امضای توافق آتش‌بس بین تایلند و کامبوج

ترور هانیکات و روزانا لطیف / خبرگزاری رویترز / ۲۶ اکتبر ۲۰۲۵

رهبران تایلند و کامبوج روز یکشنبه توافق‌نامه‌ای برای گسترش آتش‌بس امضا کردند. این مراسم با حضور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده برگزار شد که برای شرکت در اجلاس آسه‌آن و نظارت بر مجموعه‌ای از مذاکرات تجاری مهم به مالزی سفر کرده بود.

نخست‌وزیر تایلند، آنوتین چارنویراکول، و همتای کامبوجی او، هون مانت، این توافق‌نامه را در مراسمی با عنوان «تحقق صلح» امضا کردند که بر اساس آتش‌بسی که سه ماه پیش به امضا رسیده بود، تنظیم شده است.

هون مانت اظهار داشت: «این اعلامیه، در صورت اجرای کامل، سنگ‌بنای صلح پایدار را فراهم می‌کند، اما مهم‌تر از آن، آغازگر فرآیند بهبود روابط ما خواهد بود.» وی افزود: «جوامع مرزی ما به دلیل درگیری‌ها از هم جدا شده‌اند و غیرنظامیان بی‌گناه متحمل خسارات سنگینی شده‌اند.» 

ترامپ در ماه ژوئیه با تماس تلفنی با رهبران وقت دو کشور، به پایان دادن به درگیری پنج‌روزه کمک کرد و از آن‌ها خواست تا خصومت‌ها را متوقف کنند، در غیر این صورت مذاکرات تجاری آن‌ها با واشنگتن به حالت تعلیق درمی‌آید.

ترامپ در این مراسم گفت: «ایالات متحده تا زمانی که این دو کشور در صلح زندگی کنند، تجارت و همکاری قوی و معاملات فراوانی با هر دو ملت خواهد داشت.»

هر دو طرف یکدیگر را به تشدید تبادل موشک و آتش سنگین توپخانه متهم می‌کنند که دست‌کم ۴۸ کشته بر جای گذاشت و حدود ۳۰۰,۰۰۰ نفر را به‌طور موقت آواره کرد؛ این بدترین درگیری دو کشور در تاریخ اخیر بوده است.

آنوتین به دلیل درگذشت ملکه مادر تایلند، سیریکیت، در روز جمعه، نزدیک بود این مراسم را از دست بدهد، اما در نهایت تصمیم گرفت برای امضای توافق‌نامه به مالزی سفر کند.

وی اظهار داشت که هر دو طرف «سلاح‌های سنگین را از مناطق مرزی حذف خواهند کرد تا ایمنی مردم خود را تضمین کنند» و افزود که تایلند ۱۸ سرباز بازداشت‌شده کامبوجی را آزاد خواهد کرد.

مذاکرات تجاری

ترامپ هنگام ورود به مالزی، در فرودگاه بین‌المللی کوالالامپور مورد استقبال انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی، و گروهی از رقصندگان تشریفاتی قرار گرفت. او روی فرش قرمز توقف کرد تا با رقصندگان همراهی کند، سپس پرچم ایالات متحده را در یک دست و پرچم مالزی را در دست دیگر گرفت و با انور به سمت شهر حرکت کرد.

در حالی که ترامپ با دیگر رهبران دیدار می‌کرد، مذاکره‌کنندگان آمریکایی و چینی در حاشیه اجلاس برای جلوگیری از تشدید جنگ تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان گفت‌وگو کردند.

جمیسون گریر، مذاکره‌کننده ارشد تجاری آمریکا، در پاسخ به پرس‌وجوی یک خبرنگار درباره بحث در مورد مواد معدنی کمیاب در مذاکرات که از روز شنبه آغاز شده بود، گفت که موضوعات گسترده‌ای از جمله تمدید آتش‌بس در اقدامات تجاری مورد بحث قرار گرفته است.

وی افزود: «فکر می‌کنم به نقطه‌ای نزدیک می‌شویم که رهبران دیدار بسیار سازنده‌ای خواهند داشت.» 

تسلط چین بر عرضه جهانی مواد معدنی کمیاب در کانون مذاکرات قرار دارد و واشنگتن به دنبال تنوع‌بخشی به زنجیره‌های تأمین است.

ترامپ در مراسم آتش‌بس اعلام کرد که ایالات متحده به‌زودی توافق‌نامه‌هایی در زمینه مواد معدنی کلیدی با تایلند و مالزی امضا خواهد کرد، در حالی که توافق تجاری گسترده‌تری با کامبوج نیز در حال مذاکره است.

در ادامه روز یکشنبه، قرار است وی با لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، که یکی از چندین رهبر جهانی حاضر در اجلاس آخر هفته است، درباره تعرفه‌های سنگین ایالات متحده گفت‌وگو کند.

لولا اعلام کرد که قصد دارد استدلال کند تعرفه‌های ۵۰ درصدی اعمال‌شده توسط واشنگتن بر کالاهای برزیلی یک «اشتباه» بوده و به مازاد تجاری ۴۱۰ میلیارد دلاری ایالات متحده با برزیل طی ۱۵ سال اشاره کرد. ترامپ در مسیر خود به آسیا اعلام کرد که آماده کاهش این تعرفه‌ها است.

دیدار مشابهی با مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، برنامه‌ریزی نشده است، زیرا مذاکرات بین این دو همسایه به‌طور ناگهانی پایان یافت. ترامپ روز شنبه اعلام کرد که تعرفه‌های کانادا را ۱۰ درصد دیگر «بیش از آنچه اکنون پرداخت می‌کنند» افزایش خواهد داد.

تیمور شرقی جدیدترین عضو آسه‌آن شد

جوان‌ترین کشور آسیا، تیمور شرقی، روز یکشنبه به عنوان یازدهمین عضو بلوک آسه‌آن پذیرفته شد و رویایی را که حدود نیم‌قرن پیش، زمانی که این کشور مستعمره پرتغال بود، توسط رئیس‌جمهور کنونی آن مطرح شده بود، محقق کرد.

تیمور شرقی، که با نام تیمور-لسته (Timor-Leste) نیز شناخته می‌شود، با جمعیتی حدود ۱.۴ میلیون نفر، یکی از فقیرترین کشورهای آسیا است و امیدوار است از ادغام اقتصاد نوپای خود، که با حدود ۲ میلیارد دلار تنها بخش کوچکی از تولید ناخالص داخلی ۳.۸ تریلیون دلاری آسه‌آن را تشکیل می‌دهد، بهره‌مند شود.

پیوستن تیمور شرقی پس از ۱۴ سال انتظار صورت گرفت و اگرچه انتظار نمی‌رود عضویت آن تحول‌آفرین باشد، اما پیروزی نمادینی برای رئیس‌جمهور خوزه راموس-هورتا و نخست‌وزیر زانانا گوسمائو، قهرمانان مبارزه برای استقلال این کشور، محسوب می‌شود.

گوسمائو در سخنرانی خود اظهار داشت: «برای مردم تیمور-لسته، این نه‌تنها تحقق یک رویا، بلکه تأییدی قدرتمند بر مسیر ماست.» وی افزود: «عضویت ما گواهی بر روحیه مردم ما و دموکراسی جوانی است که از مبارزه ما زاده شده است.»