تحریم شرکت‌های نفتی روسیه از سوی آمریکا

دمیتری آنتونوف، پاول پولیتیـوک و جف میسون
خبرگزاری رویترز / ۲۲ اکتبر ۲۰۲۵

ایالات متحده روز چهارشنبه تحریم‌هایی علیه دو شرکت بزرگ نفتی روسیه اعمال کرد و روس‌ها را به بی‌تعهدی در پایان دادن به جنگ اوکراین متهم ساخت؛ اقدامی که هم‌زمان با برگزاری یک رزمایش گسترده شامل تسلیحات هسته‌ای از سوی مسکو انجام شد.

تحریم‌های جدید تنها یک روز پس از برهم خوردن برنامه دیدار میان «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه اعلام گردید. ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت، دیدار را لغو کرده زیرا «احساس درستی نسبت به آن نداشته‌ام».

وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد دو شرکت بزرگ نفتی روسیه، یعنی «روس‌نِفت» و «لوک‌اویل»، هدف این تحریم‌ها قرار گرفته‌اند تا توانایی مسکو برای تأمین مالی ماشین جنگی‌اش تضعیف شود.

این اقدام چرخشی چشمگیر در سیاست کاخ سفید محسوب می‌شود که تاکنون میان فشار بر مسکو و رویکردی مصالحه‌جویانه برای دستیابی به صلح در اوکراین در نوسان بوده است. تنها یک هفته پیش ترامپ تمایل داشت از اعمال اقدامات تازه علیه روسیه خودداری کند.

وزیر خزانه‌داری آمریکا، «اسکات بسنت»، گفت: «اکنون زمان توقف کشتار و برقراری فوری آتش‌بس است.» پس از اظهارات او، قیمت نفت بیش از دو دلار در هر بشکه افزایش یافت.

ترامپ ماه‌ها در برابر فشار قانون‌گذاران آمریکایی برای اعمال تحریم‌های انرژی مقاومت کرده بود، به امید آن‌که پوتین با پایان دادن به جنگ موافقت کند، اما او گفت اکنون زمان آن فرارسیده است.

ترامپ افزود هنوز آماده نیست موشک‌های دوربرد «تاماهاوک» را که اوکراین خواستار دریافت آن‌هاست تحویل دهد. او هنگام دیدار با دبیرکل ناتو «مارک روتِه» در جمع خبرنگاران اظهار داشت آموزش اوکراینی‌ها برای استفاده از این موشک‌ها دست‌کم شش ماه زمان می‌برد.

در آستانه دیدار هفته آینده خود با «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین در کره‌جنوبی، ترامپ گفت مایل است شی از نفوذ خود بر پوتین برای توقف نبرد استفاده کند. روسیه و چین در سال‌های اخیر شراکت راهبردی خود را تقویت کرده‌اند.

نمایش قدرت کرملین با رزمایش هسته‌ای

در نمایش تازه‌ای از قدرت، کرملین ویدئویی منتشر کرد که در آن ژنرال «والری گراسیموف» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، درباره رزمایش‌ها به پوتین گزارش می‌دهد. روسیه اعلام کرد از پرتابگرهای زمینی، زیردریایی‌ها و هواپیماها برای شلیک موشک‌ها استفاده شده، از جمله موشک‌های قاره‌پیمایی که قادر به هدف قرار دادن خاک ایالات متحده‌اند.

وزارت دفاع روسیه گفت بمب‌افکن‌های راهبردی «تو-۲۲ ام۳» بر فراز دریای بالتیک پرواز کردند و در مقاطع مختلف توسط جنگنده‌هایی از کشورهای خارجی – احتمالاً اعضای ناتو – همراهی شدند.

پوتین در مقاطع کلیدی جنگ اوکراین بارها قدرت هسته‌ای روسیه را یادآور شده تا به کی‌یف و متحدان غربی هشدار دهد. ناتو نیز در ماه جاری رزمایش بازدارندگی هسته‌ای برگزار کرده است.

کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز روز چهارشنبه نوزدهمین بسته تحریم‌ها علیه روسیه را تصویب کردند که شامل ممنوعیت واردات گاز طبیعی مایع روسیه است. این خبر را ریاست دوره‌ای دانمارک در اتحادیه اروپا اعلام کرد.

روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد ایالات متحده محدودیت استفاده اوکراین از برخی موشک‌های دوربرد تأمین‌شده از سوی متحدان غربی را لغو کرده تا کی‌یف بتواند اهدافی در خاک روسیه را مورد حمله قرار دهد. ترامپ این گزارش را در شبکه‌های اجتماعی تکذیب کرد.

سوئد روز چهارشنبه گفت که نامه تفاهمی برای صادرات جنگنده‌های «گریپن» به اوکراین امضا کرده است. این اقدام بخشی از تلاش‌های اروپایی برای تقویت دفاع اوکراین در جنگی است که سه سال و هشت ماه از تهاجم تمام‌عیار روسیه گذشته و پایانی برای آن دیده نمی‌شود.

رئیس‌جمهور اوکراین «ولودیمیر زلنسکی» در بازدید از شرکت صنایع دفاعی «ساب» در سوئد گفت کی‌یف قصد دارد سال آینده جنگنده‌های گریپن را تحویل گرفته و به‌کار گیرد و انتظار دارد دست‌کم ۱۰۰ فروند دریافت کند.

ترامپ: دیدار بی‌حاصل نمی‌خواهم

در حالی که تردیدهایی تازه پیرامون تلاش‌های صلح به رهبری آمریکا پدید آمده، روسیه و اوکراین بامداد چهارشنبه یکدیگر را با حملات موشکی سنگین هدف گرفتند.

پس از چند ماه رکود در دیپلماسی، ترامپ و پوتین هفته گذشته گفت‌وگوی تلفنی داشتند و به‌طور غیرمنتظره اعلام کردند که به‌زودی در مجارستان دیدار خواهند کرد.

اما پس از گفت‌وگوی تلفنی روز دوشنبه میان وزرای خارجه دو کشور، کاخ سفید اعلام کرد ترامپ در «آینده نزدیک» برنامه‌ای برای دیدار ندارد. ترامپ گفت نمی‌خواهد «دیداری بی‌ثمر» داشته باشد؛ سخنی که کرملین نیز گفت پوتین چنین رویکردی دارد.

وزیر خارجه آمریکا، «مارکو روبیو»، هنگام عزیمت از واشنگتن به خاورمیانه به خبرنگاران گفت که آمریکا همچنان تمایل به دیدار با روسیه دارد.

مقامات روسیه نیز گفتند مقدمات دیدار همچنان در جریان است. «دمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین اظهار داشت: «تاریخ دقیق تعیین نشده، اما پیش از آن باید آمادگی جامع صورت گیرد و این مستلزم زمان است.»

به گفته سه منبع مطلع، تأخیر در برگزاری نشست پس از آن رخ داد که روسیه شروط پیشین خود برای توافق صلح را دوباره به آمریکا یادآور شد، از جمله واگذاری کنترل کامل منطقه جنوب شرقی دونباس از سوی اوکراین.

این موضع در عمل رد گفته هفته گذشته ترامپ بود که خواهان توقف طرفین در خطوط نبرد کنونی شده بود. «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری دولتی «ریا» گفت نمی‌تواند گزارش رویترز درباره انتقال این موضع از سوی مسکو را تأیید کند.

رشد ارزش سهام شرکت‌های دفاعی اروپا

در نه ماه نخست از دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، ترامپ به‌طور مستمر برای پایان جنگ – مرگبارترین در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم – تلاش کرده است. او گاهی نسبت به زلنسکی انتقادهای تندی مطرح کرده و در عین حال از پوتین نیز ابراز ناخرسندی کرده است.

سهام شرکت‌های دفاعی اروپا پس از لغو نشست پوتین و ترامپ افزایش یافت. بیشتر دولت‌های اروپایی قویاً از کی‌یف حمایت می‌کنند و قول داده‌اند بودجه نظامی خود را برای کمک به رفع نیازهای دفاعی اوکراین افزایش دهند.

رهبران اتحادیه اروپا قرار است روز پنج‌شنبه درباره طرحی برای استفاده از دارایی‌های مسدودشده روسیه به‌منظور اعطای وامی ۱۶۳ میلیارد دلاری به اوکراین گفت‌وگو کنند. مسکو این طرح را دزدی توصیف کرده و وعده داده در برابر آن واکنش نشان دهد.