازوکار قیمومیت بین‌المللی بر نوار غزه تحمیل می‌کند؛ چیزی که مردم ما و گروه‌های فلسطینی آن را رد می‌کنند.»

این گروه افزود: «واگذاری وظایف و نقش‌ها به نیروی بین‌المللی در داخل نوار غزه، از جمله خلع سلاح مقاومت، آن را از بی‌طرفی خارج می‌کند و آن را به یک طرف درگیری به نفع اشغالگران تبدیل می‌کند.»

مایک والتز، سفیر آمریکا در سازمان ملل، گفت این قطعنامه که طرح ۲۰ بندی ترامپ را در پیوست خود دارد، «مسیر احتمالی‌ای برای خودتعیینی فلسطینیان ترسیم می‌کند ... جایی که راکت‌ها جای خود را به شاخه‌های زیتون می‌دهند و فرصتی برای توافق بر چشم‌انداز سیاسی وجود خواهد داشت.»

والتز پیش از رأی‌گیری در شورای امنیت گفت: «این قطعنامه کنترل حماس را از میان برمی‌دارد و تضمین می‌کند که غزه از سایه ترور بیرون آمده و به شکوفایی و امنیت می‌رسد.»

روسیه، که دارای حق وتو در شورای امنیت است، پیش‌تر احتمال مخالفت با قطعنامه را مطرح کرده بود اما در رأی‌گیری رأی ممتنع داد و اجازه عبور قطعنامه را فراهم کرد.

سفیران روسیه و چین – که آن‌ها نیز ممتنع رأی دادند – شکایت کردند که قطعنامه نقش روشنی برای سازمان ملل در آینده غزه مشخص نمی‌کند.

واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه، پس از رأی‌گیری در شورا گفت: «در واقع، شورا با تکیه بر وعده‌های واشنگتن، به ابتکار آمریکا برکت می‌دهد و کنترل کامل بر نوار غزه را به هیأت صلح و نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده واگذار می‌کند؛ سازوکارهایی که ما تاکنون هیچ چیز درباره آن‌ها نمی‌دانیم.»

استقبال تشکیلات خودگردان فلسطین

تشکیلات خودگردان فلسطین در بیانیه‌ای ضمن استقبال از این قطعنامه اعلام کرد که آماده مشارکت در اجرای آن است. دیپلمات‌ها گفتند حمایت تشکیلات از این قطعنامه در هفته گذشته عامل کلیدی در جلوگیری از وتوی روسیه بود.

طرح آمریکا نقش روشنی برای تشکیلات خودگردان فلسطین مشخص نمی‌کند و اشارات مبهمی به تشکیل کشور دارد.

کشورهای اروپایی و عربی گفته‌اند که غزه باید توسط تشکیلات خودگردان فلسطین اداره شود و باید مسیر روشنی برای استقلال فلسطین وجود داشته باشد.

ترامپ این رأی‌گیری را در پستی در شبکه‌های اجتماعی «لحظه‌ای با ابعاد واقعاً تاریخی» توصیف کرد و نوشت: «اعضای هیأت، و اعلامیه‌های بسیار هیجان‌انگیز دیگر، در هفته‌های آینده اعلام خواهند شد.»

«مسیر» به سمت تشکیل کشور

این قطعنامه در اسرائیل بحث‌برانگیز شده است، زیرا به امکان تشکیل کشور فلسطین در آینده اشاره می‌کند.

متن قطعنامه می‌گوید که «شرایط ممکن است سرانجام برای یک مسیر معتبر به سوی خودتعیینی و تشکیل کشور فلسطین فراهم شده باشد»، مشروط بر آنکه تشکیلات خودگردان برنامه اصلاحات خود را اجرا کند و روند بازسازی غزه پیشرفت داشته باشد.

در این متن آمده است: «ایالات متحده گفت‌وگویی میان اسرائیل و فلسطینیان برقرار خواهد کرد تا بر سر یک افق سیاسی برای همزیستی مسالمت‌آمیز و شکوفا به توافق برسند.»

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، که تحت فشار اعضای راست‌گرای دولت خود قرار دارد، روز یکشنبه گفت اسرائیل همچنان با تشکیل کشور فلسطین مخالف است و متعهد شد غزه را «به شیوه آسان یا سخت» خلع سلاح خواهد کرد.

«اولین گام به سوی صلح»

وارسن آقابکیان شاهین، وزیر امور خارجه فلسطین، روز سه‌شنبه گفت که تصویب قطعنامه‌ پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت درباره غزه، اولین گام ضروری در مسیری طولانی به سوی صلح است.

شاهین در سفر به فیلیپین در مانیل به خبرنگاران گفت: «قطعنامه سازمان ملل اولین گام در مسیری طولانی به سوی صلح است. این گام لازم بود زیرا ما نمی‌توانستیم قبل از آتش‌بس، کار دیگری را شروع کنیم.»

شاهین گفت که هنوز مسائل دیگری وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود، از جمله حق تعیین سرنوشت فلسطین و در نهایت استقلال فلسطین، و روند اجرای طرح ترامپ باید تابع قوانین بین‌المللی باشد.

او گفت اگرچه طرح ترامپ به احتمال تشکیل کشور فلسطین اشاره دارد و تنها پس از انجام اصلاحات توسط تشکیلات خودگردان، می‌توان این موضوع را بعداً بررسی کرد.

شاهین گفت: “تا زمانی که این عناصر در آن وجود داشته باشند، ما از این گام اول راضی هستیم.”

بیانیه دولت فلسطینی (ساف):

رام‌الله، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری فلسطینی – وفا)

دولت فلسطین از قطعنامه‌ای که در تاریخ ۱۴ نوامبر توسط ایالات متحده آمریکا، قطر، مصر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اندونزی، پاکستان، اردن و ترکیه درباره پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت و طرح جامع پایان دادن به درگیری‌ها در غزه صادر شد، استقبال می‌کند. این طرح پیش‌تر در ۲۹ سپتامبر اعلام و در نشست شرم‌الشیخ نیز مورد تأیید مجدد قرار گرفته بود.

دولت فلسطین بر اهمیت این قطعنامه در موارد زیر تأکید می‌کند:

• برقراری آتش‌بس دائمی و فراگیر؛
• تسریع تأمین و توزیع بدون مانع کمک‌های انسانی؛
• تضمین خروج کامل نیروهای اسرائیلی از نوار غزه؛
• و آغاز بازسازی فوری و اصولی به گونه‌ای که زندگی عادی بازگردد، مردم در غزه محافظت شوند، جابه‌جایی اجباری متوقف گردد، راهکار دو دولت تحکیم شود و هرگونه الحاق متوقف گردد.

دولت فلسطین همچنین از تأکید قطعنامه بر حق مردم فلسطین در تعیین سرنوشت و تأسیس دولت مستقل فلسطین استقبال می‌کند و آن را گامی مهم در پیشبرد صلح، امنیت و ثبات میان فلسطینیان و اسرائیلی‌ها می‌داند، به شرطی که تمامی اقدامات بر اساس حقوق بین‌الملل و مشروعیت بین‌المللی انجام شود.

دولت فلسطین بار دیگر آمادگی کامل خود برای بر عهده گرفتن تمامی مسئولیت‌ها در نوار غزه را تأیید می‌کند. این آمادگی در چارچوب وحدت سرزمین، مردم و نهادها است و غزه را بخشی جدایی‌ناپذیر از دولت فلسطین می‌داند.

دولت فلسطین کاملاً آماده همکاری با دولت ایالات متحده، اعضای شورای امنیت، کشورهای عربی و اسلامی، اتحادیه اروپا و دیگر شرکای بین‌المللی است تا اجرای این قطعنامه به گونه‌ای صورت گیرد که رنج مردم فلسطین فوراً و به طور عاجل پایان یابد و مسیر سیاسی منتهی به صلح، امنیت و ثبات میان فلسطینیان و اسرائیلی‌ها هموار شود، بر اساس راهکار دو دولت که مبتنی بر حقوق بین‌الملل و مشروعیت بین‌المللی است.

جزئیات قطعنامه ۲۸۰۳ شورای امنیت

تصویب: دوشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۴ – ساعت ۱:۳۰ بامداد تهران
شماره: UNSC Resolution 2803
لازم‌الاجرا: از لحظه تصویب
رأی‌گیری:
موافق ۱۳: آمریکا، انگلیس، فرانسه، الجزایر، پاکستان، کره جنوبی، دانمارک، یونان، گویان، پاناما، سیرالئون، اسلوونی، سومالی
ممتنع ۲: روسیه، چین

۱. هیئت صلح (Board of Peace – BoP)
ادارهٔ واقعی غزه تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۷
رئیس نمادین: دونالد ترامپ
کنترل کامل بودجه بازسازی + تأیید همه مقامات محلی و پلیس

۲. نیروی بین‌المللی ثبات‌ساز (ISF)
نیروی مسلح چندملیتی تحت فصل هفتم (حق استفاده از زور)
کشورهای تأییدشده: آمریکا، مصر، اردن، امارات + احتمال انگلیس و فرانسه
وظایف: خلع سلاح کامل، نابودی تونل‌ها، کنترل تمام مرزها، حفاظت مسلحانه کمک‌های انسانی

۳. مراحل دقیق خلع سلاح و خروج اسرائیل (پیوست الف قطعنامه – دقیقاً همین مراحل نوشته شده)

مرحله صفر (تا پایان ژانویه ۲۰۲۶)
ورود اولین یگان‌های ISF
استقرار در گذرگاه رفح و محور فیلادلفی
شروع ثبت و جمع‌آوری سلاح‌های سبک داوطلبانه

مرحله ۱ (تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۶)
خلع سلاح حداقل ۷۰٪ توان موشکی حماس
نابودی حداقل ۵۰٪ شبکه تونل‌های شناخته‌شده
خروج نیروهای اسرائیلی از ۴۰٪ نوار غزه (شامل نتساریم و بخش‌هایی از جنوب)

مرحله ۲ (تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۶)
خلع سلاح ۱۰۰٪ سلاح‌های سنگین و موشک‌های دوربرد
نابودی ۸۵٪ تونل‌ها
انتقال کامل گذرگاه رفح به کنترل ISF و مصر
خروج اسرائیل از ۷۵٪ خاک غزه

مرحله ۳ (تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۷)
خلع سلاح کامل آخرین سلاح‌های سبک و افراد
نابودی ۱۰۰٪ تونل‌ها و کارگاه‌های سلاح‌سازی
تأیید رسمی BoP مبنی بر «غزه عاری از سلاح»
خروج کامل نیروهای اسرائیلی از نوار غزه (به جز نقاط نظارتی مرزی مورد توافق)

مرحله ۴ (تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۷)
انتقال تدریجی وظایف امنیتی به پلیس فلسطینی آموزش‌دیده تحت نظارت BoP
انحلال ISF یا تبدیل به نیروی نظارتی سبک
شروع رسمی «مسیر خودمختاری فلسطینی» (در صورت تأیید BoP)

۴. شرط‌های فعال شدن مسیر دولت فلسطینی
فقط بعد از اتمام مرحله ۳ و تأیید BoP:
برگزاری انتخابات آزاد در غزه و کرانه باختری
اتحاد نهادهای فلسطینی تحت یک حکومت غیرنظامی و غیرتروریستی
تعهد کتبی به صلح با اسرائیل

۵. نظارت و گزارش‌دهی
دبیرکل سازمان ملل هر ۱۸۰ روز گزارش مکتوب + جلسه علنی شورا
هرگونه تأخیر در مراحل
جلسه اضطراری شورا و امکان تمدید خودکار ISF

منبع: تلگرام ایران تایمز