ضرب‌الاجل ۳۰ روزه آمریکا و ترکیه به کردهای سوریه

ایالات متحده و ترکیه به «نیروهای دموکراتیک سوریه» (SDF) مهلت ۳۰ روزه داده‌اند تا روند ادغام خود با دولت سوریه را به پایان برسانند. این موضوع را منابع آگاه به «میدل‌ایست‌آی» گفته‌اند.

مظلوم عبدی، فرمانده «نیروهای دموکراتیک سوریه»، در ماه مارس گذشته توافقنامه‌ای با احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، امضا کرد که بر اساس آن مقرر شده بود تمام نیروها و نهادهای وابسته به «نیروهای دموکراتیک سوریه» در ساختار دولت دمشق ادغام شوند.

اما روند اجرای این توافق به دلیل مقاومت «نیروهای دموکراتیک سوریه» و سایر گروه‌های کرد در برابر ادغام در وزارت دفاع سوریه، متوقف شده است. این گروه‌ها خواستار خودمختاری بوده و اصرار دارند که فرماندهی نظامی و ساختار سازمانی مستقل خود را در درون ارتش سوریه حفظ کنند.

منابع آگاه به «میدل‌ایست‌آی» گفته‌اند که صبر واشنگتن و آنکارا در این زمینه رو به پایان است. هفته گذشته، در نشستی در سوریه، مقام‌های آمریکایی و ترک به «نیروهای دموکراتیک سوریه» اولتیماتوم دادند که ظرف ۳۰ روز به دولت دمشق بپیوندند.

یکی از این منابع گفت: «به اس‌دی‌اف اعلام شد که همه واحدهای مسلح این نیرو در ارتش سوریه ادغام نخواهند شد. آن دسته از واحدهایی که مشمول ادغام نمی‌شوند، خلع سلاح خواهند شد و کنترل کلی همچنان در اختیار دولت سوریه خواهد بود.»

گزارش‌ها حاکی است که دولت دمشق تمایل چندانی به جذب واحدهای زنانه اس‌دی‌اف، موسوم به YPJ ـــ شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان (PKK) ـــ در ساختار خود ندارد.

توماس باراک، سفیر آمریکا در ترکیه و نماینده ویژه این کشور در امور سوریه، طی چندین مصاحبه و بیانیه در ماه جاری به‌صراحت اعلام کرده است که واشنگتن با چنین درخواست‌هایی مخالف است و از دیدگاه آمریکا، سوریه باید کشوری یکپارچه با یک ملت، یک ارتش و یک دولت باشد.

اوایل ماه جاری، هیئتی از اس‌دی‌اف با مقام‌های دولت سوریه و همچنین نمایندگان آمریکا و فرانسه دیدار و گفت‌وگو کرد. با این حال، این مذاکرات به نتیجه ملموسی نینجامید.

باراک پس از این دیدار به خبرنگاران در نیویورک گفت: «ما شما را گرد هم می‌آوریم، داوری و میانجیگری می‌کنیم، کمک می‌کنیم، اما قرار نیست همیشه نقش پرستار بچه و میانجی را ایفا کنیم. اگر نتوانید به توافق برسید، خب نرسید، اما ما تا ابد اینجا نخواهیم ماند.»

او همچنین به اس‌دی‌اف هشدار داد که در صورت نرسیدن به توافق با دمشق، «گزینه‌های دیگری» روی میز خواهد بود.

مقام‌های ترکیه‌ای که در نشست هفته گذشته سوریه حضور داشتند نیز تأکید کردند که اس‌دی‌اف نباید با طولانی کردن مذاکرات و وقت‌کشی، حسن‌نیت دمشق، آنکارا و واشنگتن را به بازی بگیرد.

سویدا، نقطه جوش تازه

حملات هوایی اخیر اسرائیل به دمشق که در پی درگیری‌های سویدا میان بادیه‌نشینان و دروزی‌ها انجام شد، بر نگرانی‌های آنکارا افزوده است.

منابع دولتی ترکیه بیم آن دارند که دخالت اسرائیل، اس‌دی‌اف را به پافشاری بر مطالبات خودمختاری تشویق کند؛ به‌ویژه در شرایطی که دمشق در حل‌وفصل این بحران ناتوان به نظر می‌رسد و با اتهاماتی درباره جنایت علیه اقلیت دروزی روبه‌رو است.

با این حال، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، روز دوشنبه اعلام کرد که دولت او از دولت احمد شرع به‌طور کامل حمایت می‌کند و اجازه نخواهد داد سوریه تجزیه شود.

اردوغان همچنین آخر هفته گذشته، در جریان سفر به قبرس شمالی، به خبرنگاران گفت که موضع قاطع الشرع در موضوع سویدا باید پیامی روشن به اس‌دی‌اف باشد که در مذاکرات خلع سلاح، هیچ مصالحه‌ای در کار نخواهد بود.

به گفته منابع «میدل‌ایست‌آی»، در نشست هفته گذشته، مقام‌های ترک از یگان‌های مدافع خلق (YPG) خواسته‌اند اطلاعاتی درباره شبکه تونل‌ها در امتداد مرز ترکیه و انبارهای تسلیحاتی مستقر در مناطق غیرنظامی ارائه کنند.

«میدل‌ایست‌آی» از دولت ترکیه برای اظهارنظر در این باره درخواست پاسخ کرده است.

باراک، که در آخر هفته با مظلوم عبدی گفت‌وگو کرده بود، این هفته گفت که معتقد نیست خشونت‌های سویدا روند گفت‌وگوها را به شکست بکشاند و احتمال داد که در «هفته‌های آینده» پیشرفتی حاصل شود.

یک مقام وزارت خارجه آمریکا، که به دلیل ملاحظات اداری نخواست نامش فاش شود، به خبرنگاران گفت که در حالی که نمی‌تواند جزئیات مذاکرات دیپلماتیک محرمانه را فاش کند، گفت‌وگوهای ادغام میان اس‌دی‌اف و دولت سوریه همچنان در جریان و فعال است.

او افزود: «ما از تداوم این مذاکرات حمایت می‌کنیم، چرا که بهترین راه برای حل مسائل باقی‌مانده به شمار می‌رود.»

نوشته خبرنگار ویژه «میدل‌ایست‌آی» و راقیب سویلو در آنکارا